مقدمة في علم الأخلاق
«مقدمة في علم الأخلاق» از آثار سيد كمال حيدرى به زبان عربى است
| نام کتاب | مقدمة في علم الأخلاق |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | حیدری، کمال (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 247/8 /ح9م7 |
| موضوع | اخلاق - فلسفه
اخلاق اسلامی فلسفه |
| ناشر | دار فراقد |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | |
| کد اتوماسیون | 5664 |
كتاب با تهميديه آغاز شده سپس متن كه حاوى سه بحث است آمده است.
تمهيديه كتاب حاوى تفسير دو آيه‌ى «وَ إِنَّكَ لَعَلى خُلُقٍ عَظِيم» (قلم: 4) و «قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاها» (شمس: 8) است كه در آن به اهميت و جايگاه اخلاق در قرآن اشاره دارد سپس رواياتى در خصوص اخلاق حسنه را مورد بررسى قرار داده است.
بحث اول كتاب در باره تعريف علم اخلاق است.
ايشان بعد از تعريف لغوى و اصطلاحى علم اخلاق و نيز جايگاه علم اخلاق پرداخته و اخلاق را از اقسام حكمت عمليه شمرده است لذا به تعريف علم اخلاق از ديدگاه علامه طباطبايى مى‌پردازد و اين تعريف را برمى‌گزيند، علامه در تعريف علم اخلاق مى‌گويد: علم اخلاق عبارت است از فنى كه پيرامون ملكات انسانى بحث مى‌كند، ملكاتى كه مربوط به قواى نباتى و حيوانى و انسانى اوست، به اين غرض بحث مى‌كند كه فضائل آنها را از رذائلش جدا سازد و معلوم كند كدام يك از ملكات نفسانى انسان خوب و فضيلت و مايه كمال اوست، و كداميك بد و رذيله و مايه نقص اوست، تا آدمى بعد از شناسايى آنها خود را با فضائل بيارايد، و از رذائل دور كند و در نتيجه اعمال نيكى كه مقتضاى فضائل درونى است، انجام دهد تا در اجتماع انسانى ستايش عموم و ثناى جميل جامعه را بخود جلب نموده، سعادت علمى و عملى خود را به كمال برساند. (38)
در بحث دوم به اين مطلب اشاره دارد كه اخلاق انسان قابل تغيير است و انسانها در پذيرش تغيير،متفاوت هستند.
در اين بخش مؤلف پاسخگوى اين شبهه است كه در آيه شريفه «إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرا» (الاحزاب: 33) اگر منظور از اراده ، اراده تكوينى است پس در تطهير اهل بيت(ع) جبر وجود دارد و جبر باعث مى‌شود كه اين بزرگواران مستحق ثواب نباشند.
بحث سوم و پايانى كتاب درباره راه‌هاى اصلاح اخلاق انسان است. مؤلف در اين بخش بعد از مقدمه وارد اين بحث مى‌شود كه براى امر تهذيب انسانها غايتى متصور است كه بنا بر آن غايت مى‌توان انسانهاى مهذب را به سه بخش تقسيم كرد، برخى از انسانها به خاطر هدف دنيوى، برخى هدف اخروى و گروهى نيز بخاطر حب الهى خود را تهذيب مى‌كنند.
منابع مقاله:
مقدمه و متن كتاب
پیوندها
مطالعه کتاب مقدمة في علم الأخلاق در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور