مجموعة رسائل في علوم الحدیث
| مجموعة رسائل في علوم الحدیث | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | نسائی، احمد بن علی (نويسنده)
خطیب بغدادی، احمد بن علی (نویسنده) أبو عطایا، نصر (محقق) ندوی، مصطفی ابو سلیمان (مقدمهنويس) |
| ناشر | دار الکتب العلمية |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1413ق - 1993م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ن5م3 115 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مجموعة رسائل في علوم الحدیث، شامل شش رساله حدیثی است که در آن، مسائلی مانند شناسایی راویان احادیث و طبقات آنان و آداب حدیثشناسی بیان میشود. این رسالهها که با تحقیق نصر ابوعطایا و مقدمه مصطفی ابوسلیمان ندوی منتشر شده، از دو شخصیت جداگانه به شرح ذیل است:
- سه رساله تألیف حافظ و محدث مشهور قرن سوم هجری قمری، ابوعبدالرحمن احمد بن شعیب بن على بن سنان بن بحر خراسانی نسائى معروف به ابوعبدالرحمن نسائی (215-303ق):
تسمية فقهاء الأمصار من الصحابة فمن بعدهم
- نسائی در این اثر فهرستی از اسامی تعدادی از صحابه و تابعین ارائه کرده [۱] و هیچ توضیحی بر آن نیفزوده است. مثلا او امام علی(ع) و عبدالله بن مسعود را از فقیهان اهل کوفه دانسته است. [۲]
الطبقات
- نسائی در اینجا راویان احادیث را به چند طبقه تقسیم کرده و برای هر طبقه، اسامی تعدادی از روایتگران را ثبت نموده است. [۳] مثلا «عبدالکریم ابوامیه»، «لیث بن ابیسلیم» و «حجّاج بن ارطاة» را از ضعیفان شمرده است. [۴]
تسمية من لم يرو عنه غير رجل واحد
- نسائی در این رساله، کسانی را معرفی کرده است که فقط یک راوی از آنان روایتی را نقل کرده است. [۵] مانند «عبدالله بن دینار» که فقط «اسماعیل بن عیاش» از او سخنی نقل کرده است. [۶]
- سه رساله نوشته ادیب، محدث، سخنور و مورخ شافعی اشعری قرن پنجم هجری قمری، ابوبکر احمد بن على بن ثابت، معروف به خطیب بغدادى (392-463ق):
الإجازة للمعدوم و المجهول
- خطیب بغدادى در رساله مذکور به این پرسش پاسخ میدهد: آیا دادن اجازه نقل روایت به معدوم (مانند پسری که هنوز متولد نشده است) یا شخص مجهول و نامشخص، صحیح است یا نه؟ و حکم معلّق کردن آن اجازه به شرطی مانند «أجَزتُ لمن شاء» چیست؟ [۷]
مختصر نصیحة إلی أهل الحدیث
- نگارنده در این رساله بر این مطلب تأکید دارد که نقل روایت، متفاوت از درایت است و راوی باید عنایت اصلی خودش را بر درایت و تفقه قرار دهد و زمان مناسب برای فقیه شدن، دوران جوانی است. [۸] بهگفته او در نزد شافعی، از دانشور گزافهگو سخن به میان آمد، گفت: این مانند هیزمکشی است که شبانه و نادیده هیزمها را برمیدارد و شاید در میان آن، ماری باشد و به او نیش بزند. [۹]
الرحلة في طلب الحدیث
- خطیب بغدادى در این رساله بعد از اشاره به سفر موسی(ع) در طلب علم، اسامی صحابه و تابعینی را ذکر کرده که برای دستیابی به احادیث به مسافرت پرداختند [۱۰] *عمر بن ابیسلمه گوید به اوزاعی گفتم من تو را از 4 روز قبل تاکنون گرامی داشتم ولی از تو بیش از 30 روایت نشنیدم! گفت: جابر بن عبدالله بار سفر بست و به مصر رفت و از عقبه بن عامر از یک روایت پرسید و بازگشت ولی تو شنیدن 30 روایت در 4 روز را کم میشماری؟! [۱۱]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.