قضایا أمیرالمؤمنین علیهالسلام
| قضایا أمیرالمؤمنین علیهالسلام | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | قمی، ابراهیم بن هاشم (نويسنده)
بابانیا، محمدباقر (مصحح) پژوهشکده علوم و معارف قرآنی علامه طباطبایی رحمه الله (سایر) |
| ناشر | آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه سلام الله عليها. انتشارات زائر |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1389ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-964-180-127-6 |
| موضوع | علی بن ابیطالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - قضاوتها - علی بن ابیطالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - معجزات |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 1389 6ق8ق 37/4 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
قضايا أميرالمؤمنين(ع) ، اثر ابواسحاق ابراهیم بن هاشم کوفی قمی (قرن سوم هجری)، از مشایخ اجازه و بزرگان اصحاب و مشایخ کتب حدیثی، از جمله کتب اربعه است. این کتاب، مجموعه روایتهایی است که قضاوتهای حضرت امیرالمؤمنین(ع) را نقل میکند.
همان گونه که در سند برخی روایت مشهود است، این کتاب به روایت نوه مؤلف، محمد بن علی بن ابراهیم است[۱].
اهمیت کتاب
اهمیت کتاب را میتوان از چند جهت برشمرد:
• مطالعه و بررسی این کتاب برای شناخت تاریخ و مسیر تحول علوم اسلامی، بهویژه فقه و حدیث شیعه در قرون اولیه هجری، بسیار ارزشمند است؛ چراکه به درک عمیقتر مسائل فقهی و تحولات آنها در طول تاریخ کمک میکند[۲].
• مؤلف کتاب، ابواسحاق ابراهیم بن هاشم کوفی قمی، از محدثان بزرگ و مورد اعتماد شیعه در دورههای نخستین تدوین حدیث بوده است، که این امر بر اعتبار روایات مندرج در کتاب میافزاید[۳].
ساختار
کتاب شامل چهار فصل و یک ملحقات (با 59 حدیث) بر اساس دستهبندی روایات بر محور سند است و در هر فصل روایات شمارهگذاری شدهاند[۴].
سبک نگارش
سبک نگارش کتاب، ماهیتی حدیثی دارد که هدف اصلی آن نقل روایت با سند از امیرالمؤمنین(ع) است.
گزارش محتوا
احادیث کتاب در چهار فصل و یک ملحقات دستهبندی شده است.
فصل اول، شامل روایتهایی است که:
الف)- نویسنده با سند از حضرت نقل میکند؛
ب)- نویسنده سند را ذکر نمیکند، اما در کتب حدیثی با سند نقل شده است؛
ج)- در کتب حدیثی یافت نشده است.
فصل دوم، حاوی روایتهایی است که نویسنده سند آنها را در کتاب ذکر نمیکند، اما سند آنها از غیر نویسنده ذکر شده است.
فصل سوم، دربردارنده روایتهایی است که نویسنده سند آنها را در کتاب ذکر نمیکند، اما در کتب حدیثی آنها را از امام باقر(ع) یا امام صادق(ع) نقل میکند.
فصل چهارم، مشتمل بر روایتهایی است که نویسنده سند آنها را در کتاب ذکر نمیکند، اما در کتب حدیثی دیگران آنها را از امام باقر(ع) یا امام صادق(ع) نقل میکنند.
احادیث ابراهیم بن هاشم که در موضوع قضاوتهای حضرت، از منابع دیگر (غیر از این کتاب) است، به کتاب ملحق شده است[۵].
محتوای کتاب در بسیاری از موارد، شامل روایات و احادیثی است که قضاوتهای امیرالمؤمنین(ع) در مسائل مختلف را گزارش میکنند که شامل موضوعاتی، مانند: زنا[۶]، دیات[۷]، سحت[۸]، سرقت[۹]، کشتهها و اسرا[۱۰]، پاسخ به سؤالات ابن الکواء[۱۱]، شهادت[۱۲]، دوجنسیتی[۱۳]، خنثی[۱۴]، عنین[۱۵]، بازی شطرنج[۱۶]، رباخوار[۱۷]، پاسخ به سؤالاتی که خلفا از آنها عاجز بودند[۱۸] و... میباشد.
محقق در مقدمه به بیان شرح حال مؤلف، اهمیت کتاب، روش تحقیق و نسخههای خطی پرداخته است.
فهرست آیات، موضوعات و مصادر تحقیق در پایان کتاب گنجانده شده است.
پانویس
- ↑ ر.ک: مقدمه تحقیق، ص15
- ↑ ر.ک: كلمة المؤتمر، ص5
- ↑ ر.ک: همان، ص6
- ↑ ر.ک: مقدمه تحقیق، ص17-16
- ↑ ر.ک: همان
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص19، 32، 36 و 40
- ↑ ر.ک: همان، ص21 و 43-20
- ↑ ر.ک: همان، ص71
- ↑ ر.ک: همان، ص41
- ↑ ر.ک: همان، ص47-46
- ↑ ر.ک: همان، ص62-49
- ↑ ر.ک: همان، ص45
- ↑ ر.ک: همان، ص24
- ↑ ر.ک: همان، ص28
- ↑ ر.ک: همان، ص29
- ↑ ر.ک: همان، ص42
- ↑ ر.ک: همان، ص44
- ↑ ر.ک: همان، ص24-21
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.