دیوان رفیع‌الدین مسعود لنبانی

    از ویکی‌نور
    دیوان رفیع‌الدین مسعود لنبانی (گویندۀ اوایل قرن هفتم)
    دیوان رفیع‌الدین مسعود لنبانی
    پدیدآورانرف‍ی‍ع‌ ل‍ن‍ب‍ان‍ی‌، مسعود (نویسنده)

    عابدی، محمود (محقق)

    شوقی، لیلا (محقق)
    ناشرفرهنگستان زبان و ادب فارسی
    مکان نشرتهران
    سال نشر1404ش
    چاپاول
    شابک978-622-5305-76-2
    موضوعشعر فارسی - قرن 7ق.
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    PIR ۴۹۲۲/د۹

    دیوان رفیع‌الدین مسعود لنبانی (گویندۀ اوایل قرن هفتم) تألیف رفیع‌الدین مسعود لنبانی (حدود 580-630ق)، شاعر قرن ششم و هفتم.

    او از شاعران وابسته به خاندان آل خجند و معاصر کمال اسماعیل اصفهانی بود. اشعار او حاوی واژگان و تعابیر نادر و کهنی است که برای پژوهشگران تاریخ زبان و ادبیات فارسی ارزشمند است.

    ساختار

    این کتاب شامل مقدمه‌ای مفصل درباره زندگی و آثار شاعر، دیوان اشعار، نامه‌ای به شیخ شهاب‌الدین سهروردی، توضیحات و فهرست‌های مختلف است.

    گزارش کتاب

    رفیع‌الدین مسعود لنبانی از شاعران برجسته اصفهان در نیمه اول قرن هفتم هجری است که به روستای لنبان در غرب اصفهان منسوب بود. او فرزند رفیع‌الدین عبدالعزیز لنبانی، شاعر قرن ششم بود و مانند پدرش در خدمت خاندان آل خجند، از خاندان‌های علمی و ادبی اصفهان، قرار داشت. تاریخ دقیق تولد و وفات او مشخص نیست، اما با توجه به اینکه پدرش در 584ق درگذشته و خودش معاصر کمال اسماعیل بوده، دوران حیات او را حدود 580-630ق تخمین زده‌اند.

    دیوان او شامل قصایدی در مدح بزرگان و حکام محلی از جمله جلال‌الدین خوارزمشاه و مظفرالدین ابوبکر بن سعد زنگی است. این اشعار علاوه بر ارزش ادبی، از نظر تاریخی نیز حاوی اطلاعات ارزشمندی درباره اوضاع سیاسی و فرهنگی اصفهان در آن دوره است. رفیع‌الدین مسعود در ادبیات عربی نیز مهارت داشت و نامه‌ای به شیخ شهاب‌الدین سهروردی نوشته که اخیراً کشف شده است.

    اشعار او از نظر سبک، بیشتر مضمون‌گرا هستند و به عناصر موسیقایی کمتر توجه شده است. ویژگی بارز شعر او استفاده از واژگان و تعابیر نادر و کهن فارسی مانند "جوهرکش"، "حمایتی"، "خط بیزاری"، "خیمه‌نهاد"، "دم کوره" و "سیاه‌بار" است که برای پژوهشگران تاریخ زبان فارسی اهمیت ویژه‌ای دارد.

    این تصحیح بر اساس هفت نسخه خطی انجام گرفته که قدیمی‌ترین آنها متعلق به سال 699ق در کتابخانه چستربیتی است. محققان علاوه بر تصحیح اشعار، توضیحات مفصلی درباره ابیات و واژگان دشوار ارائه کرده‌اند. کتاب با فهرست‌های مختلف و کتابنامه به پایان می‌رسد.[۱]

    پانويس

    منابع مقاله

    پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات

    وابسته‌ها