ارزیابی روایات فتوحات مکیه در باب توحید
| ارزیابی روایات فتوحات مکیه در باب توحید | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | آذرخشی، مصطفی (نويسنده) ابن عربی، محمد بن علی (نویسنده) |
| عنوانهای دیگر | الفتوحات المکية في معرفة أسرار المالکية و المکية. برگزیده. شرح |
| ناشر | ماهوان |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1397ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-600-264-095-6 |
| موضوع | ابن عربی، محمد بن علی، 560 - 638ق. - دیدگاه درباره توحید - عرفان - متون قدیمی تا قرن 14 - تصوف - متون قدیمی تا قرن 14 - توحید - متون قدیمی تا قرن 14 - احادیث اهل سنت - قرن 7ق. - ابن عربی، محمد بن علی، 560 - 638ق. الفتوحات المکیة في معرفة أسرار المالکیة و المکیة -- نقد و تفسیر |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 2092ف2الف 283 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ارزیابی روایات فتوحات مکّیه در باب توحید، اثر مصطفی آذرخشی (معاصر)، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی است. این کتاب یک پژوهش توحیدی است که به بررسی و ارزیابی روایات مربوط به توحید در کتاب «الفتوحات المكيّة» اثر ابن عربی (560-638ق) میپردازد. نویسنده در این تحقیق، روش ابن عربی را در برخورد با احادیث اعتقادی و عرفانی، با استناد به آیات، روایات و موازین شرعی میسنجد.
ساختار
این کتاب که بر مبنای یک پایاننامه کارشناسی ارشد و مقالات علمی مرتبط تدوین شده، شامل یک پیشگفتار و چهار فصل است.
سبک نگارش
شیوه نگارش بر مبنای ارزیابی نقادانه روایات توحیدیِ استنادشده توسط ابن عربی استوار است؛ بهویژه در مواردی که ابن عربی برای تعیین صحت حدیث، به کشف و شهود اتکا کرده است[۱]. نویسنده برای بررسی احادیث، ضمن نقل آرای ابن عربی، دیدگاههای مختلف متکلمان و محدثان شیعه و سنی را مقایسه میکند[۲].
گزارش محتوا
پیشگفتار: در این بخش، تأکید شده است که ابن عربی در تصوف و عرفان جایگاه ویژهای دارد و کتاب الفتوحات المكيّة منبع مبسوط نظرات عرفانی اوست و در ادامه توضیحاتی پیرامون کتاب حاضر و شکلگیری و محتوای آن ارائه شده است[۳].
فصل اول (درباره ابن عربی و کتاب الفتوحات المكيّة): این فصل، به معرفی اجمالی ابن عربی و عقیده او درباره وحدت وجود میپردازد و در ادامه، منابع معرفتی ابن عربی (مانند کشف و شهود و تعقل) و همچنین آثار او و مذهب وی معرفی شده و از تأثیر آرای وی بر دیگران سخن رفته است[۴].
فصل دوم (نگاهی به کتاب الفتوحات المكية): این فصل، پس از طرح مباحثی همچون بررسی انتساب فتوحات مکیه، بر ابن عربی، انگیزه تألیف و وجه تسمیه کتاب، موضوع و نسخ خطی و چاپی آن، ابواب و فصول این کتاب و تلخیص و شرح آن و بهطور خاص، بر جایگاه احادیث در فتوحات مکیه و روشهای کسب معرفت نزد ابن عربی تمرکز دارد. در این فصل، دیدگاههای ابن عربی در مورد تمییز میان روایات صحیح و سقیم (نقل به لفظ یا نقل به معنی) بررسی شده است[۵].
فصل سوم (ارزیابی روایات): این فصل، محور اصلی پژوهش است و به ارزیابی بیش از ده حدیث توحیدی که ابن عربی در الفتوحات به آنها استناد کرده، اختصاص دارد. این ارزیابیها با توجه به منابع حدیثی شیعه و سنی انجام میشود. یکی از احادیث مهم مورد بررسی، حدیث «إن الله خلق آدم علی صورته» (خداوند آدم را بر صورت خود آفرید) است. ابن عربی این حدیث را تأییدی بر تجلی ذات خداوند در انسان کامل میداند؛ درحالیکه دیدگاههای محدثان سنی و شیعه و همچنین برداشتهای مختلف عرفانی و کلامی مورد نقد و بررسی قرار میگیرد [۶].
فصل چهارم (نتایج): این بخش، به جمعبندی نتایج تحقیق در مورد روش ابن عربی در برخورد با احادیث و میزان اعتبار مستندات عرفانی او در باب توحید میپردازد[۷].
پانویس
منابع مقاله
پیشگفتار و متن کتاب.