اعتبارسنجی احادیث شیعه

    از ویکی‌نور
    اعتبارسنجی احادیث شیعه
    اعتبارسنجی احادیث شیعه
    پدیدآورانحسینی شیرازی ، علیرضا (نويسنده)
    عنوان‌های دیگرزیرساخت‌ها، فرایندها، پیامدها
    ناشرسازمان مطالعه و تدوين کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت). پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی ** شان آی
    مکان نشرایران - تهران ** ایران - قم
    سال نشر1397ش
    چاپ1
    موضوعحدیث - علم الرجال - روش‌شناسی - علل الحدیث - احادیث شیعه
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    6الف5ح 114 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    اعتبارسنجی احادیث شیعه (زیرساخت‌ها، فرایندها، پیامدها)، اثر سید علیرضا حسینی شیرازی (معاصر) است. این کتاب، مبانی، فرآیندها و پیامدهای اعتبار‌سنجی احادیث شیعه را به‌گونه‌ای منسجم و نظام‌مند بررسی می‌کند و تلاشی است برای ارائه پاسخی دقیق به مسائل اعتبارسنجی حدیث امامیه در دوران معاصر.

    ساختار

    کتاب، شامل یک دیباچه، چهار بخش اصلی و سه پیوست تخصصی است.

    سبک نگارش

    کتاب با هدف ارائه یک منظومه نظام‌مند برای اعتبارسنجی حدیث امامیه نگاشته شده و تنها به جمع‌آوری اقوال نمی‌پردازد و تلاش می‌کند با رویکردی پژوهشی، مبانی دقیق را به مخاطبان بیاموزد[۱].

    گزارش محتوا

    بخش یکم (حدیث و چالش‌های فراروی در دوران معاصر): این بخش ابتدا به تعریف ابزار انتقال آموزه‌ها و تعریف دانش رجال می‌پردازد. سپس، انگاره‌های گوناگون موجود در دانش رجال شیعه (مانند توثیق و تضعیف تمام راویان یا برخی از آن‌ها) و چالش‌های پیش روی حدیث، از جمله وجود پرشمار راویان ضعیف، کذّاب، وضّاع و غالی به میراث حدیثی شیعه و... را بررسی می‌کند[۲].

    بخش دوم (نگاشته‌های کهن اعتبارسنجی و رجالی شیعی): این بخش با رویکردی تاریخی، نگاشته‌های رجالی متقدم شیعه را بررسی می‌کند که از جمله آنها عبارتند از فهرست شیخ طوسی و رجال نجاشی[۳].

    بخش سوم (دانشیان رجال و داوری راویان صاحب اثر): این بخش به دسته‌بندی راویان به پرکار و کم‌کار در میراث حدیثی شیعه می‌پردازد. راویان پرکاری که در مسیر انتقال آثار دیگر راویان قرار گرفته‌اند، این‌گونه دسته‌بندی شده‌اند:

    1. راویان صحیح‌المذهب ثقه پرکار و صاحب اثر، مثل محمد بن ابی‌عمیر و...
    2. راویان غیر صحیح‌المذهب ثقه پرکار و صاحب اثر، مثل حمید بن زیاد و...
    3. راویان صحیح‌المذهب ضعیف پرکار و صاحب اثر، مثل محمد بن خالد برقی و...
    4. راویان غیر صحیح‌المذهب ضعیف پرکار و صاحب اثر، مثل محمد بن سنان و...
    5. راویان صحیح‌المذهب پرکار و بدون اثر، مثل احمد بن جعفر بزوفری و...

    همچنین، الگوهای نقش‌آفرینی راویان در عرصه انتقال احادیث شیعه (استقلالی و تبعی) و... شرح داده می‌شود[۴].

    بخش چهارم (واقعیت‌های حاکم بر فرایند اعتبارسنجی حدیث از عصر حضور تا زمان پیدایش نگاشته‌های اعتبارسنجی): این بخش، شامل مباحثی همچون چرایی رویکرد دانشیان رجال به راویان صاحب اثر و بازخوانی وضعیت فرهنگی شیعیان در ابتدای امامت امام باقر(ع) و... است[۵].

    پیوست‌ها به ارائه جزئیات و مصادیق عملی در موضوعات پیشین می‌پردازند. پیوست یکم، بازخوانی گزارش دس و تحریف غالیان را در پرتو کارکرد فرهنگی نهاد امامت بررسی می‌کند[۶]. پیوست دوم به بازخوانی میراث امامتی سه تن از راویان متهم به غلو (سهل بن زیاد، محمد بن سنان زاهری و محمد بن علی ابوسمینه) می‌پردازد[۷] و پیوست سوم نیز به تعارض جرح و تعدیل یا ناسازگاری توثیق و تضعیف در مبانی رجالی و راهکارهای رفع آن اختصاص دارد[۸]. این پیوست‌ها مباحث مطرح‌شده در بخش‌های اصلی را عمیق‌تر کرده و مصادیق راویان مورد مناقشه را معرفی می‌نمایند.

    پانویس

    1. ر.ک: سخن آغازین، ص31
    2. ر.ک: متن کتاب، ص47-104
    3. ر.ک: همان، ص105-172
    4. ر.ک: همان، ص173-218
    5. ر.ک: همان، ص219-490
    6. ر.ک: همان، ص499- 542
    7. ر.ک: همان، ص543-625
    8. ر.ک: همان، ص629-658

    منابع مقاله

    سخن آغازین و متن کتاب.


    وابسته‌ها