اشرفی، ملامحمد

    از ویکی‌نور
    ملا محمد اشرفی مازندرانی
    NUR44278.jpg
    نام کاملمحمد بن محمدمهدی مازندرانی بارفروشی
    نام‌های دیگرحجت اشرفی، حاجی اشرفی، مقدس اشرفی
    لقبحجةالاسلام
    نام پدرمحمدمهدی
    ولادت۱۲۱۹ق
    محل تولدقصبه اشرف (بهشهر کنونی)، ایران
    محل زندگیبابل و نجف
    رحلت۱۳۱۵ق
    مدفنمسجد جامع بابل
    طول عمر۹۶ سال
    فرزندانشیخ محمدعلی مجتهد، شیخ جعفر شریعت مدار اشرفی، محمد صادق
    دیناسلام
    مذهبشیعه دوازده امامی
    پیشهفقیه، مرجع تقلید، عارف
    اطلاعات علمی
    اجازه اجتهاد از
    درجه علمیمرجع تقلید
    علایق پژوهشیفقه، اصول، حدیث، تفسیر، کلام، عرفان
    اساتید
    شاگردان
    برخی آثار

    ملا محمد اشرفی مازندرانی (۱۲۱۹-۱۳۱۵ق)، مشهور به حجت اشرفی و ملقب به حجةالاسلام، از فقها و مراجع تقلید شیعه در قرن سیزدهم هجری قمری بود. وی در علوم حدیث، تفسیر، حکمت، کلام، فقه و اصول متبحر بود و عده‌ای از مردم ایران از او تقلید می‌کردند. او را صاحب کرامات، زاهد، عابد و خوش سخن وصف کرده و برخی او را متمایل به تصوف دانسته‌اند. تألیفات متعددی از جمله "شعائر الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام" و "کشف أسرار الشهادة" از او به جا مانده است.

    ولادت

    محمد بن محمدمهدی مازندرانی بارفروشی، مشهور به ملا محمد اشرفی، طبق نقلی در نیمه شعبان سال ۱۲۱۹ هجری قمری و طبق نقل دیگر در هجدهم رجب 1320ق و طبق نقل دیگر در سال 1325ق [۱] در قصبه اشرف (بهشهر کنونی) در استان مازندران به دنیا آمد. پدرش ملا محمدمهدی از روحانیون بود و مادرش فاطمه نام داشت که حافظ کل قرآن بود. خانواده‌ای اهل علم و تقوا بودند که در تربیت دینی وی نقش بسزایی داشتند.[۲] حاجی اشرفی بیشتر عمر خود را در بارفروش (بابل کنونی) گذراند.[۳]

    تحصیلات

    تحصیلات مقدماتی را در بهشهر نزد ملا صفرعلی(شارح دعای کمیل) آغاز کرد. سپس برای ادامه تحصیل به بارفروش (بابل کنونی) رفت و از محضر سعید العلماء مازندرانی بهره برد.[۴] پس از آن به اصفهان مهاجرت کرد و چهار سال نزد سید محمدباقر شفتی تحصیل نمود که به وی لقب "حجت الاسلام" اعطا کرد.[۵] سپس برای تکمیل تحصیلات به عراق رفت و در نجف و سامرا از محضر شیخ مرتضی انصاری، سید محمدحسن شیرازی و محمدحسن نجفی (صاحب جواهر) استفاده کرد. وی در سن ۲۱ سالگی به درجه اجتهاد نائل آمد.[۶]

    فعالیت‌ها

    پس از اتمام تحصیلات به ایران بازگشت و ابتدا در بهشهر و سپس به درخواست مردم به بابل نقل مکان کرد. در بابل به تدریس، تربیت شاگردان، اقامه نماز جماعت در مسجد جامع و پاسخگویی به سؤالات شرعی پرداخت. مرجعیت او به تدریج گسترش یافت و مردم از نقاط مختلف ایران از او تقلید می‌کردند. در فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی نیز نقش داشت، از جمله در مقابله با بابیت و همچنین صدور فتوی جهاد علیه انگلیسی‌ها در جریان اشغال بوشهر. ناصرالدین شاه قاجار نیز در دو سفر به مازندران با وی ملاقات کرد.[۷]

    نخستین کنگره ملی علامه سعید العلماء و ملامحمد اشرفی به مدت سه روز در دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل با پیام رهبرمعظم انقلاب اسلامی با حضور مراجع تقلید، علما و شخصیت‌های کشوری 29 اردیبهشت در مازندران برگزار شد.[۸]

    وفات

    ملا محمد اشرفی سرانجام در شب دوشنبه اول ماه مبارک رمضان سال ۱۳۱۵ هجری قمری در بابل درگذشت.[۹] پیکر وی پس از تشییعی باشکوه در مسجد جامع بابل به خاک سپرده شد و مقبره‌اش هم اکنون زیارتگاه است.

    آثار

    از جمله تألیفات وی می‌توان به کتابهای زیر اشاره کرد:

    • اسرار الشهادة (به فارسی)،
    • شعائر الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام
    • رساله عملیه
    • منهج
    • مائده
    • الاجوبة عن الاسئلة[۱۰]

    پانويس

    1. ر.ک: نیک‌زاد، علی‌اکبر، ج9، ص312
    2. ر.ک: گواهی، اسماعیل، ص117
    3. ر.ک: حسینی آهق، مریم، ج12، ص303
    4. ر.ک: حسینی آهق، مریم، ج12، ص303
    5. ر.ک: نیک‌زاد، علی‌اکبر، ج9، ص313
    6. ر.ک: گواهی، اسماعیل، ص117-118
    7. ر.ک: گواهی، اسماعیل، ص118
    8. ر.ک: دیدگاه مراجع و علما درباره شخصیت علامه سعیدالعلما و ملامحمد اشرفی، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه
    9. ر.ک: گواهی، اسماعیل، ص118
    10. ر.ک: نیک‌زاد، علی‌اکبر، ج9، ص321-323


    منابع مقاله

    1. نیک‌زاد، علی‌اکبر، گلشن ابرار، تألیف جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم، زیر نظر پژوهشکده باقرالعلوم(ع)، قم، نشر معروف، 1385ق
    2. گواهی، اسماعیل، نقش علامه ملا محمد اشرفی در تعمیق و گسترش تشیع در مازندران، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله تاریخ روایی پاییز 1395، سال اول - شماره 2 (‎11 صفحه - از 115 تا 125)
    3. حسینی آهق، مریم، «دانشنامه جهان اسلام»، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، ج12، تهران، بنیاد دایرة‎المعارف اسلامی، چاپ دوم، 1378.
    4. پایگاه اطلاع رسانی حوزه

    وابسته‌ها