الريح

الريح
پدیدآوران	ابن‌خالویه، حسین بن احمد (نويسنده) محمد شرف، حسین محمد (مقدمه‌نويس)
ناشر	[بی نا]
مکان نشر	عربستان - مدینه منوره
سال نشر	1404ق - 1984م
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

الريح اثر ابوعبدالله حسین بن احمد بن خالویه (متوفی 370ق)، رساله‌ای مختصر، در معرفی اسامی انواع بادها و شرح حالات و ویژگی‌های آنها.

نویسنده، به بیان اسامی بادها پرداخته و برخی از آنها را شرح داده و در بیان گفته‌های خود، از آیات قرآن، احادیث و اشعار، به عنوان استشهاد، کمک گرفته است. می‌توان مهمترین ویژگی‌های کتاب و روش و رویکردی که نویسنده در نگارش آن به کار برده را در موارد زیر، مورد توجه قرار داد:

1. وی ضمن معرفی معانی واژه «الریح»، به مؤنث بودن آن اشاره نموده و به برخی از کاربردهای استعاری و مجازی آن، اشاره کرده به اختصار، درباره ساختار کلمه «الریح» و رابطه بین «الریح و الریحان» بحث نموده و ارتباط میان «الریاح» و «الخیر» را به صورت موجز، بیان کرده است.
2. اسامی مهمترین بادها که در اصطلاح، به آن «أمهات الریاح» گفته است و آنچه از آن منشعب می‌شود را تبیین نموده است.
3. اسامی بادها را فهرست نموده و برای برخی از آنها، توضیحات مختصری ارائه کرده است.
4. برخی از انواع بادها را مشخص نموده و به خصایص و ویژگی‌های آن‌ها، اشاره کرده است.
5. رساله را با بیان و تفسیر برخی از الفاظ و واژگانی که برای بادها، به کار برده، به پایان رسانده و به برخی از واژگان و اسامی که به صورت جمع استفاده می‌شود نیز اشاره کرده است.

از جمله نقاط قوت کتاب، آن است که نویسنده برای تأیید برخی از گفته‌های خود، از مثال‌هایی برگرفته از قرآن کریم، احادیث، اشعار عرب و حکایت‌های آنان، استفاده کرده است. به عنوان مثال: در جمع بستن واژه «الریح» به «الریاح»، به آیه 57 سوره اعراف اشاره شده است: «وهو الذی یرسل الریاح بشرا بین یدی رحمته» (و او خدایی است که بادها را به بشارت بارات رحمت خویش در پیش فرستد).

از جمله مطالب کتاب، تقسیم بادها به چهار باد اصلی است که عبارتند از:

1. باد شمال که معادل نسیم می‌باشد.
2. باد جنوب که باعث باران و شبنم می‌شود.
3. باد صبا که وظیفه باروری درختان را به عهده دارد.
4. دبور که بادی است برای عذاب و بلا.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.