دیوان شوکت بخاری

    از ویکی‌نور
    دیوان شوکت بخاری
    دیوان شوکت بخاری
    پدیدآورانشوکت بخاری، محمد اسحاق (نویسنده) شمیسا، سیروس (محقق)
    ناشرفردوس
    مکان نشرايران - تهران
    سال نشر1382ش.
    چاپاول
    شابک964-320-200-3
    موضوعشعر فارسي - قرن 11ق.
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏‎‏/‎‏د‎‏9 / 6336 ‏‎‏PIR‎‏

    دیوان شوکت بخاری مجموعه اشعار خواجه محمد بن اسحاق بخاری (1111ق) مشهور به شوکت، شاعر سبک هندی اوایل قرن دوازدهم است. این اثر با پیشگفتار و تصحیح سیروس شمیسا منتشر شده است.

    کتاب از پیشگفتاری قریب به سی صفحه برخوردار است و پس از آن غزلیات (به ترتیب حروف الفبا)، رباعیات و قصاید ذکر شده است. بیشتر اشعار شوکت غزل است. حدود بیست رباعی و ده قصیده هم دارد و در یکی از نسخ هم قطعه‌ای از او آمده است. ظاهراً شوکت خود از دیوانش انتخاب کرده و از بسیاری از غزلیات خود فقط یک یا دو بیت را آورده است. شاعری شوکت مبتنی بر همین ابیات منفرد و در نهایت غزلیات اوست و قصاید مدحی و مذهبی او تعریفی ندارد.[۱]‏.

    بزرگ‌ترین عیب شعر شوکت تکرار قافیه است که به حد افراط رسیده است. تکرار قافیه از فخامت شعر می‌کاهد و در تاریخ شعر فارسی تجربه‌ای ناموفق استزیبایی شعر او بیشتر در موسیقی آن است، اوزان مطبوع، تتابع گوشنواز اضافات، ردیف‌های زیبا، قافیه و ردیف را گاهی به‌صورت جمع می‌آورد که به موسیقی کلام می‌افزاید. شعر او را می‌توان به‌صورت آواز زمزمه کرد و مفتون موسیقی آن شد.[۲]‏.

    در تصحیح کتاب، مقررات و ضوابط تصحیح علمی و انتقادی نسخ خطی به درستی اعمال نشده است.[۳]‏.

    پانویس

    1. ر.ک: پیشگفتار، ص 21
    2. ر.ک: همان، ص 23
    3. ر.ک: بهرامی اصل، محمد و دیگران، ص 63

    منابع مقاله

    1. پیشگفتار و متن کتاب.
    2. بهرامی اصل، محمد و دیگران، «نقد دیوان چاپی شوکت بخارایی و لزوم تصحیح مجدّد آن»، متن شناسی ادب فارسی، تابستان 1399، شماره 46، ص 61 تا 80.

    وابسته‌ها