همدانی، یوسف بن ایوب
| نام | همدانی، یوسف بن ایوب |
|---|---|
| نام‌های دیگر | ابویعقوب یوسف بن ایوب همدانی
همذانی، یوسف بن ایوب خواجه یوسف همدانی |
| نام پدر | |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | 535 ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | |
| کد مؤلف | AUTHORCODE03387AUTHORCODE |
ابويعقوب يوسف بن ايوب بن يوسف بن حسين بوزنجردى همدانى، پير بنيان‌گذاران طريقت نقش‌بندى است كه به سال 440 يا 441، در بوزنجرد همدان ديده به جهان گشود.
در آغاز جوانى براى كسب علوم و معارف اسلامى به سال 458 يا 459 در سن 18 سالگى راهى بغداد شد و فقه شافعى را در نزد شيخ ابراهيم بن على بن يوسف فيروزآبادى فراگرفت و نيز از محضر شيخ ابواسحاق شيرازى (متوفى 476) فقيه معروف شافعى كه در آن روزگار رياست نظاميه را به عهده داشت، كسب فيض كرد.
تازه‌جوان بوزنجردى از اقران پيشى گرفت و به اصفهان و بخارا و سمرقند و خراسان و خوارزم و ماوراءالنهر سفر كرد و در سال 506 به بغداد بازگشت و در همان مدرسه نظاميه كه روزگارى شاگرد آنجا بود، مجلس وعظ و تدريس تشكيل داد. وى طبق نوشته جامى، در تصوف به ابوعلى فارمدى (متوفى 477) دست ارادت داد و با شيخ عبدالله جوينى و شيخ حسن سمنانى صحبت داشته است.
خواجه يوسف، مرو را براى اقامت خويش برگزيده و در آنجا خانقاهى بنا كرده بود كه از نظر تكريم، آن را «كعبه خراسان» مى‌گفتند و در سال‌هاى آخر زندگى براى ارشاد و هدايت سالكان، اغلب به هرات سفر مى‌كرد و در آخرين بار كه از اين شهر به مرو مى‌رفت در ميان راه در شهر باميين به سال 535 وفات يافت و جنازه او را در همان جا به خاک سپردند، اما پس از مدتى يكى از شاگردانش به نام ابن النجار جسدش را به مرو انتقال داد و اينك آرامگاه او در محلى به نام «بيرام‌على» در 30 كيلومترى شمال مرو، مطاف اهل دل است.
يكى از آثار ارزنده خواجه يوسف، كتاب «رتبة الحيات» است كه گنجينه‌اى گران‌قدر از نثر كهن فارسى به شمار مى‌رود.
منابع مقاله
آشنايى با طريقت نقش‌بندى.