إثبات الإمامة
| إثبات الإمامة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | [[]] (نویسنده) |
| چاپ | 2 |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | |
إثبات الإمامة
معرفی اجمالی
إثبات الإمامة، نوشته احمد بن ابراهیم نیشابوری، کتابی است به زبان عربی و با موضوع کلام، که به بررسی اهمیت موضوع امامت از دیدگاه امامیه و اسماعیلیه و جایگاه والای امام می‌پردازد. این کتاب، در یک جلد تألیف و توسط دکتر مصطفی غالب تحقیق و مقدمه‌نگاری شده است.
ساختار
کتاب، با مقدمه محقق آغاز شده است. مؤلف، مطالب مورد نظر خود را پس از مقدمه‌ای کوتاه، سلسله‌وار بدون هیچ‌گونه باب‌بندی و فصل‌بندی ارائه نموده است. وی در بیان مطالب از آیات قرآن و روایات شریفه بهره برده است.
گزارش محتوا
محقق در مقدمه خویش نخست به بیان اعتقاد شیعه در مورد امامت پرداخته و خاطرنشان کرده که امامت در نظر شیعه، یکی از پایه‌های اساسی دین است و کسی که اعتقادی به امامت ندارد در واقع دینی ندارد و شرط قبولی تمام اعمال انسان، پذیرش ولایت ائمه اطهار است و کسی ثوابی نمی‌برد مگر به ولایت ایشان و کسی عقاب نمی‌شود مگر به ترک ولایت ایشان. اطاعت از امامان به‌مثابه اطاعت از خداوند و پیامبر اکرم(ص) است و حضرت علی(ع)، بزرگ امامان تشیع است که پیامبر اکرم(ص) بعد از آخرین حج خود در مکانی به نام غدیر خم، تصریح به خلاف و امامت ایشان فرمود و مردم را دستور به بیعت با آن حضرت داد و ولایت ایشان را مصداق احدی الثقلین دانست که در روز قیامت در مورد پیروی از آن، مسئول خواهند بود. لذا در نظر شیعیان، روز غدیر خم، عید است و در آن جشنهای بزرگی می‌گیرند و اعمال مستحبی متعددی انجام می‌دهند.
سپس از اعتقاد اسماعیلیه به امامت سخن گفته و برخی از اتهاماتی را که در طول تاریخ به فرقه مزبور بسته شده، مطرح نموده و پاسخ آن را با استناد به گفتار بزرگان این مرام، ذکر کرده است.
وی در بخشی دیگر از نوشتار خویش، به معرفی مؤلف، تألیفات وی و نسخه‌های خطی‌ای که در تحقیق این اثر به آنها اعتماد شده، پرداخته است[۱].
مؤلف که در این کتاب، بحث امامت را از دیدگاه اسماعیلیه مطرح کرده، ابتدا به بحث ضرورت امامت و اهمیت آن و اثبات آن پرداخته؛ بدین بیان که لزوم وجود امام، امری است که عقل و فطرت، به آن حکم می‌کند، ولی از آنجا که مردم در تشخیص مصداق آن، فراوان دچار اشتباه می‌شوند، لازم است ویژگی‌های امام راستین و راه تشخیص وی خاطرنشان شود. مؤلف سپس به بیان همین امر مهم پرداخته و در ادامه به جایگاه و مقام والای امامان معصوم(ع) اشاره کرده و قیاس مقام ایشان به سایر مردم را مانند قیاس ارزش طلا به سایر فلزات دانسته؛ طلا معیار ثروت انسان‌هاست و خصوصیات ویژه ای دارد که سایر فلزات از آن محرومند... با وجود امام، معاملات مردم به اتمام و اکمال می‌رسد. با وجود امام، دین مردم اصلاح می‌شود و تمام احتیاجات مادی و معنوی بشر با وجود ایشان تأمین و تکمیل می‌گردد. امام جایگاهی دارد که احدی ممکن نیست به منزلت و مرتب وی نزدیک شود [۲]
از جمله ثمرات امام برای بشر این است که همان طور که خلقت انسان بدین گونه است که با طبایع مختلف خلق شده است، لذا در طول زندگی از شر امراض و بیماری‌ها در امان نیست و علل مختلفی چون تأثیر افلاک و سماوات در جهان وجود دارد که در او تأثیر منفی می‌گذارد و... و خداوند متعال به حکمت بالغه خویش گیاهان و داروهایی برای دفع این امراض خلق نموده است و به برکت وجود انبیا و امامان، انسان آگاه از اثرات افلاک گردیده و راه طب بر انسان باز شده و با منافع داروهای گیاهی آشنا شده و از آن در طریق درمان بیماری‌های گوناگون بهره برده... از جهت امراض روحی و نفسانی که بعد مهم‌تری از حیات بشری است نیز انبیا و امامان(ع)، به تبیین مهلکات و منجیات و راه‌های درمان امراض روحانی به جهت امحای بیماری‌های نفسانی و ارتقاء درجات روحی پرداختند. همچنین با وجود امام، امر جهاد و احکام قضایی گوناگون مردم که به آن نیاز دارند در دماء، فروج و اموال به‌واسطه وجود او جاری و احقاق می‌شود [۳]
در پایان مطالب اشاره به فضایلی دارد که خداوند متعال به‌واسطه آنها مردم را بر هم برتری داده است. وی آنها را سه مورد دانسته است: جهاد، علم و تقوی؛ به دلیل: «فَضَّلَ الله اَلْمُجاهِدِینَ عَلَى الْقاعِدِینَ أَجْراً عَظِیماً» [۴]، «هَلْ یسْتَوِی الَّذِینَ یعْلَمُونَ وَ الَّذِینَ لا یعْلَمُونَ» [۵] و «إِنَّ أَکرَمَکمْ عِنْدَ اللّهِ أَتْقاکمْ» [۶]. این سه ویژگی در حضرت امیر(ع) در حد اعلی وجود داشت و هیچ‌یک از اصحاب رسول(ص) به پای او نمی‌رسیدند[۷]
وضعیت کتاب
فهرست مطالب، در انتهای کتاب و آدرس مطالب و اختلاف نسخ در پاورقی‌ها ذکر شده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.
وابسته‌ها
[[]]
[[]]
[[]]
[[]]