تاریخ فخری

    از ویکی‌نور
    (تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

    تاریخ فخری (در آداب ملک‌داری و دولت‌های اسلامی)، تألیف محمد بن علی بن طباطبا، معروف به «ابن طقطقی» (709-660ق) و ترجمه محمدوحید گلپایگانی، به زبان فارسی است.

    کتاب، شامل مقدمه مترجم، خطبه و دو فصل می‌باشد. فصول و مطالب این اثر بر طبق اصل آن تنظیم گردیده است.

    گزارش محتوا

    کتاب، پیرامون آداب و اخلاق سلاطین و وزا می‌باشد. حکومت‌های مختلف را بیان می‌نماید و شرح و توضیح می‌دهد. در مقدمه که توسط بنگاه ترجمه و نشر کتاب نگاشته شده، از تاریخ، رویه‌ها و روش‌های تاریخ‌نویسی و رعایت اسلوب‌های قرآنی در تحقیقات تاریخی سخن رفته است.

    فصل اول، درباره امور سلطنت و سیاست ملک‌داری و فصل دوم، پیرامون سخن درباره دولت‌های اسلامی است.

    نمونه‌ای از ترجمه: «اختلاف علوم پادشاهان: علوم پادشاهان به اختلاف آراء و عقایدشان متفاوت است. اما پادشاهان ایران، علومشان آداب و حکم و وصایا و تاریخ و هندسه و امثال اینها بوده است. و اما دانش ملوک اسلام، علوم زبان، مانند: نحو و لغت و شعر و تاریخ بوده است، تا جایی که لحن نزد ایشان از زشت‌ترین عیوب سلطان بشمار می‌آمده است و منزلت اشخاص در نزد ایشان با بیان یک بیت شعر یا نقل یک حکایت و حتی یک لغت بالا می‌رفته است. اما در دولت مغول این علوم یکباره دور افکنده شده و علوم دیگر، مانند سیاق و حساب جهت ضبط مملکت و به دست آوردن دخل و خرج و... رواج کامل یافته است و...»[۱]‏.

    وضعیت کتاب

    فهرست موضوعات و مطالب، در ابتدای کتاب و فهرست اشخاص، فهرست اماکن، فهرست طوایف و مذاهب در پایان آن آورده شده است. مؤلف توضیحات لازم را در پاورقی ذکر کرده است.

    پانویس

    1. ر.ک: متن کتاب، ص21

    منابع:

    مقدمه و متن کتاب.