بورینی، حسن بن محمد
| نام | بورینی، حسن بن محمد |
|---|---|
| نامهای دیگر | حسن البورینی |
| نام پدر | محمد |
| متولد | 963 |
| محل تولد | صفوريه در منطقه الجليل (شمال شهر ناصره در فلسطين) |
| رحلت | 1024 ق |
| اساتید | شيخ‌الاسلام محمدبن ابى اللطف |
| برخی آثار | |
| کد مؤلف | AUTHORCODE4985AUTHORCODE |
حسن بن محمد دمشقى صفورى (963 - 1024ق/1556 - 1615م) شاعر مورخ و فقيه شافعى در 963 در صفوريه در منطقه الجليل (شمال شهر ناصره در فلسطين) به دنيا آمد. چون پدرش اهل بورين در جنوب نابلس بود، به بورينى شهرت يافت.
در ده سالگى همراه پدر رهسپار دمشق شد و در جامع منجك قرائت قرآن آموخت. سپس در مدرسه عمريه واقع در صالحيه دمشق به تحصيل پرداخت. وى در همين مدرسه، نحو، فرائض (ميراث) و حساب را نزد تنى چند از بزرگان دمشق فراگرفت و در سال 975 به سبب قحطى ناچار شد كه به مدت چهار سال ترك تحصيل كند و در بيت‌المقدس اقامت گزيند.
در بيت‌المقدس از محضر شيخ‌الاسلام محمدبن ابى اللطف بهره برد، سپس به دمشق بازگشت و در خانقاه سميساطيه ساكن شد و نزد شيوخ آن ديار به تحصيل علوم از جمله ادبيات، فقه، قرائات و حديث مشغول شد.
در سال 988 تدريس فقه شافعى را در جامع اموى عهده‌دار شد. همچنين منصب موعظه را در جامع سلطان به عهده داشت و در بسيارى از مدارس دمشق تدريس مى‌كرد. تسلط وى بر ادبيات و تأثير و حسن بيان او باعث شد كه شاگردان بسيارى در محضر درس او گردآيند. وى را به حافظه قوى، فصاحت و بلاغت در گفتار و علاقۀ وافر به ادب، لغت و تاريخ ستوده‌اند. وى مفتى شافعى مبرزى در دمشق به شمار مى‌آمد و از اعتماد و تأييد حاكمان و قاضيان آن‌جا برخوردار و در ادبيات نيز چيره دست بود. از وى اشعار بسيارى در استقبال و نظيره‌گويى شمارى از قصائد و قطعات عرب نقل كرده‌اند.
وى به سياحت و سير و سفر علاقه فراوانى داشت و در خلال سفرهاى خود با دانشمندان معاشرت و گفتگو مى‌كرد. در دمشق با شيخ بهاءالدين عاملى (متوفى1030) معروف به شيخ بهائى كه براى سياحت به دمشق آمده بود، ملاقات و مناظره كرد. همچنين از دو سفرنامه‌اش «الرحلة الطرابلسية» و «الرحلة الحلبية» چنين استفاده مى‌شود كه به اين دو شهر نيز رفته بوده است.
آثار
- تراجم الاعيان من أبناء الزمان
- شرح ديوان عمربن فارض با عنوان البحر الفائض في شرح ديوان ابن الفارض
- حاشيه بر تفسير بيضاوى
- حاشيه بر مطول
- شرح بر كافية ابن حاجب
- ديوان شعر
منابع مقاله
- بورینی، حسن، تراجم الاعیان من ابناء الزمان، دمشق 1959.
- محبی، محمدالامین: خلاصة الاثر فی اعیان اهل القرن الحادی عشر، قاهره 1284ق.
- سايت تبيان