خراسانی، محمدجواد
| نام | خراسانی، محمد جواد |
|---|---|
| نام های دیگر | آیت‌الله خراسانی
محولاتی خراسانی، محمد جواد خراسانی، محمد جواد بن محسن (حاجی فاضل) |
| نام پدر | |
| متولد | 1291 ش |
| محل تولد | |
| رحلت | 1355 ش یا 1396 ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | |
| کد مؤلف | AUTHORCODE2261AUTHORCODE |
آیت‌الله حاج شيخ محمد جواد خراسانى در سال 1331ق. در شهر مقدس مشهد در خانواده علم و فقاهت ديده به جهان گشود. جد وى مرحوم حاج شيخ حسين از علماى بزرگ حوزه مشهد بود و همانند پدر بزرگش(جد اعلا) مرحوم شيخ محمد صادق، در آستان مقدس امام رضا(ع) موقعيت والايى داشت و به همين خاطر، از طرف آستانه به (فاضل) ملقب شده و به حاجى فاضل محولاتى مشهور گرديد و از آن پس اين لقب در ميان فرزندانش باقى ماند.
پدر مؤلف، مرحوم حاجى شيخ محسن، معروف به حاجى فاضل، از علماى بزرگ خراسان و از شاگردان خوب مرحوم آخوند خراسانى، سيد محمد كاظم يزدى و شريعت اصفهانى بوده و همچون آقا ضياء عراقى و آقا سيد ابوالحسن اصفهانى درس استاد خود، مرحوم آخوند خراسانى را تقرير مى‌كرده است.
در كودكى به همراه پدر و مادر به بخش محولات از توابع تربت حيدريه كه موطن ييلاقى اجدادش بوده رفت. تقاضاى اهالى و اصرار آنان موجب ماندگارى والد ايشان در آن ديار گرديد. مؤلف، مقدمات را در همان‌جا، در محضر مرحوم والد، فراگرفت و براى ادامه تحصيل مدت كوتاهى به شهرستان كاشمر رفت و سپس راهى حوزه علميه مشهد مقدس گرديد. در مدرسه سعديه واقع در پايين پاى حضرت(هم اكنون جزو صحن آزادى است) كه توليت آن با عموى ايشان بوده است؛ سكنى گزيد و مشغول تحصيل شد.
تلاش بسيار او در امر تحصيل، او را از ديگر شاگردان مدرسه ممتاز ساخت و در رديف مدرسان خوب حوزه قرار داد. پس از مدتى تحصيل و تدريس، خود را نيازمند حوزه‌اى بزرگتر، مانند حوزه قم كه آن زمان با ورود آیت‌الله حائرى رونق گرفته بود و يا حوزه نجف ديد و سرانجام پس از مدتى ترديد، نجف را برگزيد و براى كسب فيض به آن ديار مقدس رفت.
در حوزه نجف، از محضر آيات عظام و استادان بزرگى همچون آقا ضياء عراقى، اصطهباناتى، سيد محمود شاهرودى، سيد ابوالحسن اصفهانى و سيد حسين اصفهانى(داماد آقا سيد ابوالحسن، معروف به آیت‌الله داماد) بهره برد. با پشت‌كارى كم‌نظير در مدت كمتر از پنج سال، به مقام عالى اجتهاد دست يافت، به گونه‌اى كه خود را بى‌نياز از حضور در درس استادان بزرگوار خويش ديد و به تحقيق و تدريس روى آورد و با تلاشى مضاعف، اين عرصه را پيمود و در رديف فضلاى بنام حوزه نجف قرار گرفت.
از طرف مرحوم آیت‌الله قمى كه آن زمان در حوزه كربلا بوده و به ساماندهى و اصلاح آن مشغول بوده، براى تدريس دعوت شد و به حوزه كربلا رفت. طولى نكشيد كه مرحوم آیت‌الله اصفهانى، مرحوم آیت‌الله داماد را به كربلا فرستاد تا ايشان را متقاعد كند كه حوزه نجف بيشتر به وجود ايشان نيازمند است و بايد به نجف برگردد، بالاخره ايشان هم پذيرفت و دو مرتبه به نجف برگشت.
در نجف مرحوم شيخ آقا بزرگ تهرانى از ايشان دعوت كرد در مجلسى كه روزهاى پنج‌شنبه در منزل ايشان برگزار مى‌شد منبر برود، با اينكه در نجف منبر رفتن جزء برنامه ايشان نبوده است، ولى به خاطر نسبتى كه با مرحوم آقا بزرگ داشته (داماد خاله مادرى) تقاضاى ايشان را پذيرفت و مورد توجه فضلا و علمايى كه پاى منبر ايشان جمع بودند، قرار گرفت.
خلاصه پس از هفت سال اقامت در نجف براى ديدار پدر و مادر و وابستگان به همراه خانواده و به قصد بازگشتن به نجف، به ايران آمد. در اين بين ويزا و شناسنامه‌اش گم شد. پس از ديدار براى بازگشت به نجف، به تهران آمد تا شايد بتواند وسيله بازگشت خود را فراهم سازد. پس از مدتى تلاش، از اينكه بتواند برگردد، نااميد گرديد. سرانجام به تقاضاى شمارى از متدينان تهران و با تعهد به اينكه زمينه كار تحقيق و تأليف را برايش فراهم سازند، در تهران رحل اقامت افكند و تا آخر عمر(ربيع المولود 1397ق.) در راه تحقيق و تأليف و تبليغ، به تلاش پرداخت.
آثار
ثمره تلاش بى‌وقفه وى، چهل و شش اثر چاپ شده و نشده، در موضوعات گوناگون اسلامى است كه به معرفى برخى از آنها پرداخته مى‌شود:
تفسير موضوعى قرآن، كشف الآيات، كشف اللغات، كشف المطالب قرآن، كشف مطالب الآيات، ظواهر الآثار، نخبة القصار، مقتل الحسين(ع)، رساله‌اى در طلب و اراده و دفع شبهه جبر، رساله‌اى در نماز مسافر، رساله‌اى در نكاح، منظومه عربى در رجال، معارف الشيعة، معارف الائمة، هداية الامة الى معارف الأئمة(ع)، الامامة عند الشيعة الامامية، البدعة و التحرف، مهدى منتظر و...
وابسته‌ها
مهدی منتظر (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه الشریف)
الامامة عند الشيعة الامامية بآخرين احتجاج و آخرين حجت
البدعه و التحرف، يا، آئين تصوف
ديوان بينه رحمت در مراثي قتيل امت و اهلبيت عصمت
بحثي راجع به عشق اباعبدالله(ع)
آهي سوزان براي منتظران امام زمان عليه‌السلام