تاریخ قرآن (رامیار)
| نام کتاب | تاریخ قرآن (رامیار) |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | رامیار، محمود (نويسنده) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 72 /ر2ت2 |
| موضوع | قرآن - تاریخ |
| ناشر | امير کبير |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1369 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE2975AUTOMATIONCODE |
معرفى كتاب
نام كتاب:تاريخ قرآن
مؤلف:دكتر محمود راميار
كتاب پيرامون تاريخ و نگارش قرآن كريم نوشته شده كه مؤلف
محترم در آن مسائل مربوط به نگارش و جمع آورى قرآن را از جمله
تاليف قرآن در زمان پيامبر(ص)،جمع آن در زمان ابو بكر و عمر و عثمان.
مصاحف موجود در زمان ابو بكر-خط قرآن-نقطه گذارى آن
مورد تجزيه و تحليل قرار مى‌دهند.
با توجه به تسلط مؤلف به كتابهاى نوشته شده در علوم قرآنى
و بخصوص تاريخ قرآن،مطالب ارائه شده از قوت و قدرت علمى
بالائى برخوردار است اضافه بر آن كه از منابع فراوانى در اين
زمينه استفاده نموده‌اند.و اين دو خصوصيت است كه به كتاب ايشان
چهره‌اى داده كه مى‌تواند به عنوان كتاب ممتاز در زمينۀ تاريخ قرآن باشد
ساختار كتاب:
كتاب داراى يك مقدمه و 17 فصل است كه فهرست
مطالب آن به شرح زير است:
فصل اول:گامى لرزان در پيشگاه قرآن
فصل دوم:نامهاى قرآن شامل:قرآن در لغت-فرقان-ذكر-حكمت و...
فصل سوم:آغاز وحى:شامل:گوشه گيريها-سنّ پيامبر(ص)-غار حرا-آغاز وحى و...
فصل چهارم:چگونگى وحى-وحى در لغت-سابقه وحى-وحى در قرآن-حالات وحى-مراحل وحى
فصل پنجم:در مدار وحى:وحى چيست؟الهام و وحى-افسانه غرانيق از نظر:
قرآن،احاديث،لغت،عقل،تاريخ-رسول و نبى
فصل ششم:نزول قرآن شامل:معنى نزول-مراحل نزول-ليلة القدر
كلمات قرآن از كيست؟مدت نزول-دليل نزول تدريجى
فصل هفتم:تاليف قرآن در زمان رسول خدا(ص):حفظ در سينه‌ها
جمع آورى قرآن-تاثير قرآن-مراقبت پيامبر(ص)-حافظۀ عرب
كوشش صحابه-حافظان قرآن-نوشتن قرآن-كاتبان وحى-تاليف قرآن
فصل هشتم:جمع آورى قرآن در زمان ابو بكر شامل:نخستين جامع قرآن
رويداد يمامه-زيد بن ثابت شروع به كار مى‌كند-همكاران زيد
چرا زيد انتخاب شد-تاريخ اين گرد آورى-سنجش كار زيد-انگيزه ابو بكر
فصل نهم:مصاحف همزمان ابو بكر:شامل:
مصحف فاطمه(س)-مصحف حضرت على(ع)-مصحف سالم،ابو زيد،معاذ بن جبل
فصل دهم:(جمع آورى قرآن)در زمان عمر
فصل يازدهم:(جمع آورى قرآن)در زمان عثمان-يكى كردن مصاحف-تشكيل
انجمن-سوزاندن مصاحف-چند نسخه نوشته شد؟-رواج مصحف عثمان
فصل دوازدهم:خط قرآن-خطوط عربى-خط نبطى-خط كوفى،نسخ،
خط در مكه و مدينه-اهتمام پيامبر(ص)-پيامبر امّى-خط قرآن...
فصل سيزدهم:اعجام و نقطه گذارى:مشكل خواندن خط-اعجام و نقطه گذارى
نخستين نقطه گذارى-سهم ايرانيان-رواج قطعى مصحف عثمان
فصل چهاردهم:آيه‌ها و سوره‌ها:معنى آيه-نخستين آيه.شماره آيه‌ها
ترتيب آيه‌ها-سوره‌ها-معنى سوره-حكمت تعيين سوره‌ها.اقسام سوره‌ها
فصل پانزدهم:مكى و مدنى:معنى مكى و مدنى-فايده اين شناسايى
راه شناسايى.ضابطۀ تشخيص-ترتيب سوره‌هاى مكى و مدنى و اختلاف آن
فصل شانزدهم:سبب نزول:معنى سبب نزول-فايده شناسايى سبب نزول
راههاى شناسايى سبب نزول.
فصل هفدهم:ترجمۀ قرآن-معنى ترجمه-شرائط ترجمه-فوايد ترجمۀ قرآن
ويژگى‌ها:
1-از مهمترين ويژگى‌هاى كتاب-گستردگى و فراوانى منابع
تحقيق است كه در هر موضوع براى شرح آن از منابع فراوان در آن
زمينه استفاده نمود.(منابع دست اول)
2-شرح و بسط موضوعات مطرح شده-بدين گونه كه پس از طرح موضوع
و بيان نظرات مختلف-موضوع را از جهات و زواياى مختلف مورد بررسى
قرار داده توضيح مى‌دهند و براى اين كار ابتدا به سراغ قرآن مى‌رود و موضوع را
از ديد قرآن بررسى مى‌نمايد
3-فصل هفتم(تاليف قرآن)در اين فصل بواسطۀ آيات و روايات
فراوانى ثابت مى‌كنند كه در زمان پيامبر(ص)،قرآن بصورت كامل
جمع آورى شده و نسخۀ اصلى براى آن حضرت(بر روى نوشت افزارهاى
آن زمان)نوشته شده بود.
4-فصل دوازدهم(خط قرآن)در اين فصل پس از تعريف واژۀ امّى،
اقوال پيرامون امّى بودن پيامبر(ص)را ذكر نموده در پايان جمع
بين دو نظريه كرده چنين نتيجه مى‌گيرد كه:بى‌سواد بودن حضرت مربوط
است به اوائل بعثت و با سواد بودن ايشان مربوط است به
ادامه رسالت.
5-فصل پنجم(در مدار وحى)در اين فصل پس از تعريف وحى و الهام
مسالۀ افسانۀ غرانيق را مطرح و آنگاه آنرا از نظر
قرآن-سنت-عقل-لغت-تاريخ مورد بررسى قرار داده،
و بى اساس بودن آن را اثبات مى‌نمايد.
6-فصل هفتم(تاليف قرآن)-در اين فصل پس از بحث از جمع آورى
و حفظ قرآن در سينه‌ها و مراقبت شخص پيامبر(ص)از آيات الهى
مسالۀ نوشتن قرآن را مطرح نموده از آيات قرآن-نوشت اقرارهاى
موجود در آن زمان را استفاده مى‌نمايد(كه بر روى چه چيزى عرب‌ها
مى‌نوشتند)
7-فصل چهاردهم(آيه‌ها و سوره‌ها)-در اين فصل پس از تعريف
واژۀ آيه و سوره و بيان اولين و آخرين آيه و سوره نازل شده
براى تعيين سوره‌ها-حكمت‌هايى را بيان مى‌نمايد
8-فصل سوم(آغاز وحى)در اين فصل پيرامون وحى سخن گفته و آن چه را
كه مربوط به مقدمات وحى مى‌شود مانند گوشه گيرهاى پيامبر(ص)-غار حرا
و سنّ پيامبر(ص)و...بررسى نموده آنگاه مسالۀ نزول اولين آيات را ذكر مى‌نمايند
نسخه شناسى
كتاب يك جلد و متن آن فارسى و داراى 802 صفحه مى‌باشد كه
مشخصات آن به قرار زير است:
1-كاغذ:معمولى
2-چاپ:كامپيوترى
3-جلد:گالينگور
4-تاريخ انتشار:1369
5-نوبت چاپ:سوم
6-ناشر:انتشارات امير كبير
7-داراى فهرست‌هاى:
1-7-موضوعات
2-7-آيات
3-7-سوره‌ها
4-7-اشخاص و قبايل
5-7-امكنه و مؤسسات
6-7-كتابها(منابع و مأخذ)
7-7-غزوات(جنگ‌ها)
8-7-تصاوير
9-7-كتابنامه
پیوندها