علل الشرایع
| علل الشرایع | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن‌بابويه، محمد بن علي (نويسنده) بحر العلوم، محمد صادق (مقدمه نویس) |
| ناشر | مکتبة الداوري المکتبة الحيدرية |
| مکان نشر | ايران - قم عراق - نجف اشرف |
| سال نشر | 1385ق. |
| موضوع | 1.احاديث احکام 2.احاديث شيعه - قرن 4ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | BP 129 /الف2ع8 1300الف |
علل الشرائع، به زبان عربى، تأليف شيخ صدوق، ابوجعفر، محمد بن على بن حسين بن بابويه قمى (305 - 381ق)، از چهره‌هاى برجسته فقها و روات شيعه در قرن چهارم هجرى است.
كتاب، مشتمل بر رواياتى از حضرت رسول خدا(ص) و ائمه معصومين(ع) در باره علت برخى از احكام شرعى و عقايد است.
شيخ صدوق، در اين كتاب، به علت برخى از نام‌گذارى‌ها و علت برخى از كارهاى پيامبران و يا پيامبر اسلام و ائمه معصومين نيز اشاره دارد.
ساختار
كتاب، در دو جلد تنظيم شده است كه جلد اول، داراى 262 باب و جلد دوم، شامل 385 باب مى‌باشد.
گزارش محتوا
در جلد اول، اولين باب، در مورد علت نام‌گذارى سماء، دنيا، آخرت، آدم، حواء، درهم و دينار به اين نام‌ها و... است و آخرين باب، در باره علت پيدايش عذاب قبر مى‌باشد.
در جلد دوم، اولين باب، در باره علل وضو و اذان و نماز و آخرين باب، باب نوادر العلل است.
پاره‌اى از موضوعات مطرح‌شده در كتاب
چگونگى آغاز نسل حضرت آدم(ع)؛ علت ورود حضرت على(ع) به شورا؛ دليل آنكه نماز صبح را بلند مى‌خوانيم؛ بيان علت زكات؛ اينكه چرا وصيت فقط در يك سوم اموال صحيح است؛ علت نام‌گذارى پزشك به طبيب؛ سرّ حرمت گوشت حيوانات وحشى؛ علت وجوب نماز؛ علت جواز جمع بين نماز ظهر و عصر يا مغرب و عشا؛ علت برترى پيامبران و اولياء نسبت به فرشتگان؛ علت احتياج ما به پيامبر و امام؛ علت حرمت شكار در روز شنبه بر يهوديان؛ علت شبانه و مخفيانه دفن شدن حضرت فاطمه زهرا(س) و...
وضعيت كتاب
اين كتاب، به‌وسيله شيخ ابراهيم كفعمى با نام «اختصار علل الشرائع» و به‌وسيله شيخ شرف‌الدين، يحيى بحرانى با نام «تلخيص علل الشرائع» خلاصه شده است و توسط آقانجفى، شيخ محمدتقى اصفهانى، به فارسى ترجمه گرديده است.
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.