مدحت‌نامه پیامبر وحی (خلاصة المناقب)

    از ویکی‌نور
    مدحت‌نامۀ پیامبر وحی (خلاصة المناقب): شرح و ترجمۀ قصیدۀ برده بوصیری در مدح حضرت پیامبر اعظم (ص)
    مدحت‌نامه پیامبر وحی (خلاصة المناقب)
    پدیدآورانزواره‌ای، علی بن حسن (شارح)

    مهری خوانساری، حمید (محقق)

    بوصیری، محمد بن سعید (نویسندۀ متن اصلی)
    عنوان‌های دیگرالکواکب الدریة فی مدح خیر البریة
    ناشرمجمع ذخائر اسلامی
    مکان نشرقم
    سال نشر1392
    چاپیکم
    شابک978-964-988-328-1
    موضوعبوصیری، محمد بن سعید، ۶۰۸ - ۶۹۶ق. قصیدۀ برده - نقد و تفسیر، شعر عربی - قرن ۷ق. - تاریخ و نقد، شعر عربی - قرن ۷ق. - ترجمه شده به فارسی
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    /ز۹ ک۹۰۸ / ۴۳۷۷ PJA

    مدحت‌نامۀ پیامبر وحی (خلاصة المناقب): شرح و ترجمۀ قصیدۀ برده بوصیری در مدح حضرت پیامبر اعظم (ص) تألیف ملا علی ابن حسن زواره‌ای، تحقیق سید حمید مهری خوانساری؛ این کتاب شرح و ترجمه‌ای است بر قصیدۀ برده بوصیری که از مشهورترین قصاید در مدح پیامبر اکرم (ص) محسوب می‌شود و به «الکواکب الدریة فی مدح خیر البریة» معروف است.

    ساختار

    این کتاب در یک جلد و 238 صفحه و در ده فصل اصلی سازماندهی شده است.

    گزارش کتاب

    کتاب «مدحت‌نامۀ پیامبر وحی» اثر ملا علی ابن حسن زواره‌ای، با تحقیق سید حمید مهری خوانساری، شرح و ترجمه‌ای جامع بر قصیدۀ معروف «برده» سرودۀ شرف‌الدین محمد بن سعید بوصیری، شاعر برجستۀ قرن هفتم هجری است. این قصیده که با عنوان «الکواکب الدریة فی مدح خیر البریة» نیز شناخته می‌شود، از مشهورترین و پرآوازه‌ترین اشعار در مدح پیامبر اکرم (ص) به شمار می‌رود.

    نسخۀ حاضر شامل 161 بیت است که شارح در آن به شیوه‌ای نظام‌مند به شرح و ترجمۀ قصیده پرداخته است. روش کار شارح بدین صورت است که ابتدا معانی لغات دشوار قصیده را بیان می‌کند، سپس در بخشی با عنوان «اعراب و حاصل المعنی» به تجزیه و تحلیل نحوی ابیات می‌پردازد و در نهایت معنای فارسی شعر را به زبانی ساده و شیوا ارائه می‌دهد.

    قصیدۀ برده در ده فصل سازماندهی شده است:

    فصل اول در قالب غزل و شامل دوازده بیت است.

    فصل دوم به ذکر نفس و منع از هوای نفس اختصاص دارد و شانزده بیت را در بر می‌گیرد.

    فصل سوم در مدح پیامبر(ص) شامل سی بیت است.

    فصل چهارم به بیان مولد پیامبر می‌پردازد و سیزده بیت دارد.

    فصل پنجم در ذکر معجزات پیامبر شامل شانزده بیت است.

    فصل ششم به شرف قرآن کریم اختصاص دارد و هفده بیت را شامل می‌شود.

    فصل هفتم در شرح معراج نبوی شامل سیزده بیت است.

    فصل هشتم به غزوات پیامبر اکرم می‌پردازد و 22 بیت دارد. فصل نهم در توسل به وجود مقدس پیامبر در دوازده بیت و فصل دهم در مناجات و عرض نیاز به درگاه قاضی الحاجات شامل ده بیت است.

    از ویژگی‌های بارز این نسخه، استفاده از حروف ابجد برای شمارش ابیات در حاشیه و نیز وجود حاشیه‌هایی از محمد مکی بالهروی و شرف‌الدین علی یزدی از دیگر شارحان قصیدۀ برده است.[۱]

    پانويس

    منابع مقاله

    پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات

    وابسته‌ها