كشكول الأحسائي

كشكول الأحسائي، نوشته شیخ احمد بن زین‌الدین ابراهیم احسایی (1166-1241ق)، از عالمان و فقهای شیعه است.

کشکول الأحسائي
پدیدآوران	احسائی، احمد بن زین الدین (نويسنده)
ناشر	دار الرسول الاکرم (ص) ** دار المحجة البيضاء
مکان نشر	لبنان - بیروت
سال نشر	1425ق - 2004م
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	2
کد کنگره	/الف3ک5 213 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

موضوع کتاب

این کتاب، مجموعه‌ای از مباحث گوناگون شامل روایات، احادیث، مطالب فقهی، تاریخی و حکمی است که از منابع مختلف و نوشته‌های خود نویسنده گردآوری شده است.

انگیزه نگارش

کتاب با هدف حفظ و نشر اخبار آل محمد (ص) و برخی مسائل مهم دیگری که با زندگی مؤمنان و مسلمانان ارتباط دارد، تدوین شده و اخبار کمیاب آن در بخش‌های مختلف کتاب پراکنده گردیده است.

ساختار و محتوا

کتاب در دو جلد تنظیم شده و بایک مقدمه (در مورد کتاب)، آغاز گردیده و مطالب اصلی آن به‌صورت مجموعه‌ای از اخبار اهل‌بیت(ع) و موضوعات متنوع روایی، فقهی، تاریخی و حکمی ارائه شده است.

• جلد اول: این جلد، مجموعه‌ای گسترده از مباحث متنوع را شامل می‌شود. مطالب آن، با روایتی از کتاب کافی کلینی درباره پنجاه‌ویک رکعت نماز آغاز شده و به دنبال آن مطالب متنوعی درباره برخی از اقوام و شخصیت‌ها نظیر سامره، سامری، ساره، سابری و... و مختصری در تاریخ است که به وقایع تاریخی، وفات شخصیت‌های برجسته، از سال اول تا سال 254ق، مربوط است. به دنبال آن به برخی از مسائل شیخ زین‌الدین اشاره شده است. قسمت قابل توجهی از این جلد به مسائل فقهی اختصاص دارد که احکام مربوط به نماز، روزه، سوگند و سایر تکالیف دینی را پوشش می‌دهد. روایات و حکایات مربوط به پیامبران و شخصیت‌های تاریخی مانند حضرت سلیمان، سلمان محمدی و مطالبی پیرامون وی و... از جمله مطالب کتاب است. همچنین این جلد، شامل مطالبی درباره ادعیه و تعویذات برای نیازهای مختلف مانند طلب رزق، شفا و دفع بلا است. در پایان، به مطالبی درباره خبر واحد و... پرداخته شده است.

جلد دوم: این جلد، از صفحه ۳۰۵ آغاز می‌شود. از مطالب آغازین این جلد، بحثی درباره ابراهیم خلیل است. در ادامه مفاهیم مرتبط با آفرینش مانند آفرینش اشیا و علت خلق مطرح شده است. بخش قابل توجهی از جلد دوم، به فقه اسلامی و احکام شرعی اختصاص دارد و به موضوعاتی چون شروط، استخاره و اوقات آن و احکام مربوط به حیض می‌پردازد. همچنین، این جلد، شامل مباحث گسترده‌ای درباره فرقه‌های مختلف اسلامی و باورهایشان است، مانند معتزله، اشاعره، زیدیه، خوارج، امامیه و دیگر فرقه‌ها، که به‌تفصیل به ریشه‌ها و مواضع کلامی آنها می‌پردازد و نیز مطالبی پیرامون تعبیر خواب را مطرح کرده و نمادهای مختلف در خواب‌ها مانند رؤیت خورشید، ماه یا حیوانات را تفسیر می‌کند. به‌طور کلی، جلد دوم با ارائه بینش‌های عمیق‌تر در عقاید کلامی، راهنمایی‌های فقهی مفصل و بررسی تنوع فکری در اسلام، به غنای مباحث جلد اول می‌افزاید.

ویژگی‌های کتاب

1. گردآوری از منابع گوناگون: نویسنده، مطالب را از منابع متعدد جمع‌آوری کرده و با نوشته‌های خود تلفیق کرده است.
2. عدم تمرکز بر یک موضوع واحد: این کتاب، همانند مفهوم "کشکول"، به موضوعات مختلف و متفرق می‌پردازد و بر یک موضوع خاص متمرکز نیست.
3. ترتیب الفبایی (در برخی بخش‌ها): برخی از مطالب کتاب بر اساس ترتیب حروف الفبا تنظیم شده‌اند.
4. ارائه مطالب به‌صورت فقرات مستقل: کتاب، شامل فقرات و بخش‌های کوتاه و جداگانه است که هریک ممکن است عنوان مستقلی داشته باشند.
5. تلفیق مطالب روایی، فقهی و تاریخی: محتوای کتاب، شامل روایات، احادیث، مطالب فقهی، تاریخی و... است که نشان‌دهنده جامعیت و تنوع موضوعی آن است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.