ابراهیمی ورکیانی، محمد
محمد ابراهیمی ورکیانی (متولد ۱۳۲۳ش)، استاد دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشگر و نویسنده در حوزه تاریخ اسلام، فقه و حقوق اسلامی است. وی تحصیلات حوزوی خود را در حوزههای علمیه دامغان، مشهد و قم نزد اساتیدی چون ادیب نیشابوری، آیتالله محمد کاظم دامغانی، آیتالله فاضل لنکرانی و آیتالله مصباح یزدی پیگیری کرد و در نهایت موفق به اخذ مدرک دکتری در رشته فقه و مبانی حقوق اسلام از خبرگان وزارت علوم در سال ۱۳۷۱ شد. از مهمترین فعالیتهای وی میتوان به تدریس دروس متعدد در حوزه و دانشگاه، مدیریت گروه در دانشگاه شهید بهشتی، همکاری با پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و تألیف کتابهای متعددی مانند "تاریخ اسلام از بعثت نبوی تا حکومت علوی" و "اسلام و حقوق بینالملل عمومی" اشاره کرد.
ولادت
محمد ابراهیمی ورکیانی در سال ۱۳۲۳ هجری شمسی در روستای ورکیان از توابع شهرستان دامغان به دنیا آمد. پدر و مادر و اجداد وی همگی اهل دامغان بودهاند. برادر وی نیز پیش از او وارد حوزه علمیه شده بود.[۱]
تحصیلات
تحصیلات ابتدایی را در سال ۱۳۳۵ به پایان رساند و سپس وارد حوزه علمیه دامغان شد. دروس مقدماتی تا سیوطی، بخشی از مغنی، حاشیه ملاعبدالله و منطق کبری را در این حوزه فراگرفت. در سال ۱۳۴۳ با تشویق آیتالله شیخ محمد کاظم دامغانی، عازم مشهد مقدس شد و به مدت شش سال از محضر ایشان و دیگر اساتید چون ادیب نیشابوری (کتاب مطول) و اساتید صالحی و فائقی (کتاب لمعه) بهره برد. وی سپس با تأسیس بخش آموزش مدرسه آیتالله میلانی، وارد این مدرسه شد. در ادامه، برای ادامه تحصیلات حوزوی به قم مهاجرت کرد و در درس خارج آیتالله فاضل لنکرانی و درس کفایه استاد سبحانی شرکت جست. همچنین در دارالتبلیغ آیتالله شریعتمدار حضور یافت و از اساتیدی مانند دکتر شهابی، صدر بلاغی و آقای رضوانی بهره برد. وی در موسسه در راه حق زیر نظر دکتر سید علی گرمارودی به تمرین نویسندگی پرداخت و به مدت هشت سال از محضر آیتالله مصباح یزدی و دیگر اساتید این مؤسسه استفاده کرد. وی در نهایت مدرک دکتری خود در رشته فقه و مبانی حقوق اسلام را در سال ۱۳۷۱ از خبرگان وزارت علوم دریافت نمود. پایاننامه دکتری وی با عنوان "ازدواج با بیگانگان در ادیان الهی و مکاتب فقهی اسلام" تحت راهنمایی استاد محقق داماد و آیتالله مرعشی شوشتری به انجام رسید.[۲]
فعالیتها
وی از سال ۱۳۶۰ به دعوت دکتر احمد احمدی به دانشگاه شهید بهشتی دعوت شد و تاکنون با رتبه دانشیاری در این دانشگاه مشغول به تدریس است. از جمله دروسی که وی تدریس کرده میتوان به مبانی حقوق، حقوق و سیاست در قرآن، فقه سیاسی، حقوق بینالملل اسلامی، حقوق عمومی در اسلام، قواعد فقه، معارف تشیع، تاریخ تشیع، تاریخ اسلام، انقلاب اسلامی، حقوق اجتماعی سیاسی در اسلام، تاریخ امامت، فقه مقارن و آیات الاحکام اشاره کرد. وی همچنین در دفتر همکاری حوزه و دانشگاه به تحقیق و تألیف در رشته حقوق پرداخت و حاصل آن تألیف چهار جلد کتاب در زمینه حقوق اسلامی بود. وی مدیرگروه دانشگاه شهید بهشتی و همکار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه نیز بوده است. علاوه بر این، وی به راهنمایی و مشاوره پایاننامههای متعدد دانشجویی اشتغال داشته[۳] و مقالات متعددی در مجلات علمی منتشر کرده است. همچنین ایشان از اعضای هیات تحریریه فصلنامه آینه معرفت است.[۴]
آثار
- تاریخ زندگی سیاسی امامان اهل بیت
- تاریخ اسلام از بعثت نبوی تا حکومت علوی
- درآمدی بر حقوق اسلامی
- اسلام و حقوق بینالملل عمومی
- انقلاب اسلامی ایران در تئوری
- ازدواج با بیگانگان
- فلسفه حقوق
- تاریخ صدر اسلام (بعثت نبوی تا حکومت علوی)
- از صلح مجتبوی تا غیبت مهدوی (جلد دوم تاریخ اسلام)
پانويس