الأربعون في الزهد
الأربعون في الزهد، اثر جلالالدین سیوطی (متوفی 911ق)، رسالهای است در جمعآوری چهل روایت درباره زهد که با تحقیق جمال محمد محمود، منتشر شده است.
| الاربعون فی الزهد | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر (نويسنده) ابن محمود، جمال بن محمد (محقق) |
| عنوانهای دیگر | تحذیر اهل الآخرة من الدنیا الداثرة |
| ناشر | دار الکتب العلمية |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 2010م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 2-7451-6186-5 |
| موضوع | زهد - احادیث - اخلاق اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 - احادیث اخلاقی - قرن 9ق. - اربعینیات -- قرن 9ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 4الف9س 250/5 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
سیوطی در اثر حاضر، اقدام به جمعآوری چهل حدیث از روایات پیامبر(ص) پیرامون زهد نموده و در خلال نظر و فهم روایات، درباره زهد و معانی آنها سخن گفته است[۱].
مطالب کتاب، در دو باب اصلی، عرضه شده است. باب اول، که عمده مطالب کتاب را به خود اختصاص داده، مربوط به مطالب و تحقیقات محقق پیرامون کتاب سیوطی میباشد. این باب، با چهار مبحث در موضوع اهمیت تألیفات اربعین (گردآوری چهل حدیث)، توصیف نسخ خطی کتاب، توضیح روش تحقیق و اقدامات تحقیقی صورتگرفته در کتاب و شرح حال سیوطی، آغاز شده[۲] و مطالب آن در هفت فصل، به شرح زیر، ساماندهی شده است:
در فصل اول، در دو مبحث، ابتدا به تعریف لغوی زهد پرداخته شده[۳] و سپس زهد از لحاظ شرعی و حقیقت آن برطبق دیدگاه اهل سنت، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است[۴].
فصل دوم، درباره زهد و علوم اعتقادی بوده و به گفته محقق، مهمترین فصلی است که در آن، بهدور از بدعتها و نظر به دیدگاه کسانی که بهواسطه علم و سلوک خویش، به افساد در معنا و حقیقت زهد مبادرت نمودهاند، به بیان معنای زهد و ارتباط آن با عقیده اهل سنت و جماعت با توجه به دیدگاه سلف صالح، پرداخته شده است[۵].
در فصل سوم، در خلال چهار مبحث زیر، به بحث پیرامون انگیزهها و اسباب زهد، پرداخته شده است:
- زهد راه سعادت و نیکبختی در هر دو جهان است؛
- زهد راهی برای عاقبتبهخیری است؛
- زهد راهی برای نجات از سوء عاقبت است؛
- پاداش و جزای زهد چیزی جز بهشت نیست[۶].
در فصل چهارم، انواع زهد معرفی گردیده[۷] و در فصل پنجم، سه مبحث زهد و دنیا، زهد و حلال و زهد و حرام، مطرح شده است[۸].
در فصل ششم، اصولی که مقام زهد را بالا برده و باعث ثمربخشی آن میشود، معرفی شده است که عبارتند از:
- علم و بصیرت؛
- میل به آخرت و تبدیل آن به تنها و بزرگترین دغدغه؛
- زیادی یاد مرگ؛
- دعا سنت پیامبران و جلبکننده هر سعادت و خیری[۹].
در فصل هفتم، درباره زهد و واقعیت روزگار حاضر، بحث شده است[۱۰].
باب دوم، به چهل روایتی اختصاص یافته که سیوطی، به گردآوری آنها، پرداخته است[۱۱].
محقق در این اثر ارزشمند، به دنبال آن بوده تا پیش از ارائه مباحث کتاب سیوطی، ابتدا مطالعاتی پیشزمینهای و کاربردی را در اختیار خواننده قرار داده و سپس، چهل حدیث وی را عرضه نماید. در واقع اقدام وی، بیان مطلب و سپس، ارائه مثال بوده است[۱۲].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.