دائرةالمعارف الحسينية؛ معجم الشعراء الناظمین في الحسین(ع)

دائرةالمعارف الحسينية؛ معجم الشعراء الناظمین في الحسین(ع)، از آثار نویسنده و امامت‌پژوه معاصر عراقی، محمّدصادق کرباسی (متولد کربلا ۱۳۲۶ش) فرهنگ‌نامه اختصاصی شاعرانی است که درباره امام حسین علیه‌السلام اشعاری سروده‌اند. «مرکز مطالعات حسینی (لندن)» اثر حاضر را در سال 1419ق منتشر کرده است.

دائرة المعارف الحسینیة
پدیدآوران	کرباسی، محمدصادق (نويسنده)
عنوان‌های دیگر	معجم الشعراء الناظمین فی الحسین(ع)
ناشر	المرکز الحسيني للدراسات
مکان نشر	انگلیس - لندن
سال نشر	1419ق
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	ش.140 - 155 /ک4د2 ۴۱/۷۵ BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

• ناشر با تأکید بر آنکه شعر، آفریده شاعر است و هیچ شعری بدون شاعر وجود ندارد و هر شاعری، فرزند زمانه خویش است و می‌تواند در روزگار خود و معاصرانش و حتی آیندگان تأثیر بگذارد، افزوده است:

1. چون هدف محمّدصادق کرباسی در دایرة المعارف حسینی این است که همه مطالب مربوط به امام حسین علیه‌السلام را گردآوری کند، پس این مقصود، بدون یادکرد شاعرانی که در یاری سیدالشهداء علیه‌السلام و نهضت جاودانه‌اش اشعاری سروده‌اند، برآورده نخواهد شد.
2. امامان معصوم(ع) شاعران حسینی را تکریم کردند و از جمله امام رضا علیه‌السلام وقتی قصیده تائیه جاودانِ دعبل خزاعی را شنید، گریست و به او ده‌هزار درهم بخشید....
3. در اثر حاضر که جلد اول از معجم سرایندگانی است که اشعاری درباره سرور و سالار شهیدان آفریدند، شرح‌حال مختصری برای تعدادی از آنان ذکر می‌شود و بقیه شاعران در جلدهای بعدی معرفی خواهند شد.

• نویسنده روش خودش را در این کتاب شرح داده از جمله اینکه کوشیده بدون حبّ و بغض، شاعران را بشناساند و تأکید کرده است که من به جنبه ادبی و شعری نظر دارم و از نقل هر گونه مطلب منفی در مورد سرایندگان خودداری می‌کنم.

ساختار و محتوا

• محمّدصادق کرباسی در این اثر، بعد از ذکر مقدماتی درباره شعر و شاعری و طبقات شاعران و شرح‌حال‌نگاری و معجم‌نویسی و...، تعداد 44 شاعر حسینی را که با زبان فصیح عربی، شعر سرودند و سرورجوانان بهشت را یاری کردند، با اختصار شناسانده است. این شاعران کسانی هستند که نامشان با حرف الف آغاز می‌شود و عبارتند از: آمال (1 نفر)، آمنه (2 نفر) و ابراهیم (41 نفر).

نمونه مباحث

• ابراهیم بن حصین (حسین) اسدی که از او اطلاعی نداریم جز آنکه از یاران امام حسین علیه‌السلام بود و دو رجز (4 و 6 بیتی) خواند و به شهادت رسید.

منابع مقاله

• مقدمه و متن کتاب.