شرح ابن ناجي التنوخي على متن الرسالة
| شرح ابن ناجي التنوخي على متن الرسالة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن ناجی، قاسم بن عیسی (نويسنده)
ابن ابیزید، عبدالله بن عبدالرحمن (نویسنده) مزیدی، احمد فرید (سایر) |
| عنوانهای دیگر | الرسالة. شرح |
| ناشر | دار الکتب العلمية |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1428ق - 2007م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
شرح ابن ناجي التنوخي على متن الرسالة، از آثار فقیه و قاضی تونسی قرن نهم هجری قمری، ابوالفضل قاسم بن عیسی تنوخی قیروانی، مشهور به ابن ناجی (762-837 یا 839ق) است که توضیحاتی بر کتاب فقهی الرسالة، تألیف پیشواى مذهب مالکى قرن چهارم هجری قمری، ابومحمد عبدالله بن ابىزید عبدالرحمان قیروانى (316-386ق)، ارائه میکند. پژوهشگر معاصر مصری، ابوالحسن احمد فرید مزیدی، برای این کتاب مقدمهای نوشته و شخصیت و آثار ابن ناجی را عجولانه شناسانده است.
انتشار غیر علمی
- متأسفانه این اثر بهصورت علمی تصحیح و تحقیق نشده است و از جمله نشانههای آن، عدم تعیین نسخههای خطی و ویژگیهای آن است و همچنین مصححی اگر بوده، معرفی نشده است و معلوم نیست که چه کسی پاورقیها را تنظیم کرده است.
هدف و روش
- ابومحمد عبدالله بن ابىزید عبدالرحمان قیروانى، اثر حاضر را در پاسخ کسی نوشته که از او درخواست کرده جملهای مختصر درباره دینداری بنگارد[۱].
- ابن ناجی، با تأکید بر آنکه شاگردانی داشته و به آنان یاد میداده که چگونه کتاب الرسالة، تألیف ابومحمد عبدالله بن ابىزید عبدالرحمان قیروانى را بخوانند، افزوده است: از خدا خیر طلبیدم تا توضیحاتی روشنگر و تکمیلی بر آن بنویسم[۲].
ساختار و محتوا
- مطالب این اثر بهترتیب ذیل سامان یافته است:
- جلد اول: مسائل اعتقادی، احکام طهارت (وضو، غسل و تیمم)، نماز و انواع و احکام آن، روزه، اعتکاف، زکات، حجّ و عمره، ضحایا، ذبائح، عقیقه، صید، اطعمه و اشربه، جهاد و ایمان و نذور.
- جلد دوم: نکاح، طلاق، رجعت، ظهار، ایلاء، لعان، خلع، رضاع، عدّه، نفقه، بیوع، وصایا، تدبیر، عتق و ولاء، شفعه، هبه، صدقه، حبس، رهن، عاریه، ودیعه، لقطه، غصب، دماء و حدود، اقضیه و شهادات، فرائض و رغائب، فطرت و ختان، حلق شعر، لباس و ستر عورت، اطعمه و اشربه، سلام، استیذان، تناجی، قرائت، دعا و ذکر خدا، معالجه، طیره و...
نمونه مباحث
- آنچه گفته شد که فرار از دشمن (درصورتیکه تعداد دشمنان بیشتر از 2 برابر مسلمانان نباشد)، گناه کبیره است، صحیح است، بلکه از موبقات است؛ یعنی باعث عذاب ابدی میشود. سحنون گفته است:... مسلمانی که از جنگ با کافران فرار کند، گواهیاش قبول نمیشود، مگر آنکه توبه کند و توبهاش را آشکار سازد[۳].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.