رسائل قیصری (به اهتمام یوسفثانی)
| رسائل قیصری (به اهتمام یوسفثانی) | |
|---|---|
| پدیدآوران | قیصری، داود بن محمود (نویسنده)
قمشهای، محمدرضا بن ابوالقاسم (حاشیهنویس) آشتیانی، سید جلالالدین (تصحیح و تعلیق) یوسف ثانی، سید محمود (به اهتمام) |
| ناشر | مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1403 |
| شابک | 0ـ50ـ6331ـ622ـ978 |
| کد کنگره | |
رسائل قیصری اثر داود بن محمود بن محمد قیصری (750- 682ق)، به اهتمام سید محمود یوسفثانی؛ اگر مهمترین مباحث عرفان نظری را دو مسئلۀ توحید و ولایت بدانیم که قوسین نزول صعود وجود را دربر میگیرد، باید گفت رسائل این مجموعه عصاره و نقاوۀ مسائل عرفان نظری و تصوف است؛ از اینرو مجموعۀ کمنظیری به شمار میآید.
گزارش کتاب
شرفالدین قیصری از مدرسان بزرگ عرفان و یکی از مؤلفان نامی در دوران خود است. از مقدمه و شرح او بر «فصوص» آشکار میشود که شخصی باذوق و سریعالانتقال و دارای قوۀ تحقیق بود و همین ویژگیها شرح او را ممتاز جلوه میدهد؛ بهویژه مقدمۀ او بسیار عمیق و دقیق و جامع است. او از شاگردان ملا عبدالرزاق کاشانی است و در عرفان از شاگردان نامدار صدرالدین قونوی است. شرح او بر «فصوص» و نیز شرح «منازل السائرین» او از مهمترین آثار در تصوف به شمار میرود.
اگر مهمترین مباحث عرفان نظری را دو مسئلۀ توحید و ولایت بدانیم که قوسین نزول صعود وجود را دربر میگیرد، باید گفت رسائل این مجموعه عصاره و نقاوۀ مسائل عرفان نظری و تصوف است؛ از اینرو مجموعۀ کمنظیری به شمار میآید.
در این چاپ جدید، افزون بر اصلاح ضبط نادرست کلمات یا افتادگیها، مآخذ برخی اقوال و منقولات مشخص شده است. همچنین در قصمت حواشی آقا محمدرضا قمشهای، در مواضعی که خلل یا اشکالی در عبارت به نظر میرسید، با مراجعه به کتاب «مجموعه آثار حکیم صهبا» این موارد در حد امکان اصلاح شده است. همچنین به این مجموعه رسالهای دیگر از قیصری با عنوان «کشف الحجاب عم کلام رب الارباب» از سوی ویراستار افزوده شده است.
اولین رسالهای که در این کتاب آورده شده، «رساله در توحید و نبوت و ولایت» است؛ رسالۀ دوم «اساس الوحدانیة» و رسالۀ سوم «نهایة البیان فی درایة الزمان» نام دارند. مؤلف در رسالۀ «توحید و نبوت و ولایت» مسائل توحید را به سبک و روش اهل عرفان و تصوف تحریر نموده و سپس به بیان معنای نبوت پرداخته است و بعد از تحقیق در این مبحث، مسئلۀ ولایت را به طریقۀ اهل عرفان بیان نموده است. دومین رساله، وجیزهای است در مبحث وحدت و کثرت بنا بر طریق، محققان و عظمای صوفیه که در حد خود کمنظیر است. رسالۀ سوم بعد از نقل برخی آراء دربارۀ زمان، بر اساس شیوۀ عرفا به تحلیل این مسئله پرداخته است.
همچنین در این کتاب رسالهای با عنوان «ولایة کلیة» قرار گرفته است که حواشی آقا محمدرضا قمشهای ـ حکیم برجستۀ ایرانی ـ بر «فصوص الحکم» ابنعربی به شمار میآید.
رسالۀ «کشف الحجاب» که به این مجموعه افزوده شده است، از حیث پرداختن به یکی از مسائل مهم اعتقادی و کلامی و به اعتباری مهمترین مسئلۀ کلامی دارای اهمیت است. نویسنده در این رساله کوشیده است ضمن اشاره به برخی از مهمترین آرا و انظار دربارۀ صفت خاص «متکلم» در میان صفات باریتعالی و بیان معنای کلام الهی، دیدگاه خاص عرفانی خود در این باب را تبیین کند و بر اساس مبانی عرفانی، آرای متهافت و متعارض برخی فرقههای اسلامی در اینباره را توجیه کند و توضیح دهد.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات