ابن تمیم، محمد بن تمیم
| ابن تمیم، محمد بن تمیم | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | محمد بن تمیم حرانی |
| نام‌های دیگر | ابن تمیم حرانی |
ابوعبدالله محمد بن تمیم حرانی (متوفی حدود 675ق)، فقیه و مفسر قرن هفتم هجری که «مختصر ابن تميم» از تألیفات مهم در فقه حنبلی، از آثار اوست.
از نگاه علما
کسانی که شرح حال محمد بن تمیم را نوشته‌اند، او را مدح و ستایش کرده‌اند. ابن رجب به هنگام سخن گفتن از کتاب مؤلف نوشته است: این کتاب حکایت از علم صاحبش و فهم نیکوی او دارد. علیمی نیز مانند ابن رجب گفته است.
اساتید
- ناصح‌الدین بن ابی‌الفهم؛
- مجدالدین بن تیمیه.
شاگردان
عبدالله بن ابی‌بکر بن ابی‌البدر حربی بغدادی، از شاگردان اوست[۱].
تألیفات
«مختصر ابن تميم علی مذهب الإمام الرباني أبي‌عبدالله أحمد بن حنبل الشیباني»، تنها اثری است که از نویسنده به دست آمده است[۲].
وفات
کتبی که شرح حال ابن تمیم را ذکر کرده‌اند، سال دقیق وفات او را ذکر نکرده‌اند. ابن رجب گوید: به گوش من رسیده که ابن حمدان گفته است: او مسافرت کرد – به گمانم برای ملاقات با ناصرالدین بیضاوی - تا نزد او مشغول درس شود، اما در همان جا در جوانی وفات یافت؛ به تاریخ وفاتش دست نیافتم، جز اینکه ابن مفلح نوشته است: تاریخ دقیق فوتش مشخص نیست، اما نزدیک 675ق، بوده است. البته این تاریخ نمی‌تواند صحیح باشد؛ چراکه شیخ او ناصرالدین بن ابی‌فهم در سال 634 وفات یافته است؛ پس اگر بپذیریم او شاگردی استادش را کرده و ده سال داشته، سال ولادتش باید 624، بوده باشد؛ بنابراین سن او به هنگام مرگ – بر حسب آنچه ابن مفلح گفته - باید 51 سال باشد و کسی که به هنگام مرگ، 51 سال سن داشته باشد، نمی‌گویند جوان مرده است[۳].
پانویس
منابع مقاله
قصیر، علی بن ابراهیم بن محمد، مقدمه کتاب «مختصر ابن تميم علی مذهب الإمام الرباني أبي‌عبدالله أحمد بن حنبل الشیباني»، اثر محمد بن تمیم حرانی، تحقیق علی بن ابراهیم بن محمد قصیر، ریاض، مكتبة الرشد، الطبعة الأولی، 1429ق.
وابسته‌ها
[[مختصر ابن تميم على مذهب الإمام الرباني أبي عبدالله أحمد بن حنبل الشیباني رحمة الله «من أول کتاب الطهارة حتی أواخر کتاب الزکاة و هو نهایة الکتاب»]]