سهارنپوری، خلیل احمد
| نام | خلیل احمد سهارنپوری |
|---|---|
| نام‌های دیگر | خلیل احمد انبہٹوی
Khalil Ahmad Saharanpuri |
| نام پدر | مجيد علی |
| متولد | 1269ق/1852م |
| محل تولد | نانوته از توابع سهارنپور در اوتار پرادش هند |
| رحلت | چهارشنبه 16 ربیع‌الثانی 1346 |
| اساتید | احمد زینی دحلان
فیض الحسن سهارنپوری محمد مظهر نانوتوی یعقوب بن مملوک علی نانوتوی |
| برخی آثار | مباحث في عقائد أهل السنة المسمی المهند علی المفند
بذل المجهود في حل سنن أبي داود |
| کد مؤلف | AUTHORCODE13119AUTHORCODE |
ابوابراهیم خلیل احمد ابن مجید علی انبهتوی سهارنپوری مهاجر مدنی (1269-1346ق)، عالم، محدث و فقیه حنفی، از مخالفان وهابیت که کتاب «المهند علی المفند» را در مخالفت با وهابیت نگاشته است.
ولادت
او در اواخر ماه صفر 1269ق، در روستای نانوته از توابع سهارنپور متولد شد.
تحصیلات
خلیل احمد در شهرهای سهارنپور و لاهور، نزد شیخ یعقوب بن مملوک علی نانوتوی، شیخ محمد مظهر نانوتوی، فیض الحسن سهارنپوری و دیگر اساتید و شیوخ در مدرسه عربی دیوبند و مدرسه مظاهر العلوم دروس مختلف را آموخت. پس از مدتی به‌عنوان دستیار و معین مدرسین در مظاهر العلوم معین شد.
فعالیت‌های علمی
او در شهرهای بوپال، اسکندرآباد، بالپور و بریلی تدریس کرد؛ سال 1308ق، به‌عنوان استاد دارالعلوم دیوبند انتخاب شد و مدت شش سال در آنجا ماند. سال 1314ق، به مدرسه مظاهر العلوم رفت و ریاست تدریس این مدرسه را به‌عهده گرفت و به مدت سی سال در این مدرسه باقی ماند. سال 1344ق، عازم حرمین شریفین شد.
اجازات نقل روایت
او از شیوخ بنامی همچون عبدالقیوم برهانوی، زینی دحلان، محمد مظهر نانوتوی، عبدالغنی مهاجر و سید احمد برزنجی اجازه حدیث داشت.
خلیل احمد از رشید احمد گنگوهی بهره‌های فراوانی برده و رشید احمد او را تکریم کرده و اجازه نقل روایت داده است. با رشید احمد گنگوهی بیعت کرد. همچنین در مکه با حاج امدادالله مهاجر ملاقات کرد.
مخالفت با وهابیت
از مهمترین اقدامات این عالم بزرگ حنفی، مقابله با بدعت وهابیت و تفکرات زیان‌بار این فرقه است، کتاب المهند (نام اصلی کتاب که به زبان اردو بوده است) هنگامی نوشته شد که علمای مذاهب اربعه در حجاز از علمای دیوبند سؤال کردند که آیا شما وهابی هستید یا سنی؟ بدین منظور ۲۴ پرسش اعتقادی را برای آنان طرح کردند. مولوی سهارنپوری به این پرسش‌ها پاسخ داد و نوشت که ما اهل‌سنّت و جماعتیم و در برخی موارد، با آنچه در نامه‌های شما از عقاید وهابیت شمرده شده است، مخالفیم.
او در رابطه به سؤالی در مورد (پیروان محمد بن عبدالوهاب) نظر خود را درباره ایشان اینگونه اعلام می‌فرمایند: حکم آنان (پیروان محمد بن عبدالوهاب) نزد ما همان حکم نویسنده کتاب (الدر المختار) است که گفته: آنها خوارج هستند.[۱].
وفات
خلیل احمد سهارنپوری، چهارشنبه 16 ربیع‌الثانی 1346 در مدینه درگذشت و پیکرش در قبرستان بقیع مدفون شد[۲].
آثار
- المهند علی المفند؛
- إتمام النعم علی تبويب الحكم؛
- بذل المجهود في شرح سنن أبي‌داود.
پانویس
منابع مقاله
- پایگاه تخصصی وهابیت‌پژوهی و جریان‌های سلفی، صفحه شخصیت‌شناسی
- پایگاه المذهب
- Wikipedia the free encyclopedia