ابن حبیب، شرف‌الدین‌ بن‌ عبدالقادر

    از ویکی‌نور
    ابن حبیب، شرف‌ الدین‌ بن‌ عبدالقادر
    NUR00000.jpg
    نام کاملابن حَبیب‌، شرف‌ الدین‌ بن‌ عبدالقادر بن‌ بركات‌ بن‌ ابراهیم
    نام پدرعبدالقادر بن‌ بركات‌
    محل زندگیغزه، فلسطین
    رحلتپس‌ از 1005ق‌
    مذهبحنفی
    اطلاعات علمی
    برخی آثارتحریرالأفكار في‌ مسألةالإقرار، تنویرالبصائر، رسالة في‌ عصمةالأنبیاء

    ابن حَبیب‌، شرف‌الدین‌ بن‌ عبدالقادر بن‌ بركات‌ بن‌ ابراهیم‌ (د پس‌ از 1005ق‌/1597م‌)، فقیه‌ حنفى‌، مفسر، نحوی‌ از مردم‌ غزّه‌ (در جنوب‌ فلسطین‌).

    از زندگى‌ وی‌ اطلاع‌ چندانى‌ در دست‌ نیست‌. تنها مطلبى‌ كه‌ درباره او نقل‌ كرده‌اند تبادل‌ نامه‌های‌ علمى‌ با شیخ‌ حسن‌ بورینى‌ (د 1024ق‌/ 1615م‌) است‌ كه‌ در نامه‌ای‌ از ابن‌ حبیب‌ راجع‌ به‌ نكته‌ای‌ در تفسیر ابوالسعود بن‌ محمد عمادی‌ مفتى‌ قسطنطنیه‌ بر آیه 16 سوره فرقان‌ سؤال‌ كرد و ابن‌ حبیب‌ در پاسخ‌ آن،‌ رساله‌ای‌ به‌ نام‌ أرواءالصادي‌ في‌ الجواب‌ عن‌ أبي‌السعود العمادي‌ نوشت‌. بورینى‌ در آن‌ تأمل‌ كرد، پاره‌ای‌ از جواب‌ را ستود و برخى‌ دیگر را رد نمود و نظرات‌ خود را در یك‌ رساله‌ برای‌ ابن‌ حبیب‌ ارسال‌ داشت‌. آن‌گاه‌ شرف‌الدین،‌ رساله دیگری‌ موسوم‌ به‌ الأرج‌ العبهري‌ و الجادي‌ في‌ الدفع‌ عن‌ أرواءالصادي‌ در جواب‌ ایراد بورینى‌ و شرح‌ بیشتر گفتار ابوالسعود نوشت‌ و این‌ 3 رساله‌ را به‌ ترتیب‌ زمان‌ نگارش‌، در یك‌ كتاب‌ گرد آورد و نامش‌ را محاسن‌الفضائل‌ بجمع‌ الرسائل‌ نهاد.

    وفات

    تاریخ‌ درگذشت‌ ابن‌ حبیب‌ معلوم‌ نیست‌، لیكن‌ از تاریخ‌ اتمام‌ تعلیقه‌اش‌ بر كتاب‌ الأشباه‌ و النظائر چنین‌ برمى‌آید كه‌ تا سال‌ 1005ق‌ زنده‌ بوده‌ است‌.

    آثار

    1. تحریرالأفكار في‌ مسألةالإقرار كه‌ در كتابخانه ظاهریة دمشق‌ موجود است‌؛

    2. تنویرالبصائر در علم‌ اصول‌ كه‌ حاشیه‌ای‌ است‌ بر الأشباه و النظائر، تألیف‌ ابن‌ نُجیم‌ از این‌ اثر نسخه‌هایى‌ در كتابخانه‌های‌ خدیویه، تیموریه، ظاهریه‌ موجود است‌؛

    3. رسالة في‌ عصمةالأنبیاء كه‌ نسخه‌ای‌ از آن‌ در كتابخانه قلیچ‌ على‌ پاشا (تركیه‌) وجود دارد؛

    4. قواطع‌البرهان‌ في‌ توجیه‌ مسألة قاضي‌خان‌ كه‌ نسخه‌ای‌ از آن‌ در كتابخانه بریل نگهداری‌ مى‌شود، گویا او تحریراتى‌ بر كتاب‌ دُرر و غُرر در علم‌ فقه نیز داشته‌ است‌. [۱]

    پانویس

    1. بادكوبه‌ هزاوه‌، احمد، ج3، ص310

    منابع مقاله

    بادكوبه‌ هزاوه‌، احمد، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374.

    وابسته‌ها