ابن اذینه، عروة بن یحیی
| ابن اذینه، عروه بن یحیی | |
|---|---|
 | |
| لقب | اذینه |
| نام پدر | یحیی |
| محل تولد | مدینه |
| رحلت | حدود 130ق |
| پیشه | فقیه، محدث و شاعر |
| اطلاعات علمی | |
| برخی آثار | ديوان عروة بن أذينة |
ابوعامر عروة بن یحیی لیثی (متوفای حدود 130ق)، معروف به عروة بن اُذَینه، فقیه، محدث و شاعر عصر امام علی(ع) که از زندگی او اطلاعات اندکی وجود دارد. او در غزل مشهور بوده و یحیی جبوری بر دیوان اشعارش مقدمه نوشته و آن را منتشر کرده است.
نام و نسب
نام او عروة بن یحیی بن مالک لیثی مدنی حجازی کنانی و کنیه‌اش ابوعامر است. درباره خانواده او معلومات کاملی در دست نیست، جز اشاراتی اندک؛ از جمله اینکه جدش مالک بن حرث با علی بن ابی‌طالب(ع) در واقعه جمل شرکت داشت و در بصره پس از آنکه بر دشمن پیروز شد، از ترس نابودی خانواده‌اش اجازه گرفت که با پسرعمویش کناره‌گیری کند. از گفتگویی که بین او و امام علی بن ابی‌طالب(ع) انجام شده آشکار می‌شود که به‌شدت تحت تأثیر آن حضرت بوده است.
اما پدرش از مشهوران عصرش نبوده است و تنها می‌دانیم که مردی از صلحای اهل مدینه بوده است. از مادرش هم چیزی نمی‌دانیم.
جایگاه ادبی
عروه از شعرای متقدم مدینه و به غزل مشهور بوده است. او از فقها و محدثین شمرده می‌شود و عالمی زاهد و شاعری حاذق بوده که از عبدالله بن عمر روایت کرده و مالک در موطأ و عبیدالله بن عمر از او روایت کرده‌اند.
هیچ‌چیزی در شعر او نیست که به ایجاد تصویر روشنی از زندگی او کمک کند؛ چراکه بیشتر اشعار او غزل است و غزل زبان قلب و احساس است و ارتباطی با حوادث و زمانه و شخصیت‌ها ندارد؛ اما می‌شود از لابه‌لای کتب و اشعارش بعضی از زوایای زندگی او را روشن کرد.
عروه در عصر اموی در مدینه زندگی می‌کرد و مدینه مرکز علم و زهد و حدیث بود؛ همچنان‌که مرکز غنا و غزل بود و عروه در همه این میادین شرکت داشت[۱].
عروه برادری به نام بکر داشته که در رثای او چند قصیده سروده است. همچنین مولایی به نام مسلک و با کنیه ابوعبیده داشته که از علمای خوارج و اباضیه بوده است[۲].
وفات
ابن اذینه در حدود سال 130ق، درگذشت[۳].
آثار
دیوان عروة بن اذینه.
پانویس
منابع مقاله
جبوری، یحیی، مقدمه «ديوان عروة بن أذينة»، کویت، دارالقلم، الطبعة الثانية، 1981م/1401ق.