المؤنس في أخبار إفریقیة و تونس
المؤنس في أخبار إفريقية و تونس، از آثار ادیب، شاعر، قاضی و مورخ تونسی قرن یازدهم و دوازدهم هجری قمری، ابوعبدالله محمّد بن ابى‌القاسم رُعَینى قیروانى، مشهور به ابن ابى‌دینار، (زنده در 1110ق)، تاریخ و حوادث افریقیه (قیروان) و تونس را از آغاز تا زمان نویسنده بیان می‌کند.
| المؤنس في أخبار إفریقیة و تونس | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن ابی‌دینار، محمد بن ابی‌القاسم (نويسنده) |
| ناشر | اوکھائی پرنٹنگ پریس ** حیدربابا ** دار المسيرة |
| مکان نشر | تونس ** لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1993م |
| چاپ | 3 |
| شابک | - |
| موضوع | آفریقای شمالی - تاریخ - تونس - تاریخ - تونس - شاهان و فرمان روایان |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /الف2م8 254 DT |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
- ناشر با اشاره به اینکه کتاب حاضر از آثار مهمی است که بخشی از تاریخ این منطقه عربی و هنگامه پیدایش شهر تونس را روشن می‌کند، افزوده است:
- منظور از افریقیه در این کتاب، قاره آفریقا نیست، بلکه قیروان است و برخی آن را اقلیم مستقلی می‌شمارند که حد و مرزی دارد و در آن اختلاف هم دارند و...[۱].
- در این کتاب بسیاری از مفردات و عبارات عامیانه با لهجه زادگاه نویسنده وجود دارد، ولی هیچ نسخه خطی یا چاپی از این اثر نیافتیم تا تصحیح کنیم، جز چاپ دوم که مطبعة النهضة تونس سال 1350ق، یعنی در 61 سال قبل، آن را منتشر کرده است و اکنون به بازنشر آن می‌پردازیم و در یکی از صفحاتش آمده که مصحح مطبعة النهضة، اصلاحات زیادی انجام داده و عربی‌اش را درست کرده است. ما در این بازنشر، مقداری که توانستیم تصحیح کردیم و اندک پاورقی‌هایی بر آن افزودیم... امیدواریم بعدا نسخه‌ای از این کتاب را بیابیم و تصحیحی کنیم که خوانندگان راضی شوند[۲].
- نویسنده با اشاره به قلت آثار درباره تونس، تأکید کرده است: این کتاب را بر اساس مطالب ابن شماع نوشته‌ام و علاوه بر آن، مطالبی از روایات دیگران و سخنان مردم بر آن افزوده‌ام...[۳].
ساختار و محتوا
این اثر، از مقدمه و 7 باب و خاتمه به‌ترتیب ذیل تشکیل شده است:
- تعریف تونس.
- تعریف افریقیه.
- فتح افریقیا به دست مسلمانان و...
- دولت عبیدیه.
- امیران صنهاجی.
- دولت حفصی (2 فصل).
- دولت عثمانی و سلطنت خاقانی (4 فصل).
- خاتمه (حوادثی که در دیار تونس آشکار شد).
نمونه مباحث
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.