وقف و توسعه شهری: تجربه ربع رشیدی
وقف و توسعه شهری: تجربه ربع رشیدی تألیف شهرام یوسفی فر، ربع رشیدی تجربه‌ای موفق در عرصه شهرسازی و معماری در دوره ایلخانان است که بازتابی از دانش و تجربیات معماری و شهرسازی ایرانی - اسلامی است. غور در سیاست ها و برنامه ریزی هایی که در تأسیس این مجموعه به کار رفته است، نشانه های بارز خرد و دوراندیشی خواجه رشیدالدین فضل الله را در زمینه برنامه ریزی و طراحی شهری نشان می دهد. مجموعه ربع رشیدی برخوردار از سازمان فضایی منسجم شهری و کالبدی بود که در تناسب با عملکرد های فرهنگی، مذهبی، آموزشی، اجتماعی و اقتصادی آن قرار داشت. مطالعه ساختار و الگوی طراحی شده در این مجتمع بازتاب دهنده شاخصه های توسعه پایدار شهری با بهره گیری از ظرفیت‌های فرهنگی و آموزه های پایه‌ای جامعه در حوزه وقف و رشد علم و دانش است.
| وقف و توسعه شهری: تجربه ربع رشیدی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | یوسفی فر، شهرام (نویسنده) |
| ناشر | نگارستان اندیشه |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | ۱۳۹۷ش |
| شابک | 9-92-8273-600-978 |
| کد کنگره | |
ساختار
کتاب از دو بخش تشکیل شده است. فهرست بخشهای این کتاب عبارتند از: بخش اول: نقش وقف در توسعه شهری (تجربه ربع رشیدی)
- مفهوم لغوی و اصطلاحی ربع
- پیدایش ربع
- روند تأسیس
- ساختار کالبدی
- اجزاء کالبدی ربع
- الگوی اداره مجتمع ربع
- تأسیسات و امور رفاهی شهری
- سازمان ربع
- ربع بعد از رشیدالدین
- سرانجام
- نقش ربع در اوضاع علمی زمانه
- وضعیت کنونی
- کتاب شناسی
بخش دوم: الگوی حمایت اجتماعی در ربع رشیدی
- مدل حمایت اجتماعی در سده های میانه
- ربع رشیدی: مقدمات و ملاحظات استقرار جامعه مطلوب
- حمایت‌های اجتماعی از فقرا و فرودستان در ربع رشیدی
گزارش کتاب
ربع رشیدی تجربه‌ای موفق در عرصه شهرسازی و معماری در دوره ایلخانان است که بازتابی از دانش و تجربیات معماری و شهرسازی ایرانی - اسلامی است. غور در سیاست ها و برنامه ریزی هایی که در تأسیس این مجموعه به کار رفته است، نشانه های بارز خرد و دوراندیشی خواجه رشیدالدین فضل الله را در زمینه برنامه ریزی و طراحی شهری نشان می دهد. مجموعه ربع رشیدی برخوردار از سازمان فضایی منسجم شهری و کالبدی بود که در تناسب با عملکرد های فرهنگی، مذهبی، آموزشی، اجتماعی و اقتصادی آن قرار داشت. مطالعه ساختار و الگوی طراحی شده در این مجتمع بازتاب دهنده شاخصه های توسعه پایدار شهری با بهره گیری از ظرفیت‌های فرهنگی و آموزه های پایه‌ای جامعه در حوزه وقف و رشد علم و دانش است. برخی از محققان از الگوی مجمتع ربع رشیدی با عنوان آرمان شهر واقعی یاد کرده و مطالعه در راهبردهای عملیاتی شهرسازی و سامان دهی فضایی آن را از خلال وقف نامه ی ربع رشیدی توصیه می کنند. فضای شهری ربع رشیدی به کلی از بین رفته و در نتیجه باید بر اساس اطلاعات تاریخی و از لابه لای متون موجود تصویر کلی آن را بازسازی کرد.[۱]
پانويس