عناصر رهبری سیاسی امام خمینی

عناصر رهبری سیاسی امام خمینی اثر محمدعلی مهدوی ظفرقندی

عناصر رهبری سیاسی امام خمینی
پدیدآوران	مهدوی ظفرقندی، محمدعلی (نویسنده)
ناشر	سازمان تبلیغات اسلامی، شرکت چاپ و نشر بین‌الملل
مکان نشر	تهران
سال نشر	1383
موضوع	امام خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1368-1279--رهبری سیاسی--ایران. رهبری (اسلام).
کد کنگره	‏۱۵۷۷DSR/م۸۷ع۹ ۱

پویندگی و بالندگی انقلاب اسلامی از نقش تاریخ ساز و تحول آفرین ایدئولوگ این انقلاب حکایت می‌کند.درک نقش عمیق و سرنوشت ساز این ایدئولوگ از بعد رهبری سیاسی برای فروپاشی نظم سیاسی رژیم گذشته، حائز اهمیت خاص است. مدیریت و رهبری این انقلاب تا پیروزی، مقابله مستقیم با قدرت سخت افزاری رژیم گذشته نکرد، بلکه آن چنان مبارزه و مقابله نرم افزاری محکمی با ابزارهای سیاسی نمود که توانست به نحو جدی تمامی قدرت نظامی و سخت افزاری رژیم را فلج کند. رهبری امام هنجارهای رژیم گذشته را به ناهنجار تبدیل نمود. رهبری سیاسی ایشان تاجایی نفوذ کرد که موقعیت جغرافیایی خاص ایران، پیشینه تاریخی و سیاسی ایران حتی وجود قومیت‌های ایرانی متعدد نیز کارساز نشد. رهبری درست امام خمینی به نوبه خود سازگاری فعالیت‌های درون انقلاب را با کارکرد ملت ایران، همچنین ابزارهای مادی نزد ملت، نیازهای آحاد ملت و محیط جهانی را با خود به همراه داشت.

ساختار

کتاب حاضر در قالب سه فصل جهت کالبدشکافی و شناسایی عناصر رهبری سیاسی امام خمینی(ره)کوشش نموده است. عناوین فصول این کتاب عبارتند از:

فصل اول: شکل‌گیری رهبری امام خمینی(ره)

فصل دوم: عناصر استراتژیک رهبری امام خمینی(ره)

فصل سوم: نتیجه‌گیری

گزارش محتوا

ویژگی‌های عمده شخصیت امام خمینی(ره)

امام خمینی(ره) عبد خدا، متقی، عامل به اسلام و دوست مردم، ساده‌زیست، باگذشت، عادل، شکیبا، عابد، عارف، ارزش ساز، مردمی(نه مردم دار)، پناه محرومان، دوراندیش، مشارکت جو و اهل مشورت، شجاع،عزت بخش بود. گفتار و رفتارش یکی و نمونه درست انسان بود. در حرکت به سوی کمال نسبت به دیگران برتری داشت. اراده ای استوار و نیرومند داشته و محیطی سرشار از نشاط را برای ملت می‌خواست. در اندیشه رفاه و خیر برای ملت بود، نه تند بود و نه کند. پافشاری بر حق می کرد. فقط از پیروزی نمی گفت، بلکه شکست را نیز مکمل آن می‌دانست. برد و باخت در او اثری نداشت. توانایی امام در خودآگاهی بالا بود. هیچ گاه بخشی از آحاد ملت را حامی خود نگرفت حتی روحانیت.مشارکت اطلاعاتی، اعتماد و ریسک پذیری امام بالا بود. ایشان هم خوش بینی معقول داشت و هم قابل اعتماد بود. او پیش‌بینی پذیر نیز بود. پرانرژی بود و ملت را نیز همین طور ساخت. در تشخیص مشکل و حل مسئله سرعت داشت. رفتار او شفاف و یک دست و آرزوهایش برای همه معلوم بود. ذهنی گرا نبود و خود را مشغول نتیجه نمی کرد.انعطاف پذیر و صبور بوده و از خودراضی نبود. تواضع و فروتنی او زبانزد و در عین حال عزم و اراده او آهنین بود. ثبات و هم خوانی در تمامی اعمال، رفتار و گفتارش نمایان بود.

عناصر استراتژیک رهبری امام خمینی:

عناصر استراتژیک رهبری سیاسی امام خمینی در پیروزی انقلاب را می‌توان به پنج گروه دسته بندی کرد.

عنصر اول- تغییر ذهنیت ملت: چگونگی ایجاد این تغییر ذهنیت را توسط امام خمینی طی مراحل زیر بررسی می‌کنیم؛

الف) توجه به قدرت مرجعیت شیعه

ب)توجه به اقدام مذبوحانه رژیم در جهت انتقال پایگاه مرجعیت از قم به نجف

ج) توجه بی نظیر به انقلاب سفید و قرار گرفتن در کانون اصلی حمله به شاه

د)توجه به ملت و تغییر ذهنیت ملت و نخبگانط(اسلام

و) زدودن زنگار از ذهن ملت برای مقابله با واپسگراییم(اقدام پیشگیرانه، جلوگیری از تفرقه و دعوت به وحدت

عنصر دوم- خط مشی و جهت دهی به ملت ایران: شاید این عنصر از مقطع زمانی شهادت آیت‌الله مصطفی خمینی بیشتر بکار گرفته شد، از زمانی که به پیام‌های تسلیت پاسخ داده‌اند. جهت دهی حضرت امام از طریق پیام‌ها، مصاحبه ها، سخنرانی‌ها و نامه‌ها بود.

عنصر سوم- منزوی کردن مخالفان ملت و اعلام توانمندی ها و نقاط قوت انقلاب الهی: امام خمینی(ره) در این عنصر استراتژیک چیزی را به صورت تقلیدی عرضه نمی‌کند، هیچ گونه سازشی نمی‌کند، حتی حاضر است از کشوری به کشوری و از فرودگاه به فرودگاهی دیگر برود ولی یک قدم به عقب نگذارد. و این عنصر آنقدر مؤثر واقع می‌شود که حضور ایشان در فرانسه نه تنها باعث کور شدن رهبری ایشان نمی‌شود بلکه این عنصر در معرض قضاوت جهانیان نیز قرار می‌گیرد. بنابراین در این مرحله از رهبری هرگونه تملک خود توسط دیگران را باطل و هرگونه به حضور پذیرفتن عناصر رژیم شاهنشاهی را تا قبل از استعفا از سمت رسمی مردود اعلام می‌کند. موارد زیر را می‌توان از مجموع رهبری و مدیریت امام در این عنصر استراتژیک معرفی نمود؛

الف) تأکید به رفتن شاه و معرفی سلطنت به معنای جباری و غارتگری

ب)نقاط قوت و توانمندی ها در اسلام همراه با شناخت انبیا و ائمه

ج) معرفی محتوای سیاسی و اجتماعی حکومت آینده ایران

د) ارائه دستورالعمل‌های متعدد برای ادامه مبارزه تا سرنگونی رژیم شاهنشاهی

عنصر چهارم- خنثی سازی اقدامات امریکا: امام خمینی در این عنصر حرکات امریکا را نقش بر آب می‌کند و ضمن مقابله مستقیم و رودررویی با امریکا هیچ امتیازی را ولو در حد مذاکره به امریکا نمی‌دهد. ایشان در این عنصر تمام توان خود را که با استفاده از موهبت شهرت کسب کرده، بکار گرفته است و همچون رهبری جهانی از طریق روش های جهانی اقدامات امریکایی را خنثی می‌کند و در این روش از قاعده نفی وساطت استفاده می‌نماید.

عنصر پنجم- اعتباربخشی و اعتبارسازی برای جمهوری اسلامی:

استراتژی پنجم امام خمینی در اعتبارسازی بسیار سرنوشت ساز بود.اعتبارسازی امام خمینی دو شکل داشت؛ شکل اول پیشی گرفتن بر نظام شاهنشاهی و امریکا از طریق معرفی کلی جمهوری اسلامی. و در شکل دوم اعتبارسازی:

الف) رژیم و انقلاب را برای هرگونه توقف انقلاب خلع سلاح کرد.

ب)برای مردم ایران هدف عملیاتی را که سرنگونی رژیم شاهنشاهی باشد به وضوح روشن کرد.

ج) هدایت کامل انقلاب را به عهده گرفت.

د) جهانیان و مردم ایران پذیرفتند که حکومت بعدی قطعاً رژیم سلطنتی و شاهنشاهی نخواهد بود.

منابع مقاله

بی‌نام، طوبی اندیشه (سطح دوم)، سیر مطالعاتی اندیشه‌های حضرت امام خمینی(ره)