مجموعه آثار حسام‌الدين خويی

    از ویکی‌نور
    مجموعه آثار حسام الدين خويی
    مجموعه آثار حسام‌الدين خويی
    پدیدآورانحسام‌الدین خویی، حسن بن عبدالمؤمن (نويسنده) عباس‎زاده، صغری (مصحح و مقدمه‌نويس)
    ناشرمرکز پژوهشی ميراث مکتوب
    مکان نشرایران - قم
    سال نشر1379ش
    چاپ1
    شابک964-6781-48-9
    موضوعحسام خویی، حسن بن عبد المومن، قرن 7ق. - شعر فارسی - قرن 7ق. - نثر فارسی - قرن 7ق.
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    5177 PIR
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    مجموعه آثار حسام‌الدین خویی مجموعه‌ای است از هفت اثر منظوم و منثور، از حسام‌الدین حسن بن عبدالمؤمن خویی (زنده در 709ق) متخلص به حسام، ملقب به حسام‌الدین و مظفری، نویسنده، شاعر و منشی نیمه دوم سده هفتم که با مقدمه، تحقیق و تصحیح صغری عباس‌زاده، منتشر شده است.

    از آنجا که حسام‌الدین یکی از منشیان و شاعران چیره‌دست در زبان فارسی است و در عصری زندگی می‌کند که گرایش به تصنع و تکلف از امتیازات هر نویسنده یا شاعر ممتاز همان عصر می‌باشد، لذا وی از این رهگذر، نه تنها بی‌بهره نمانده، بلکه خود از مروجین نیز می‌باشد[۱].

    وی دارای هفت اثر شناخته شده می‌باشد که از این مجموع، سه اثر منظوم و چهار اثر دیگر، منثور می‌باشد که در این کتاب، گردآوری شده است. این آثار عبارتند از:

    1. نصیب الفتیان: حسام‌الدین دومین شخصیت بعد از ابونصر فراهی است که نصاب‌نویسی را شروع کرده است[۲]. وی در این منظومه، علاوه از رعایت دقیق به کاربردن لغات عربی به فارسی، در عین حال مصنوع و متکلف بودن ابیات را بر خود ملزوم دانسته است[۳].
    2. تحفه حسام: دومین منظومه حسام‌الدین است که فرهنگ منظوم ترکی به فارسی می‌باشد که تعداد 23 بیت از آن در دست می‌باشد[۴].
    3. ملتمسات: بنابه اظهار حسام‌الدین در دیباچه اندک که به نثر دارد، این رساله، مشتمل است بر صد و اند قطعه و رباعی که در باب ملتمسات متفرق از سلطان عصر، سروده است[۵].
    4. نزهة الکتاب: نخستین تألیف حسام‌الدین است که مشتمل بر چهار قسم می‌باشد: قسم اول، مشتمل بر صد آیت در اغراض متفاوت؛ قسم دوم محیط بر صد کلمه از احادیث مصطفی(ص) در اغراض متباین؛ قسم سوم جامع بر صد کلمه از نصایح خلفا و موجزات الفاظ فصحا در مآرب متفرق و قسم چهارم، حاوی صد بیت تازی مترجم به صد بیت پارسی در مطالب مختلف[۶].
    5. قواعد الرسائل: در این رساله، مطالب ارزنده‌ای بیان شده و ارزش تاریخی آن، بیش از ارزش ادبی آن است[۷].
    6. رسوم الرسائل: ششمین رساله حسام‌الدین است که آن را در فن رسائل، بعد از قواعد الرسائل، انشاء کرده است[۸].
    7. غنیة الکاتب: که آن را به والد خود، تقدیم کرده است[۹].

    پانویس

    1. مقدمه مصحح، ص17- 18
    2. همان، ص21
    3. همان، ص23
    4. ر.ک: همان، ص25
    5. همان، ص28
    6. ر.ک: همان، ص29- 30
    7. ر.ک: همان، ص38
    8. همان، ص39
    9. همان، ص40

    منابع مقاله

    مقدمه کتاب.


    وابسته‌ها