العجالة الحسنا في شرح أسماء الله الحسنى

العجالة الحسنا في شرح أسماء الله الحسنی، اثر جلال‌الدین سیوطی (متوفی 911ق)، رساله‌ای است کوچک و مختصر در تشریح معانی اسماء حسنای الهی که با تحقیق موفق الشیخ، منتشر شده است.

العجالة الحسنا في شرح أسماء الله الحسنى
پدیدآوران	سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر (نويسنده) شیخ، موفق (مصحح)
عنوان‌های دیگر	العجا‌لة‌ الحسنی‌ فی‌ شرح‌ اسما‌ء الله‌ الحسنی‌
ناشر	دار الاصلاح
مکان نشر	سوریه - دمشق
سال نشر	2007م
چاپ	1
موضوع	خدا - نامها - خدا - صفات - اهل سنت - عقاید
زبان	عربی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

اثر حاضر، رساله کوچکی است که علی‌رغم حجم اندک آن، از نظر محتوا غنی و ارزشمند است. سیوطی مطالب این کتاب را از سایر آثار و کتب خویش، تلخیص نموده تا به‌آسانی و ساده‌تر شدن فهم آن کمک کند تا خواننده، معانی برخی از اسماء زیبای الهی را، بهتر و راحت‌تر، درک و فهم نماید.

از جمله اقداماتی که محقق، علاوه بر بررسی، مقابله، ضبط و تفصیل نسخ خطی کتاب، تخریج آیات و مراجعه به نصوص اصلی، درباره کتاب انجام داده، شرح مطالب با استفاده از منابع معتبر و ارزشمندی چون «المقصد الأسنی» غزالی، «التحبير» امام قشیری و... می‌باشد. وی همچنین شرح حال مختصری از سیوطی نیز در ابتدای کتاب، آورده است.

سیوطی در ابتدای کتاب، پس از اشاره به روایتی از پیامبر(ص) که در آن، 99 اسم از اسماء حسنای الهی وجود دارد، به این نکته اشاره نموده است که در رساله حاضر، به شرح و توضیح اسامی الهی پرداخته که بیشتر آنها را از کتاب «المقصد الأسنی» غزالی، انتخاب نموده است.

وی در انتخاب اسامی، ترتیب خاصی از لحاظ رعایت حروف الفبا یا موارد دیگری را مد نظر قرار نداده و صرفا به ذکر آنها و توضیح و تشریح معنای آنها با استفاده از آیات، روایات، اقوال و کلام بزرگان و علم لغت نموده است. در برخی موارد نیز به ذکر آیه‌ای که آن نام مبارک در آن ذکر شده، پرداخته شده است؛ مانند آیه مبارکه 58 سوره یس: «سَلَامٌ قَوْلًا مِنْ رَبٍّ رَحِيمٍ» (فرشتگان رحمت بر آنان از خدای مهربان سلام و تحیت رسانند)، در تشریح معنای «سلام»، آیه مبارکه 18 انعام: «وَ هُوَ الْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِ ۚ وَ هُوَ الْحَكيمُ الْخَبِيرُ» (بگو: خداست که کمال اقتدار و توانایی را بر بندگان دارد و اوست که درستکار و آگاه است)، در توضیح معنای «قهار» و آیه شریفه 26 سبأ: «قُلْ يجْمَعُ بَينَنَا رَبُّنَا ثُمَّ يفْتَحُ بَينَنَا بِالْحَقِّ وَهُوَ الْفَتَّاحُ الْعَلِيمُ» (باز بگو که خدا بین همه ما جمع کند آن گاه میان ما به حق، فتح و داوری خواهد فرمود و اوست که عقده‌گشای مشکلات و دانای عالم است) در شرح معنای فتاح.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.