افرانی، محمد بن حاج
| افرانی، محمد بن حاج | |
|---|---|
 | |
محمد بن حاج افرانی (1080-1155ق)، مورخ، فقیه، ادیب و از رجال دولت مولی اسماعیل بن شریف دومین فرمانروای مراکش.
ولادت
محمد بن حاج افرانی، ملقب به صغیر، حوالی سال 1080ق (1669-1670م)، در شهر مراکش به دنیا آمد.
تحصیلات
او در زادگاه خود نزد گروهی از علما مانند شیخ احمد بن علی مداسی سوسی تحصیل کرد. سپس در سال 1118ق برابر با 1706م به فاس رفت و تحصیلات خود را در مدرسه قرویین به پایان رساند و در مدرسه رشیدیه معروف به مدرسه شراطین، سکنی گزید. از اساتید ایشان سعید بن ابوالقاسم عمیری، قاضی مکناس، محمد بن عبدالرحمان فاسی و نیز عربی بن احمد بردله قاضی‌القضات فاس، ابوعلی حسن بن رحال معدانی، محمد بن احمد مسناوی، عربی بن ابوالقاسم افرانی و احمد بن عبدالحی حلبی را می‌توان نام برد. عفرانی در کتاب «درر الحجال»، از برخی از این اساتید بزرگ نام برده است. محمد افرانی، تحصیلات خود را در فاس در سال 1130ق برابر با 1717م به پایان رساند و به زادگاهش مراکش بازگشت و در آنجا به تدریس علوم اسلامی اعم از تفسیر و حدیث و فقه پرداخت و به تألیف برخی از کتاب‌های خود مشغول شد. از مهم‌ترین شاگردان افرانی، عبدالله بن عبدالسلام جسوس را می‌توان نام برد[۱].
وفات
درباره تاریخ وفات ایشان اختلاف نظر زیادی بین مورخان وجود دارد و سال‌های 1138، 1140، 1150، 1152، 1154 و 1155 نقل شده[۲]، زرکلی تاریخ وفات او را سال 1155ق برابر با 1742م ذکر کرده است[۳].
آثار
- صفوة من انتشر من أخبار صلحاء القرن الحادي عشر؛
- نزهة الحادي بأخبار ملوك القرن الحادي؛
- المسلك السهل في شرح توشيح ابن سهل؛
- فتح المغيث بحكم اللحن في الحديث؛
- روضة التعريف بمفاخر مولانا إسماعيل بن الشريف؛
- درر الحجال في سبعة رجال؛
- شرح ياقوتة البيان؛
- طلعة المشتري في ثبوت توبة الزمخشري؛
- الإفادات و الإشادات[۴].
پانویس
منابع مقاله
- زرکلی، خیرالدین، «الأعلام»، لبنان - بیروت، دارالعلم للملايين، 1989م:
https://ar.wikinoor.ir/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%BA%D9%8A%D8%B1
- المملكة المغربية، الرابطة المحمدية للعلماء: