الفردوس الاعلی
| نام کتاب | الفردوس الاعلی |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | آل‌کاشف‌الغطاء، محمدحسین (نويسنده)
قاضی طباطبایی، محمدعلی (مصحح) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 12 /آ7ف4 1384 |
| موضوع | اسلام - پرسشها و پاسخها
شیعه - عقاید فقه جعفری |
| ناشر | دار أنوار الهدی |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1426 هـ.ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE10572AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
"الفردوس الأعلى"، تأليف آيت الله شيخ محمد حسين كاشف الغطا، با تعليقات جناب آقاى سيد محمد على قاضى طباطبايى است.
اين كتاب مشتمل بر مباحث پراكنده‌اى در مسايل مختلف اسلامى است كه در يك مجلد جمع‌آورى شده است.
اين اثر در حقيقت جُنگى از معارف اسلامى است كه البته صبغه فقهى آن غلبه دارد.
انگيزه تأليف
مؤلف مطالب پراكنده‌اى را كه در ساليان متمادى نوشته است در دو مجلد جمع‌آورى و تدوين نموده. جلد اول مشتمل بر مباحث فقهى و اعتقادى و معارف اسلامى و جلد دوم در باره فضايل و سيره پيامبر اكرم(ص) و اهل‌بيت(عليهم السلام) است.
وى مدتى در اين كار تعلل مى‌كند تا فرصت مناسبى پيش آيد. بنا به گفته خود، در مقدمه،در آستانه اذان صبح چرتى بر وى عارض مى‌شود و ملكى متمثّل به وى مى‌گويد چرا در باره«فردوس» اين‌قدر تعلل مى‌كنى؟ وى مى‌پرسد فردوس چيست؟ آن ملك مى‌گويد همان كتابى كه قصد دارى آن را تأليف كنى.
اين كتاب، فردوسى است براى تو و شيعيان. پس از اين تجربه معنوى، وى عنوان مجلد اول را الفردوس الأعلى و عنوان مجلد دوم را الجنة المأوى مى‌گذارد و اقدام به چاپ آن مى‌كند.
بخش اعظمى از مقدمه كتاب مشتمل بر معرفى‌هايى است كه مجلات عربى در باره اين كتاب ارائه كرده‌اند.
گزارش محتوا
مشتمل بر پاسخ به برخى سؤالات مختلف فقهى و اعتقادى و معارفى و تقرير قسمتى از درس‌هاى فقهى است.
مسايل قندهاريه كه تعدادى از علماى قندهار پرسيده‌اند و سؤالات جناب آقاى سيد محمد على قاضى تبريزى از جمله پرسش‌هاى متنوعى است كه در اين اثر به آنها پاسخ داده شده است.
مؤلف هم‌چنين در ضمن مباحث فقهى خود به فرق بين«حقوق» و«احكام» پرداخته و حقيقت بيع و ملك و ملكيت را تعريف كرده است.
هم‌چنين قسمتى از مباحث فقهى ايشان در باره اذان و اقامه، زكات، حج و صوم است.
وى در ضمن مباحث فقهى خود به برخى از اسرار و امور معنوى مربوط به هر يك از اين عبادات اشاره كرده است.
در ضمن مسايل قندهاريه، شخصى از اهالى قندهار مى‌پرسد: اهل سنت به غسل مسّ ميّت قائل نيستند و اثرى از آن در كتاب‌هاى فقهى آنان نيست، پس دليل شيعه در اين باره چيست؟ مؤلف علاوه بر مطرح كردن برخى مباحث فقهى، با بيان پاره‌اى از حقايق فلسفى و طبى به لزوم غسل مسّ ميّت اذعان كرده است.
وى هم‌چنين در جواب سؤال از جواز سينه‌زنى و زنجيرزنى براى عزادارى محرم خاطرنشان مى‌كند كه امورى از اين قبيل بر طبق موازين شرعى صحيح نمى‌باشد مگر اينكه كسى از روى عشق حقيقى به امام حسين(عليه السلام) چنين اعمالى را انجام دهد.
برخى از سؤالات ديگر مسايل قندهاريه عبارتند از: آيا در زيارت عاشورا مى‌توان به يك سلام و لعن اكتفا كرد و يا اينكه بايد صد مرتبه ذكر را تكرار نمود؟ چرا در آيه وضو، از ظاهر آيه عدول مى‌كنيد؟ مراد از عقول عشره در فلسفه چيست؟ معناى قاعده «الواحد لا يصدر عنه إلاّ الواحد» چيست؟
هم‌چنين آقاى سيد محمد على قاضى تبريزى سؤالاتى تفسيرى از مؤلف مى‌پرسد.
علاوه بر آن از حقيقت سماوات و تطبيق آن بر افلاك نه‌گانه سؤال مى‌كند.
از جمله سؤالات ايشان كه امروزه نيز زمينه بحث دارد اين است كه آيا در شرايط جديد دنيا كه اغراض فاسد و اهداف سياسى رواج تام دارد مى‌توان در تشخيص اعلم به شياع مراجعه كرد؟ نويسنده با توجه به سيره سلف جواب مى‌دهند كه ميزان، مقدار استنباطات شرعى وى و كثرت تأليفات فقهى و كثرت اهتمام به شريعت است.
هم‌چنين در باره ولايت فقيه نيز از وى پرسيده است كه ايشان به صورت محدود مانند: تصرف در امور حسبه و موارد ضرورى جامعه مانند طلاق زنى كه همسرش مفقود شده و تصرف در ارث بلا وارث و اقامه حدود، آن را پذيرفته است.
مؤلف در پاسخ به يكى از سؤالات،عقد اخوتى را كه مرحوم شيخ عباس قمى در مفاتيح الجنان آورده است، از نظر شرعى معتبر ندانسته و آن را صرفاً يك امر استحسانى دانسته است كه نبايد به نيت شرع انجام داد.
به جز مسايل قندهاريه و سؤالات آقاى قاضى، دسته سومى نيز از سؤالات مطرح شده است.
در پايان، مؤلف به تفصيل در باره وحدت وجود و موجود و معاد جسمانى سخن گفته است.