الحسن البصري إمام أهل البصرة
| الحسن البصري إمام أهل البصرة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عویضه، کامل محمد محمد (نويسنده) |
| ناشر | دار الکتب العلمية |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1415ق |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| موضوع | حسن بصری، 21 - 110ق. - سرگذشت‌نامه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ع9ح5 116 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
الحسن البصری امام اهل البصرة گردآوری محمد محمد عویضه (معاصر)، مشتمل بر شرح‌حال حسن بن ابی الحسن یسار بصری (متوفی 110ق) و موضوع کتابت و انتشار حدیث است.
نویسنده کتابش را با بررسی موضوع انتشار حدیث در عصر صحابه و تابعین در شهرهای اسلامی چون مدینه منوره، مکه، کوفه، بصره، شام، مصر، مغرب و اندلس، یمن، گرگان، قزوین و خراسان آغاز کرده است.[۱] حسن بصری از مشهورترین افرادی است که در مکتب بصره تربیت‌یافته و پانصد تن از صحابه را درک کرده است.[۲]
دومین موضوع کتاب «مسجد بصره» است. حسن بصری در این مسجد مجلس علمی باشکوهی داشته است؛[۳] ازاین‌رو نویسنده در ادامه به شرح‌حال او می‌پردازد.[۴]
از دیگر مباحث، شیوه صحابه و تابعین در محافظت بر سنت نبوی(ص) است. احتیاط در روایت حدیث، تحقیق و تأمل در قبول اخبار، عدم نقل روایت جز در موارد ضروری از طرف برخی از آنان و اصرار بر تأسی و اقتداء به رسول‌الله(ص)، حکایت از این شیوه دارد.[۵] ذکر مراتب راویان و اصطلاح مربوط به آن موضوع دیگری است که به‌اختصار دریازده شماره ذکر و به‌حکم هر یک به لحاظ قبول و رد اشاره‌شده است.[۶]
مسئله تبیین حدیث در عصر تابعین از دیگر مباحث کتاب است. نویسنده معتقد است که بسیاری از تابعین به هنگام اشتهار آراء شخصی‌شان، از کتابت حدیث کراهت داشتند و بیم داشتند که شاگردانشان آن‌ها را با احادیث تدوین کنند و این دو باهم مخلوط و اشتباه شود. این کراهت در کتابت حدیث نیست؛ بلکه در کتابت رأی است.[۷]
تاریخ علم حدیث به چند دوره تقسیم‌شده است: در عصر کتابت حدیث به دلایلی ازجمله نهی نبی(ص) از بیم مخلوط نشدن با قرآن، سنت نوشته نشد و صحابه جز اندکی را کتابت نکردند؛ البته علمای اهل سنت چون بخاری حدیث نهی از کتابت را معلول دانسته‌اند.0.[۸] در ابتدای قرن دوم هجری عمر بن عبدالعزیز با مرگ علما و حاملان سنت در جنگ‌ها و فتوحات و بیم از دست رفتن سنت، دستور کتابت حدیث را صادر کرد.[۹]
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.