کتاب الأربعين علی مذهب المتحققين من الصوفية
کتاب الاربعین علی مذهب المحققین من الصوفیه نوشته ابونعیم احمد بن عبدالله بن احمد اصفهانی(336- 430ق) فقیه، صوفی و از حافظان حدیث شافعی مذهب است. [۱]پیرامون مبانی مذاهب و طرق صوفیه و سلوک آنان که توسط بدر بن عبد الله بدر تحقیق شده است.
| کتاب الأربعين علی مذهب المتحققين من الصوفية | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابونعیم، احمد بن عبدالله (نویسنده)
مقدسی، شرف‌الدین ابوالحسن علی (نویسنده) بدر، بدر بن عبدالله (محقق) |
| عنوان‌های دیگر | أربعين من فضل الدعا و الداعين |
| ناشر | دار ابن حزم |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1414ق. = 1993م. |
| چاپ | چاپ یکم |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /الف28 الف4 / 282/6 BP |
نویسنده مطالبی پیرامون مبانی مذاهب و طرق صوفیه و سلوک آنان به هدف آشنایی مخاطبان با روش و سیره متقدمان آنان و پیروی از آنان در این نوشتار گردآوری نموده است. [۲]
عمده مطالب، ذکر احوال و صفاتی با تکیه بر احادیثی از پیامبر اکرم (ص) است که برای هر صفت یک حدیث یا بیشتر اختصاص یافته است. علی رغم اینکه نویسنده این صفات را در راستای دفاع از تفکر و روش صوفیانه خود ذکر کرده با این وجود آن‌ها را مختص به اهل تصوف ندانسته و برای تمام مسلمانان در نظر داشته است. [۳]
جهاد با نفس، مراقبت، رعایت حقوق، ایثار بر نفس، انفاق و بذل و بخشش، مصاحبت اولیاء، پرهیز از رفاه طلبی، قناعت، پرهیز از همنیشنی با اغنیا، اهتمام به نوافل و دهها صفت دیگر از مطالب ذکر شده است. نویسنده بدون هیچ شرح تنها به ذکر احادیث پرداخته جز اینکه در برخی موارد به ارزش‌گذاری احادیث نیز اقدام کرده است.
ذیل اثر یاد شده بخش پنجم از کتاب الاربعین فی فضل الدعاء و الداعین نوشته شرف‌الدین ابو الحسن علی بن مفضل مقدسی( 544- 611ق) محدث، حافظ و فقیه، مالکی مذهب است. [۴] کتاب یاد شده مشتمل بر روایاتی از پیامبر(ص) در خصوص دعا، حالات و اوقات آن در ضمن چهل باب است که در این اثر ده باب آن تحت عناوین مختلف آمده است. و مشتمل بر احادیثی ازپیامبر اکرم(ص) در فضیلت دعا است از جمله دعا هنگام فراغت از غذا خوردن، خروج از منزل، وداع با مسافر، درآمدن به قبرستان و صلوات بر نبی اکر(م) و.... دعاهای مستحب دیگر است. نویسنده علاوه بر ذکر احادیث گاهی نیز به حدیث شناسی پرداخته است.[۵]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن.
- سبكى، عبد الوهاب بن على. طبقات الشافعية الكبرى. محقق: حلو، عبد الفتاح محمد و طناحى، محمود محمد. مصر، قاهره. دار إحياء الكتب العربية. بی تا. چاپ اول.
- اللجنه العلمیه فی مؤسسة الامام الصادق(ع). موسوعة طبقات الفقهاء. قم. مؤسسة الإمام صادق(ع). 1418ق. چاپ اول.