مفتاح المعیة في دستور الطریقة النقشبندیة

    از ویکی‌نور
    مفتاح المعیة في دستور الطریقة النقشبندیة
    مفتاح المعیة في دستور الطریقة النقشبندیة
    پدیدآوراننابلسی، عبدالغنی بن اسماعیل (نويسنده) مهدی، جوده محمد (محقق و مقدمه نویس)
    ناشرالدار الجودية
    مکان نشرمصر - قاهره
    سال نشر1429ق - 2008م
    چاپ1
    شابک977-6156-93-2
    موضوعآداب طریقت - نقشبندیه
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‎‏/‎‏ن‎‏2‎‏م‎‏7 293/21 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    مفتاح المعية في دستور الطريقة النقشبندية، نوشته عبدالغنی بن اسماعیل نابلسی (1143-1050ق)، عالم دینی، ادیب، شاعر و صوفی است که خود، شرحی بر رساله‌ای در آداب طریقه نقشبندیه از تاج‌الدین بن زکریا عَبشَمی‌ نقشبندی‌ حنفی‌ سنبهلی ‌(د ‌۱۰۵۰ق‌/۱۶۴۰م)، نواده سلطان عثمانی، صوفی مشهور و از مشایخ سلسله نقشبندیه هند است[۱].

    مفتاح المعیه، با مقدمه، تحقیق و پاورقی‌های جوده محمد ابویزید مهدی و با مشارکت محمد عبدالقادر نصار چاپ شده است. این اثر، اصول طریقت و قاعده‌های سلوک (به‌ویژه، شرح کلمات یازده‌گانه رئیس طریقت نقشبندیه، امام عبدالخالق غجدوانی) را در بر دارد[۲].

    ابویزید مهدی متن کتاب را از میان دو نسخه و شرح آن را از میان چهار نسخه برگرفته است[۳]. او در مقدمه‌اش شرح حال ماتن و شارح را آورده است.

    نابلسی متن کتاب را به روش مزجی شرح کرده است. وی در شرح مقدمه ماتن به این نکته که باورهای بزرگان نقشبندیه همان اعتقادات اهل سنت و جماعت است، تأکید می‌کند[۴].

    تاج‌الدین در مقدمه‌‎اش از حقیقت عبودیت‏[۵]، جذبه الهی‏[۶] و تأثیر شیخ مرشد در حصول این جذبه بحث کرده است[۷]. وی در نخستین فصل، با ذکر مشایخ این طریقت سندی برای نقشبندیه ارائه می‌دهد. همچنین، به شیوخ سه‌گانه این طریقت و تفصیلی از مرتبت ابوبکر، عمر، عثمان و علی بن ابی‌طالب(ع) در نشر اسلام می‌پردازد[۸].

    او فصل دوم را به راه رسیدن به خداوند در نزد بزرگان نقشبندیه‏[۹]، فصل سوم را به شرحی در عبارت‌ها و واژه‌های یازده‌گانه فارسی، یعنی «یادکرد، بازگشت، نگاه‌داشت، یادداشت، هوش در دَم، سفر در وطن، نظر بر قدم، خلوت در انجمن، وقوف قلبی، وقوف زمانی و وقوف عددی» که برای طریقت بزرگان نقشبندیه مبنا گشته‌اند‏[۱۰]، فصل چهارم را به آداب ظاهری و باطنی طریقت‏[۱۱]، فصل پنجم را در بیان فنای از وجود ظلمانی و نورانی و بیان سیر در خداوند، به‌سوی خداوند و از خداوند[۱۲]، فصل ششم را به تصرف در باطن مرید‏[۱۳] و فصل هفتم را به آدابی که باید مرید آن‌ها را به‌جا آورد، ویژه کرده است‏[۱۴].

    پانویس

    1. ر.ک: دهخدا، علی‌اکبر، ج4، ص5361
    2. ر.ک: مقدمه محقق، ص7
    3. ر.ک: همان، ص10-9
    4. ر.ک: مقدمه مصنف، ص‌31
    5. ر.ک: همان، ص33-32
    6. ر.ک: همان، ص37-36
    7. ر.ک: همان، ص46-40
    8. ر.ک: متن کتاب، ص62-47
    9. ر.ک: همان، ص96-63
    10. ر.ک: همان، ص124-97
    11. ر.ک: همان، ص160-125
    12. ر.ک: همان، ص178-161
    13. ر.ک: همان، ص190-179
    14. ر.ک: همان، ص207-191

    منابع مقاله

    1. مقدمه محقق و مصنف و متن کتاب.
    2. دهخدا، علی‌اکبر، «لغت‌نامه»، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، چاپ اول از دوره جدید، بهار 1373.


    وابسته‌ها