موسوعة الفقه الإسلامي طبقا لمذهب أهل‌البیت علیهم‌السلام
موسوعه الفقه الاسلامی طبقا لمذهب اهل البیت علیهم السلام توسط مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی در موضوع فقه(فقه شیعه اثناعشری) تدوین شده است.
| موسوعة الفقه الإسلامي طبقا لمذهب أهل البیت علیهم‌السلام | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | جمعی از پژوهشگران (نويسنده) موسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع) (نويسنده) |
| ناشر | مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بيت (عليهم السلام) |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1423ق - 1431ق - 1432ق - 1433ق - 1434ق - 1435ق - 1436ق - 1437ق - 1438ق - 1439ق - 1440ق - 1441ق - 1442ق - 1443ق - 2011م - 2012م - 2013م - 2014م - 2015م - 2016م - 2018م - 2019م - 2020م - 2021م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-90663-8-1 |
| موضوع | اسلام - دایره المعارفها - دایره المعارفها و واژه نامههای عربی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 51 |
| کد کنگره | /م8 51 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار و اساس این موسوعه فقهی، با توجه به کتاب «جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام» شیخ محمد حسن نجفی (م 1266ق) به دلیل برخورداری از امتیازاتی همچون فراگیری ابواب فقه، دقت، وضوح مطالب، بازتاب آرای مشهور سامان یافته است. [۱]
این اثر از مصادر فقهی‌ای بهره گرفته است که در ادوار مختلف فقه امامی از تاسیس تا کمال آن(ابتدای غیبت کبری تا اوایل قرن 15ق) تدوین شده‌اند. هرچند که برخی از این منابع نمایانگر رویکرد غالب در مرحله مورد نظر نبوده با این وجود مورد توجه این اثر قرار گرفته‌اند. [۲]کتاب‌های فقهی فتوایی، استدلالی، فقه مقارن، روایی، آیات احکام و کتاب‌های مشتمل بر رویکردهای فقهی، از جمله مصادر این کتاب هستند. [۳]
به جهت آسان سازی دسترسی مخاطبان عنوان‌های مباحث فقهی مختلف کتاب بر اساس تربیت الفبایی تنظیم شده‌اند. [۴]
این موسوعه در دو محور عناوین و مصطلحات، و بحوث و مقالات سامان یافته است. اصطلاحات به عناوین شرعی یا مصطلح نزد فقها که برای غیر متخصص فقه ناشناخته است منحصر نبوده است، بلکه تلاش شده است به منظور بهره گیری مخاطبان بیشتر دایره عناوین گسترش یابد. در این راستا از طریق افزودن باب‌های متعدد زمینه برای بهره‌گیری هرچه بیشتر مخاطبان فراهم شده است. نویسندگان در عرضه عناوین و مصطلحات مخاطبان متخصص و غیر متخصص فقه را در نظر داشته و دایره آن‌ها را نه چنان گسترده و نه چنان تنگ نظرانه تنظیم نموده‌اند. عناوین و اصطلاحات مورد بحث شامل اصطلاحات فقهی، عناوین ابواب فقهی، موضوعات احکام شرعی، عناوین احکام شرعی، عناوین وضعی و حقوقی و عناوین مرتبط با فقه است. [۵] مباحث بحوث و مقالات به چند صورت عرضه شده‌اند. نخست بحث‌های تفصیلی که درآن‌ها به تبیین احکام، اقول، ادله و مناقاشات پرداخته شده است. دوم مباحث اجمالی و مختصر که در آن‌ها به بیان سرفصلها اکتفا شده است و مقاله‌هایی با عناوین فرعی است. سوم مقالات و بحوث میانه است که گاهی به تفصیل و گاهی به اجمال عرضه شده‌اند و در حقیقت مقاله‌هایی با عناوین تالیفی و انتزاعی است. مباحث این محور مشتمل بر دو عنصر است. نخست عنصر تصوری که به بیان عنوان و تعریف لغوی و اصطلاحی آن اختصاص دارد. دوم عنصر تصدیقی است که متشکل از مجموعه‌ای از احکام شرعی است که عناصر جزئی و دقیق‌تری در ذیل خود از قبیل موضوع حکم شرعی، حکم شرعی، رویکردهای فقهی و استدلال‌ها است. [۶] فهرست تفصیلی محتوا در پایان هر جلد آمده است.
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن.