شرح حکم إبن عطاءالله السکندري
| شرح حکم إبن عطاء الله السکندري | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شرقاوی، عبد الله بن حجازی (نويسنده) |
| ناشر | المکتبة الثقافیة الدینیة |
| مکان نشر | مصر - قاهره |
| سال نشر | 1430ق - 2009م |
| چاپ | 2 |
| شابک | 977-341-154-0 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /الف27 ح8026 283 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
شرح حکم ابن عطاء الله سکندری نوشته عبدالله شرقاوی (متوفی 1227ق)، شرح «الحکم الطائیة» احمد بن محمد بن عطاء الله سکندری (متوفی 709ق) است. حکم طائیه مشتمل بر احکام و آداب صوفیه است که به‌صورت ایهام و استعاره بیان شده است.
الحکم العطائیة مهم‌ترین اثر ابن عطاءالله سکندری است. برخی بر آنند که حکم، خلاصه آراء و تعالیم ابن عطاءالله در تصوف است و آنچه پس از آن نوشته است، در واقع جز شرح و تفصیل آن نیست. از این رو ابن عطاءالله به «صاحب الحکم» شهرت یافت و آوازه این کتاب به مغرب و اندلس نیز رسید. یکی از عوامل مهمی که حکم را در میان آثار ابن عطاءالله و سایر کتب عرفانی ممتاز ساخته، آن است که این کتاب آمیزه‌ای است از احکام شرعی و آداب سلوک با فلسفه و حکمت و علم المعرفه که در قالب مواعظ و کلمات قصار و به شیوه صوفیان با ایهام و استعاره و مجاز بیان شده است. از این رو حکم نه تنها در میان صوفیه، بلکه نزد فقها نیز اعتبار خاص حاصل کرد و در زمره کتاب‌هایی درآمد که فقها به تدریس آن «اجازه» می‌دادند. ابن عطاءالله در نوشتن حکم نه به ترتیب منطقی موضوعات و فصل‌بندی کتاب توجه داشته و نه به هماهنگی و یکدست بودن اسلوب نگارش. اصولاً حکم به شیوه کتب دیگر آن عصر تألیف نشده است. شاید به همین سبب باشد که مطالب آن را حاصل احوالی دانسته‌اند که بر ابن عطاءالله عارض شده و او بی‌آنکه قصد تألیف داشته باشد، به ثبت آن‌ها پرداخته است.[۱].
این کتاب از همان آغاز مورد توجه اهل عرفان و ادب بوده و تاکنون بیش از ۲۴ شرح بر آن نوشته شده و چندین بار نیز به نظم درآمده و به زبان‌های مختلف ترجمه شده است. شرح عبدالله بن حجازی شرقاوی، معروف به «المنح القدسیّة علی الحکم العطائیة» از آن جمله است که در حاشیه شرح رندی و نیز جداگانه بارها به چاپ رسیده است.[۲].
شیوه شرح بدین‌صورت است که بخشی از عبارت حکم ذکر شده است و سپس به ترتیب عبارات و الفاظی که نیاز به توضیح داشته شرح و توضیح شده است.
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- حفیظی، مینا، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، جلد 4، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.