التحصين لأسرار ما زاد من أخبار اليقين
| اليقين باختصاص مولانا علي عليه‌السلام بامرة المؤمنين | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | انصاری، محمد صادق (محقق)
ابن طاووس، علی بن موسی (نویسنده) انصاری، محمدباقر (محقق) |
| عنوان‌های دیگر | التحصین لأسرار ما زاد من أخبار کتاب الیقین الیقین باختصاص علی بامره المومنین |
| ناشر | مؤسسه دار الکتاب (الجزائري) |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1413 ق |
| چاپ | 1 |
| موضوع | علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - احادیث علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - اثبات خلافت |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
التحصين لأسرار ما زاد من أخبار اليقين، نوشته سيد على بن طاووس حسينى حلى، متوفاى 466 هجرى درباره فضائل امیرالمومین علی(ع) می‌باشد.
تحقیق این اثر بر عهده آقایان محمدباقر انصاری و محمدصادق انصاری بوده است.
محققین کتاب، این اثر را به همراه «اليقين باختصاص مولانا علي عليه‌السلام بامرة المؤمنين» منتشر نموده‌اند.
موضوع
اين کتاب، در موضوع با کتاب «اليقين» متحد است و موضوع اين کتاب نيز اثبات نام گذارى على عليه‌السلام است به «امير المؤمنين» توسط پيامبر اکرم صلى‌الله‌عليه‌وآله و اختصاص آن حضرت به اين نام.
علت نگارش
مصنف در مقدمه چنين مى فرمايد: «من بعد از تأليف «اليقين» حدود 50 حديث يافتم که مضمون آنها شبيه احاديث کتاب اليقين بود و از منابعى غير از مراجع کتاب اليقين به دست ما رسيده...من هم براى جلوگيرى از ضايع شدن آنها و اينکه براى آيندگان باقى بمانند آنها را جمع آورى کردم تا در قيامت مسئول نباشم».
مصنف در مقدمه تأکيد کرده که به خاطر جلوگيرى از ضايع شدن و از بين رفتن احاديث کتاب نور الهدى آن را تتمه اليقين قرار داده و اتفاقا تمام نسخه‌هاى کتاب نور الهدى مفقود شده و تنها مدرک ما بر مطالب و محتويات آن کتاب، همين کتاب التحصين سيد ابن طاووس است.
ارزش کتاب
1 - هر چه سن مؤلف بيشتر باشد ارزش تأليف او نيز بيشتر مى شود؛ چرا که علم و تجربه و تخصص او به حد اعلاى خود مى رسد.
اين کتاب نيز از جمله آخرين تأليفات سيد ابن طاووس است زيرا ايشان کتاب «اليقين» را بعد از هفتاد سالگى نوشته و تاريخ تأليف کتاب «التحصين» نيز بعد از «اليقين» مى باشد (با توجه به سال وفات سيد که 75 سالگى است).
2 - نکته ديگر در اعتبار و ارزش کتاب، مصنف اوست؛ زيرا ابن طاووس از حيث تقوى و زهد و وثاقت از بالاترين مقامات در بين علماى اعلام برخوردار است و مقام علمى و تخصص او نيز بر هيچ کس پوشيده نيست.
3 - سومين مطلب آن که کسانى مانند علامه مجلسى با اعتماد کامل احاديث اين کتاب و کتاب اليقين را در بحار آورده اند و بسيارى ديگر از علما روايات آن را بدون هيچ گونه دغدغه‌اى نقل کرده اند.
منابع مورد استفاده نویسنده
گذشته از اختلاف اندکى که در مورد چند روايت آخر کتاب وجود دارد تمام کتاب التحصين برگرفته از کتاب «نور الهدى و المنجي من الردى» تأليف حسن بن ابى طاهر جاوابى است.
ترتيب مطالب
کتاب «التحصين» از دو قسمت تشکيل شده:
1 - احاديثى پيرامون نام گذارى على عليه‌السلام به إمام کل مؤمن و...که شامل 92 باب است و در هر باب يک روايت ذکر شده و در باب 92 خطبه پيامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله در غدير خم به طور کامل آمده است.
2 - احاديثى در تسميه على بن ابى طالب عليه‌السلام به إمام المتقين که شامل 27 روايت است در 27 باب.
آخرين باب کتاب نيز روايتى مفصل است پيرامون مناظرات حضرت على عليه‌السلام با جاثليق يهودى و مسلمان شدن او که در ضمن آن قصه اصحاب کهف نيز از زبان امير المؤمنين عليه‌السلام بيان شده است.
از ظرائف کارهاى ابن طاووس در اين کتاب آن است که در پايان قسم اول چند صفحه سفيد باقى گذاشته تا احيانا اگر روايات ديگرى به دست آورد به آن ضميمه کند و با اين کار احتمال از بين رفتن روايات در طول زمان را منتفى کرده.
چاپ
نسخه «التحصين» به خط مؤلف تا زمان صاحب رياض موجود بوده است.
اين کتاب در قطعى مناسب و زيبا همراه با کتاب اليقين چاپ شده است.
مقدمه و تحقيق بسيار جالبى از حجة‌الاسلام انصارى به آن افزوده شده و در پايان کتاب نيز فهرست‌هاى متعددى آمده است.