دیوان مولانا خالد قدس سره العزیز

    از ویکی‌نور
    (تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
    دیوان مولانا خالد قدس سره العزیز
    دیوان مولانا خالد قدس سره العزیز
    پدیدآورانمؤلف ناشناخته (نویسنده)
    ناشرچاپخانه فتحي دمير
    مکان نشرترکيه - استانبول
    سال نشر1955م.
    چاپچاپ يکم
    زبانفارسي
    تعداد جلد1
    کد کنگره

    دیوان مولانا خالد قدس سره العزیز عنوان اثری است یک جلدی به زبان فارسی از مؤلف ناشناخته با موضوع ادبیات فارسی و عرفان نظری.

    این اثر حاوی مجموعه غزلیات، قصاید، قطعات، تک‌بیتی‌ها، مخمس، رباعیات و... شخصی با تخلص خالد است. این تخلص در بیت آخر بسیاری از اشعار کتاب آمده است و برخی اشعار، خالی از آن می‌باشد. در آخر دیوان یک مثنوی بلند درباره بیان خواجگان سلسله نقشبندیه آمده است.[۱]

    محتوای اشعار این مجموعه، عاشقانه‌ها و مدایح و توصیفات و... است و شاعر در بیان ابیاتش، بسیار از اصطلاحات و الفاظ فلسفی(فلسفه اسلامی) و عرفانی استفاده کرده است. این دیوان به لحاظ زیبایی اشعار تقریبا در حد متوسط است. کتاب، بدون تحقیق و تصحیح چاپ شده و فهارس فنی و... ندارد. همچنین حرف گاف در آن به صورت حرف کاف چاپ شده است.

    آخر کتاب حاوی ابیاتی است که در آن درباره کتاب، اطلاعاتی را ارائه داده است. این ابیات چنین است:

    طبع هذا الدیوان بیمن سلطاننا السلطان عبدالمجید خان محمودا

    زاد الله عزه و شوکته و ملکه و اید ظله علی الانام ممدودا

    بسعی و نظارة ناظرها محمدسعید جهل الله سعیه مؤیدا و مسعودا

    و کان تاریخ ختامه من هجرة نبینا الفا و مأتین و ستین محدودا

    و فی شهر مبارک من الشهور کان رسولنا فیه مولودا

    این ابیات در خاتمه کتاب، بر خلاف سایر اشعار کتاب که به فارسی هستند، به عربی سروده شده، اما معنی آن واضح است.[۲]

    از نمونه اشعار شاعر است:

    ای ز گلزار جهان شمشاد دلجویت غرض در نگارستان هستی صورت رویت غرض

    هست از والشمس خورشید رخت مقصود بس وز سواد طره‌ات واللیل شد مویت غرض

    سجده پیش آدم خاکی کجا کردی ملک؟ گر نبودی زان میان محراب ابرویت غرض

    تیرهای غمزه‌ات را از دل دلدادگان هرطرف بینم فتاده بر سر کویت غرض

    نیست تابی اینکه بی‌پرده ز رویت دم زنم خوبرویان را ستانم روی نیکویت غرض

    خنده گل، جعد سنبل، نشئه مل بر زبان شیمه خوش چشم دلکش تاب گیسویت غرض

    خالد ار دم زد ز مشک ای جان بگوید از خطا چین زلفت مدعا و خال هندویت غرض.[۳]

    پانویس

    1. ر.ک: متن کتاب، ص90-96
    2. ر.ک: خاتمه کتاب، ص96
    3. ر.ک: متن کتاب، ص58

    منبع مقاله

    متن کتاب.

    وابسته‌ها