مفاتيح الإعجاز: شرح گلشن راز
| مفاتيح الإعجاز: شرح گلشن راز | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | [[]] (نویسنده)
[[]] (محقق) [[]] (مترجم) |
| کد کنگره | |
مفاتيح الإعجاز : شرح گلشن راز عنوان اثری است یک جلدی به زبان فارسی از محمد بن يحيي بن علي جيلاني لاهيجي با موضوع ادبیات فارسی و عرفان اسلامی. لاهیجی این اثر را در شرح گلشن راز شیخ محمود شبستری نوشته است. گلشن راز به نظم و مفاتیح الاعجاز در شرح آن به نثر است. این نسخه خطی در 1312 قمری به خط میرزا محمد ملک الکتاب نوشته شده است.
منظومة گلشن راز شبستری را به حق می‌توان یک دورة کامل عرفان نظری و حتی شناسنامة عرفان نظری دانست. این کتاب به‌رغم اختصار در حجم و تعداد ابیات، مضامین بلند و عمیق عرفانی را به شایستگی تبیین کرده و همین امر، فهم دقیق محتوای آن را حتی برای اهل فن نیز بسیار دشوار نموده است؛ لذا شرح‌های بسیار زیادی بر آن نوشته شده. می‌توان گفت در میان مهم‌ترین شرح‌هایی که بر گلشن راز نوشته شده، شرح مفاتیح الاعجاز، هم به لحاظ پرداختن به تمام ابیات گلشن و هم به لحاظ عمق مطالب، برجسته‌ترین و تأثیرگذارترین شرح به شمار می‌آید که شروح پس از آن کمابیش وام‌دار آن هستند.[۱]
از جمله شروحی که بر گلشن راز نوشته شده ولی در واقع تلخیص یا برگرفته‌ای از مفاتیح الاعجاز هستند می‌توان از «شـرح گـلشن راز» خـواجه معین‌الدین محمد بن محمود، معروف به «دهدار» و متخلص به «فانی» (متوفای 1016ق)[۲] و «مجموعة الفوائد یا شرح گـلشن یـا شرح فن» از نویسنده نامعلوم را نام برد که البته در این اثر دوم، شارح در بعضی از موارد به کلام لاهیجی اعتراض کرده است.[۳]
پانویس
منبع مقاله
- لطیفی، عبدالحسین، «معرفی و نقد شروح برجسته گلشن راز شبستری»، نشریه عرفان اسلامی، پاییز 1398، شماره 61، (19 صفحه).
- مقدمه و متن کتاب.