إعجاز القرآن بين المعتزلة و الأشاعرة

إعجاز القرآن بین المعتزلة و الأشاعرة
إعجاز القرآن بین المعتزلة و الأشاعرة
پدیدآوران	سلطان، منیر (نویسنده)
ناشر	منشاة المعارف
مکان نشر	اسکندریه - مصر
سال نشر	1986 م
چاپ	3
موضوع	قرآن - اعجاز کلام اشعری کلام معتزله
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏86‎‏ ‎‏/‎‏س‎‏8‎‏الف‎‏6
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf
	v; t; e;

برای دیگر کاربردها، إعجاز القرآن (ابهام زدایی) را ببینید.

اعجاز القرآن بين المعتزلة و الأشاعرة، نوشته دكتر منير سلطان، استاد در نقد و بلاغت و مدرس دانشكدۀ دخترانۀ دانشگاه عين شمس است. این کتاب به طرح مسألۀ اعجاز مى‌پردازد و آراى دو مكتب كلامى مشهور معتزلى و اشعرى را در ترازوى نقد مى‌گذارد. مؤلف در این کتاب آراى عبدالقاهر جرجانى، ابوبكر باقلانى و فخر رازى را در برابر آراء و انديشه‌هاى بزرگان معتزله؛ از جمله سكّاكى، جاحظ و زمخشرى قرار داده است. به ویژه به ابن راوندى یکى از دانشمندان معتزله كه از این مكتب بريد و بعدها کتاب‌هایى عليه آراء معتزله نوشت، پرداخته است.

مباحث چهارگانۀ کتاب عبارتند از: علم كلام، معتزله و اعجاز قرآن، اشاعره و اعجاز قرآنى، آراى اشاعره و معتزله و نقد آنها.

مؤلف به دور از گرايش‌هاى فرقه‌اى به نقد آراء این بزرگان و ديگر نامداران علم البلاغة و علم الكلام پرداخته و به خوبى شرايط و دلايل آراى آنها در زمینۀ اعجاز را تبيين نموده است.

ساختار

کتاب حاضر؛ مشتمل بر یک مقدمه چاپ سوم کتاب و نيز مقدمه چاپ اول آن و یک تمهيد و ابواب سه گانه مى‌باشد.

گزارش محتوا

ابواب این کتاب به شرح زیر است:

تمهيد: «علم الكلام»^[۱]؛ شامل موضوعات: النشأة و الازدهار^[۲]، المعتزلة و الاشاعرة^[۳] مى‌باشد.

الباب الاول: «المعتزلة و إعجاز القرآن»^[۴] داراى سه فصل ذيل مى‌باشد:

1-النظام و الجاحظ^[۵] 2-الجبائى و الرمانى^[۶] 3-القاضى عبدالجبار^[۷].

الباب الثاني: «الأشاعرة و إعجاز القرآن»^[۸] داراى دو فصل است:

1-الباقلانى^[۹] 2-عبدالقاهر الجرجاني^[۱۰].

الباب الثالث: «الاعجاز بين المعتزلة و الأشاعرة»^[۱۱] سه فصل ذيل را دربر دارد:

1-الزمخشرى^[۱۲] 2-شخصيات أخيرة(ابن حزم الاندلسى، فخر‌الدين الرازى، السكاكى)^[۱۳].

3-اعجاز القرآن بين المعتزلة و الاشاعرة^[۱۴].

در پایان باب سوم نتايج حاصله از مباحث کتاب فهرست شده است.

کتاب در انتها داراى فهرست‌هاى فنى^[۱۵] است كه شامل فهرست مخطوطات و منابع^[۱۶] و مآخذ، آيات قرآنى^[۱۷]، أعلام^[۱۸]، اشعار^[۱۹]، اصطلاحات علم بلاغت^[۲۰] و فهرست تفصيلى مطالب^[۲۱] مى‌باشد.

نسخه شناسى

کتاب حاضر به قلم دكتر منير سلطان، استاد در نقد و بلاغت و مدرس دانشكدۀ دخترانه دانشگاه عين شمس و به زبان عربى نگارش يافته و در قطع وزيرى با جلد شومیز در 292 صفحه برای بار سوم در سال 1986م توسط انتشارات «منشأة المعارف» اسكندريۀ مصر منتشر شده است.

منابع مقاله

خرمشاهى بهاءالدين، دانشنامۀ قرآن، ج اول، ص256.
مقدمۀ مؤلف و متن کتاب.

وابسته‌ها

إعجاز القرآن

إعجاز القرآن و منهج البحث عن التمیز

إعجاز القرآن العلمي و البلاغي و الحسابي

المجید في إعجاز القرآن المجید

إعجاز القرآن في العلوم الجغرافية

إعجاز القرآن في ما تخفيه الأرحام

إعجاز القرآن و أسرار التنزيل الموسوم فتح الجليل للعبد الذليل

إعجاز القرآن و البلاغة النبوية

[1] ر.ک: تمهید، ص17

[2] ر.ک: همان، ص19

[3] ر.ک: همان، ص23

[4] ر.ک: متن کتاب، ص41

[5] ر.ک: همان، ص43

[6] ر.ک: همان، ص65

[7] ر.ک: همان، ص83

[8] ر.ک: همان، ص97

[9] ر.ک: همان، ص99

[10] ر.ک: همان، ص127

[11] ر.ک: همان، ص165

[12] ر.ک: همان، ص165

[13] ر.ک: همان، ص201

[14] ر.ک: همان، ص211

[15] ر.ک: همان، ص257

[16] ر.ک: همان، ص259

[17] ر.ک: همان، ص276

[18] ر.ک: همان، ص281

[19] ر.ک: همان، ص288

[20] ر.ک: همان، ص289

[21] ر.ک: همان، ص291

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]

[۱۸]

[۱۹]

[۲۰]

[۲۱]