نرم‌افزار کتابخانه جامع اصول فقه 2

کتابخانه جامع اصول فقه
2

کتابخانه جامع اصول فقه 2 دربردارنده متن 410 عنوان کتاب به زبان فارسی و عربی در 914 جلد از 240 مؤلف، در موضوع اصول فقه به همراه دسته بندی کتب به صورت گروهی و موضوعی، از جمله مشتمل بر: 58 شرح معتبر بر کتاب های اصولی، 12 عنوان اصطلاح ‌نامه فقه ی و اصولی، 40 عنوان كتاب «چاپ سنگی» به همراه امكان نمایش تصو یر متن اصلی

ضرورت و اهداف تولید برنامه

نوشته‏‌هاى دانشمندان و فقهاى بزرگوار مسلمان، در تشريح مسائل اين دانش ارجمند كه زاده فرهنگ پربار اسلام و پرورش يافته در دامان آن است، بى‏‌شمار و بسيار متنوع است و اين روند، هم‏چنان ادامه دارد و بالطبع گردآورى مهم‏ترين آثار اصولى و تتبع و دست‏يابى به همه زواياى آن به شيوه سنتى، كارى بس دشوار، بلكه ناممكن است؛ به‏‌ويژه در اين دورانى كه به جهت گسترده شدن همه علوم و فنون و روى نمودن نيازها و خواسته‏‌ها و پرسش‏هاى فراوان در هر رشته‏‌اى و اندك بودن نقد عمر در اين شلوغ بازار رنگارنگ و پركالا، تلاش محققان گوهرشناس و طالبان گنج دانش، همواره بر اين است كه كمترين سرمايه و نقد را بدهند و بيشترين و بهترين و خوش‏‌تراش‏‌ترين بهره و كالا و گوهر را دريافت نمايند.

مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، بنا بر رسالت و وظیفه دیرینه خود در راستای مدیریت اطلاعات منابع اسلامی، اقدام به جمع‌آوری آثار اصولی علمای نامدار شیعه کرده است تا راه وصول به مطالب ناب اصولی را هموار ساخته و در مسیر احیای مساعی دانشمندان اصولی، قدمی هر چند ناچیز بردارد.

بدیهی است استفاده از ابزار و فن‌آوری نوین اطلاعاتی با قابلیت‌های جدید می‌تواند بازیابی اطلاعات مکتوب را تسریع و تسهیل بخشد.

پیشینیه طرح

این مرکز، تاکنون در راستای احیای معارف اصولی، در موارد ذیل، پژوهش‌هایی را تولید کرده یا در دست تحقیق دارد:

1. معجم موضوعی رسائل و کفایه، تولید شده در ضمن سری نرم‌افزارهای نور الفقاهه 4-1؛
2. درخت‌واره اصول که مراحل پایانی پژوهش را طی می کند؛
3. معجم لفظی کتاب‌خانه اصول 1 که با محتوا و قابلیت‌های ذیل در سال 1379 به جامعه علمی تقدیم شده است:

1. الف) تعداد(75) عنوان کتاب در(176) جلد از(51) نویسنده معتبر.
2. ب) پیوند شرح و متن در کتاب‌های کفایه، رسائل، معالم، قوانین، درر الفوائد با شروح و حواشی، مجموعا بیش از 50 جلد:

   درر الفوائد با افاضه العوائد 3 جلد. قوانین با حاشیه شیخ بر استصحاب قوانین، 2 جلد. معالم با حاشیه سلطان، ملا صالح و هدایه المسترشدین، 4 جلد. رسائل با اوثق الوسائل، بحر الفوائد، تقریرات مجدد شیرازی، حاشیه آخوند(قدیم و جدید)، حاشیه همدانی، 12 جلد. کفایه الاصول با انوار الهدایه، حاشیه علامه، حاشیه بروجردی، حقائق الاصول، حواشی المشکینی، عنایه الاصول، منتهی الدرایه، کفایه الدرایه، نهایه النهایه، 32 جلد.

3. ج) ضمیمه شدن اصطلاحات اصولی به برنامه از روی کتاب اصطلاحات الاصول(آیت الله مشکینی).

   در ضمن، کتاب‌شناسی و مــؤلف‌شناسی این برنامه، کاملا علمی و دقیق است.

4. د) قابلیت‌های عمومی نرم‌افزارهای کتاب‌خانه ای مرکز.

اکنون با توفیق خداوند سبحان و عنایت حضرت ولی عصر(ع) نسخه ی جدید کتاب‌خانه اصول با عنوان «جامع اصول فقه»، تهیه شده در طی مدت 2 سال، با محتوا و قابلیت‌ها و ویژگی‌های ذیل به مجامع علمی تقدیم می‌گردد:

1. . 410 عنوان کتاب، در بیش از 908 جلد از 240 مؤلف؛

   تبصره: در وهله اول، فهرستی از کتب اصولی قدما و متأخرین با بیش از 900 عنوان کتاب، تهیه شده و پس از مشورت با کارشناسان خبره، در سه رتبه، اولویت‌بندی گردیده و در نهایت، بیش از چهار صد عنوان کتاب، با توجه به نیازهای مجامع علمی، در قالب این نرم‌افزار تقدیم می گردد.

   لازم به توجه است که کتب مهم مربوط به قواعد اصولی و فقهی، اجتهاد و تقلید، اصطلاحات و معاجم، تاریخ علم اصول و هم‌چنین کتاب‌های فقهی که به‌صورت ضمنی به مباحث اصول پرداخته، به این مجموعه، ملحق شده است.

2. بیش از 58 شرح معتبر بر کتاب های معالم الدین، هدایه المسترشدین، الفصول الغرویه، قوانین الاصول، فوائد الاصول، فرائد الاصول، کفایه الاصول، درر الفوائد، اصول فقه مرحوم مظفر(قدس سره الشریف)، حلقات شهید صدر(قدس الله نفسه) و اصول الاستنباط.
3. دسته بندی کتب در گروه های : اصولی، اصولی فقهی، تاریخچه، قواعد، اصطلاحات و شروح، حواشی و تعلیقه ها.
4. دسته بندی موضوعی کتب تحت عنوانهای زیر:

   مبادی، مباحث الفاظ، امارات و حجج، قیاس، استحسان، مصالح مرسله، سد و فتح ذرایع، اصول عملیه، تسامح در ادله سنن، قواعد، تعارض ادله و امارات، اجتهاد و تقلید.

5. از جمله قابليت‏‌هايى كه به این نسخه اضافه شده است، مى‏‌توان به موارد زير اشاره كرد:

1. امكان چند سندى در نمايش و جست‌وجو؛
2. تغيير اندازه‏‌ى صفحه‏‌ى نمايش در نمايش‌گرهاى مختلف؛
3. انتقال مطالب به صورت مستقيم به پرونده‏‌هاى Word؛
4. نمايش هم‏زمان و مرتبط متن با ترجمه‏‌ها و شروح؛
5. جست‌وجو از طريق ريشه كلمات؛
6. گروه بندی چند سطحی در دامنه کتب؛
7. ساده‏‌سازى محيط جست‌وجو؛
8. استفاده از فهرست گزينشى براى جست‌وجوى سريع در عناوين فهرست كتب؛
9. جست‌وجوى برخط (Find) در قسمت‏‌هاى مختلف؛
10. افزايش قابل توجه كتاب‌هاى لغت؛
11. نمايش يا عدم نمايش اعراب و سرصفحه.

امکانات و قابلیت ها:

1. دسته بندی کتب در گروه های:

   اصولی؛

   فقهی و اصولی؛

   قواعد؛

   اصطلاحات؛

   تاریخچه؛

   متون و تلخیص ها؛

   متون و ترجمه ها؛

   متون، تعلیقه ها، شروح و حواشی؛

   تقریرات و محاضرات؛

   متون تصویردار؛

   زبان؛

   موضوع.

2. دسته بندی موضوعی کتب، به صورت:

   مبادی؛

   مباحث الفاظ؛

   امارات و حجج؛

   قیاس؛

   استحسان؛

   مصالح مرسله؛

   سد و فتح ذرایع؛

   اصول عملیه؛

   تسامح در ادله سنن؛

   قواعد؛

   تعارض ادله و امارات؛

   اجتهاد و تقلید.

3. ارتباط متن کتب برنامه با آیات قرآن کریم و نیز شروح و ترجمه ‌های آن ها.
4. ارائه قابلیت‏ ها ی ویژه ، چون:

   چند سندى در بخش نمایش و جستجو؛

   گروه بندی چند سطحی در قسمت دامنه کتب؛

   امكان محدود كردن فهرست‌ های درختی و گزینشی در قسمت نمایش و جستجو؛

   نمایش یا عدم نمایش اعراب و سرصفحه.

«کلیه حقوق مادی و معنوی این نرم‌افزار متعلق به مركز تحقيقات كامپيوترى علوم اسلامى می‌باشد.»