نجیب سمرقندی، محمد بن علی
| نام | نجیب سمرقندی، محمد بن علی |
|---|---|
| نامهای دیگر | سمرقندی، نجیبالدین محمد
سمرقندی، ابوحامد محمد بن علی سمرقندی، ابوحامد محمد بن علی بن عمر |
| نام پدر | |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | 619 ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | |
| کد مؤلف | AUTHORCODE03161AUTHORCODE |
ابوحامد محمد بن على بن عمر سمرقندى ملقب به نجيبالدين، از اطبا و داروشناسان مشهور دوره خوارزمشاهى، معاصر فخر رازى (متوفى 606ق)، طبيب مسلمان و از مردم سمرقند بود. متأسفانه از زندگى او اطلاع كافى در دست نيست.
در اوان حمله مغول زنده بود و در همان گيرودار، در فتنه مغول، در هرات، در سال 619ق كشته شد. تأليفات بسيارى در زمينه پزشکى و داروشناسى داشت. آثار او در سراسر دنياى اسلام شهرت فراوان يافت، مخصوصاًً كتاب «الاسباب و العلامات» كه از مهمترين كتابهاى پزشکى قديم بوده و دستكم تا پنج قرن از نفوذ بسيارى برخوردار بود. اين كتاب درباره بيمارىهاى جزئى و علت، علامت و علاج آنها تأليف شده و هيچ يك از بيمارىهايى كه تا آن زمان شناخته روزگار بود، در آن ناگفته نمانده و درباره درمان هر يك از آنها خلاصهاى از كتابهاى معتبر پزشکان نقل شده بود. وى در تأليف اين كتاب در علم پزشکى و درمان، از درمانهاى بقراط و قانون ابن سينا بهره گرفته است.
از ديگر آثار وى «الفرق بين الامراض المشكله» است. وى غير از اين دو كتاب آثارى ديگر در طب، داروشناسى و حفظ الصحه دارد، مانند «اصول التراكيب» يا «اصول ادويه» و «قرابادين»، كه در عيون الانباء اين كتاب تحت دو عنوان «قرابادين كبير» و «قرابادين صغير» آمده است.
«الادويه مفرده» درباره دارو، «الاغذيه و الاشربه للاصحاء»، «مداواة و جمع المفاصل» درباره ورم مفاصل و مداواى آن، «قوانين الادوية القلبية»، «الاطعمة للاصحاء»، «الاطعمة للمرضى»، «مقالة فى كيفية تركيب طبقات العين» و «الصناعة» از ديگر آثار ايشان مىباشد.