مغنیه، محمدجواد
| نام | مغنیه، محمدجواد |
|---|---|
| نام‌های دیگر | مغنیه عاملی، محمدجواد |
| نام پدر | محمود |
| متولد | 1904 م |
| محل تولد | طيردبا از روستاهای جبل عامل لبنان |
| رحلت | 1358 ش یا 1400 ق یا 1979 م |
| اساتید | سيد حسین حمامى |
| برخی آثار | |
| کد مؤلف | AUTHORCODE00163AUTHORCODE |
محمدجواد مغنیه عاملى (۱۳۲۲-۱۴۰۰ق)، از برجسته‌ترین علمای لبنان، مفسر، فقیه، مجتهد، قاضی، مصلح اجتماعی
ولادت
محمّدجواد بن محمود بن محمّد بن مهدي بن محمّد بن عليّ بن حسن بن حسين بن محمود بن محمّد بن عليّ آل مُغْنِيَّه عامليّ، در سال ۱۳۲۲ق برابر با 1904م در طيردبا از روستاهای جبل عامل لبنان ديده به جهان گشود.
وى در خانواده‌اى پايين‌تر از متوسط مى‌زيست. پدرش شیخ محمود از علمای لبنان بود و مادرش نیز از سلاله سادات بود. در کودکی مادرش را از دست داد،
تحصیلات
اولین سفر به نجف اشرف
در همان سنين پيش از ده سالگى همراه با پدرش براى نخستين بار، به نجف سفر كرد.
پدرش شیخ محمود بعد از ۴ سال اقامت در نجف، به دعوت مردم منطقه عبّاسیه، به جبل عامل بازگشت.
بازگشت به طیردبا
محمدجواد پس از مرگ پدر در سال ۱۳۳۴ق همراه برادر کوچک خود به «طیردبا» بازگشت و برادر بزرگش، شیخ عبدالکریم سرپرستی آنان را بر عهده گرفت. با کوچ شیخ عبدالکریم به نجف، روزهای سختِ محمّدجواد آغاز گردید، روزهایی که فقط نخود و فندق غذای او را تشکیل می‌داد. گاه ۳ روز می‌گذشت و چیزی برای خوردن پیدا نمی‌کرد.
محمدجواد، سالهای اولیه عمر خود را در همان روستا سپری کرد و سپس دروس مقدماتی را نزد شیوخ آن دیار فرا گرفت.
بازگشت به نجف اشرف
مغنيه در سال 1925م. به نجف اشرف رفت و تا 1936م. يعنى به مدت يازده سال در اين شهر به فراگيرى علوم دينى پرداخت. وى «اجروميه» و «قطرالندى» و دروسى همانند آن را از برادر خويش فراگرفت؛ معالم و كفايه را نزد سيد حسین حمامى گذراند و البته بيشترين بهره را نيز ظاهراً از ايشان برده است و در زندگی‌نامه خودنوشت خويش، بيش از همه از او ياد مى‌كند. مكاسب را نيز در محضر آیت‌الله خویى گذراند و از آن پس در درس‌هاى خارج حضور يافت. او همچنين در ايام تعطيلى درس‌ها در نجف، اوقات خود را در كتابخانه‌ها مى‌گذراند و به مطالعه مشغول بود.
بازگشت به طیردبا
پس از بازگشت به لبنان در 1936م. به روستاى خود طيردبا كه در نزديكى مرز فلسطين واقع شده است، رفت و تا سال 1948م. در آن جا به تبليغ مشغول بود و زندگى مى‌گذراند. از يادداشت‌هاى مغنيه چنين بر مى‌آيد كه در اين دوره هم از آرامش روستا خرسند است و هم از اين‌كه مجالى براى خواندن و نوشتن و امكاناتى براى تحقيق و مطالعه ندارد ناخشنود.
مغنيه در سال 1948م. با عهده‌دار شدن سمت قاضى فقه جعفرى روانه بيروت شد و از اين سال تا دوران كناره‌گيرى از كارهاى اجرايى در اين شهر ماند. در سال 1949م. مشاور محكمه علياى جعفرى شد و از سال 1951 تا 1956 م. رياست اين محكمه را برعهده داشت و از 1956 تا 1958م. يعنى آغاز دوران بازنشستگى در سِمَت مشاور اين محكمه بود.
مغنيه در يادداشت‌هاى خود بركنار شدن از رياست محكمه علياى جعفرى را آغاز دورانى شكوفايى خويش مى‌داند كه در آن كارهاى علمى سترگى را به رشته تحرير درآورد.
دوره ميان سال‌هاى 1957 تا 1979 م. دوران شكوفايى قلم و پركارترين دوره زندگى فرهنگى مغنيه است. عمده كتاب‌هاى وى در همين دوره تأليف شده و او در همين دوره سفرهايى به قاهره، قم و مشهد داشته و با علماى ايران و مصر ديدارهايى انجام داده است.
وفات
مغنيه در 19 محرم سال 1400ق برابر با 1979م در بيروت درگذشت و پيكر او را در نجف به خاک سپردند.
آثار
مغنيه افزون بر پنجاه اثر تأليف كرده است كه از آن جمله است:
- فقه الإمام جعفر الصادق عليه‌السلام در 6 جلد
- الفقه على المذاهب الخمسه در يك جلد كه به زبان فارسى نيز ترجمه شده است.3-التفسير الكاشف در 7 جلد كه به زبان فارسى نيز ترجمه شده است.
- فى ظلال الصحيفة السجاديه
- فى ظلال نهج‌البلاغه
وابسته‌ها
فقه الإمام جعفر الصادق عليه‌السلام
الفقه علی المذاهب الخمسة: الجعفري - الحنفي - المالکي - الشافعي - الحنبلي
الحسين عليه‌السلام و بطلة كربلاء
الجوامع و الفوارق بین السنة و الشیعة
قیم أخلاقیة في فقه الإمام جعفر الصادق(ع)
امامت علی(ع) در آينه عقل و قرآن
معالم الفلسفه الاسلامىه نظرات في التصوف و الکرامات
فضيلت‌های امام علی عليه‌السلام
الفقه علی المذاهب الخمسة: الجعفري - الحنفي - المالكي - الشافعي - الحنبلي