اکفانی، هبةالله بن احمد
| نام | اکفانی، هبةالله بن احمد |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | احمد بن محمد بن هبةالله بن علی بن فارس انصاری دمشقی |
| متولد | 444ق |
| محل تولد | |
| رحلت | 524ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | الوفیات؛ تتمه تاریخ داریا و تسمیة من حدث من أهلها |
| کد مؤلف | AUTHORCODE09893AUTHORCODE |
هبةالله بن احمد اکفانی (444- 524ق) مورخ و از علمای اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم هجری، صاحب کتاب «الوفیات».
تولد
ابومحمد هبةالله بن احمد بن محمد بن هبةالله بن علی بن فارس انصاری دمشقی، معروف به ابن اکفانی در سال 444ق دیده به جهان گشود [۱].
شیوخ
تعداد اساتید و شیوخ وی، بسیار زیاد می‌باشد، زیرا او از 9 سالگی، استماع حدیث نموده است. بارزترین شیوخ وی، عبارتند از:
- ابوالحسن احمد بن عبوالواحد بن محمد بن احمد بن عثمان بی ابی‌الحدید سلمی(متوفی 469ق)؛
- ابوبکر احمد بن علی بن ثابت بن احمد خطیب بغدادی(متوفی 463ق)؛
- ابوالقاسم حسین بن محمد بن ابراهیم بن حسین دمشقی حنایی(متوفی 459ق)؛
- ابونصر حسین بن محمد بن احمد بن طلاب خطیب(متوفی 470ق)؛
- ابوالمنجا حیدره بن ابی‌تراب علی بن حسین انطاکی(متوفی 469ق)؛
- ابوالقاسم خضر بن منصور بن علی ضریر مقریء معروف به حبال(متوفی 459ق)؛
- ابوالحسین طاهر بن احمد قاضی محمودی شافعی(متوفی 463ق)؛
- ابوالحسن عبدالدائم بن حسن بن عبیدالله هلال قطان(متوفی 460ق)؛
- ابومحمد عبدالعزیز بن احمد بن محمد بن علی کتانی(متوفی 466ق)؛
- ابوالقاسم علی بن ابراهیم بن عباس بن حسن علوی حسینی دمشقی(متوفی 487ق)؛
- ابوالقاسم علی بن محمد بن علی بن احمد بن ابی‌العلاء مصیصی دمشقی(متوفی 487ق)؛
- ابوالفتیان عمر بن عبدالکریم بن سعدویه دهستانی رواسی(متوفی 503ق)؛
- ابوالحسین محمد بن مکی بن عثمان ازدی مصری(متوفی 461ق)؛
- ابوزکریا یحیی بن ابی‌حسان تنیسی شامی(متوفی 461ق)[۲].
توثیق و ثنای علما درباره وی
علمای زیادی وی را توثیق نموده و به نیکی از او یاد نموده‌اند که از جمله آنها عبارتند از:
- شاگردش ابن عساکر؛
- ذهبی در «سیر أعلام النبلاء» و «تذکرة الحفاظ»؛
- ابن خلدون در «العبر»[۳].
شاگردان
بدون شک ابن اکفانی، شاگردان فراوانی داشته است اما متأسفانه در کتب تراجم علما، همه آنها در یکجا ذکر نشده‌اند. مهمترین شاگردان وی، عبارتند از:
- ابوالفضل اسماعیل بن علی بن ابراهیم بن ابی‌قاسم جنزوی اصم دمشقی(متوفی 588ق)؛
- ابوطاهر برکات بن ابراهیم بن طاهر بن برکات خشوعی انماطی رفاء(متوفی 598ق)؛
- ابومحمد عبدالرزاق بن نصر بن مسلم دمشقی نجار(متوفی 581ق)؛
- ابوالقاسم علی بن حسن بن هبةالله بن عبدالله بن عساکر(متوفی 571ق)؛
- ابوالفرج غیث بن علی بن عبدالسلام ارمنازی صوری(متوفی 509ق)؛
- ابوطالب مبارک بن علی بن محمد بن خضیر بغدادی صیفی بزازت(متوفی 562ق)؛
- ابوعبدالله محمد بن حمزه بن محمد بن احمد بن سلامه بن ابی‌جمیل قرشی شروطی دمشقی، معروف به ابن ابی‌صقرت(متوفی 580ق)؛
- ابوبکر محمد بن عبدالله بن محمد بن عربی اشبیلی(متوفی 543ق)؛
- صائن‌الدین ابوالحسین هبةالله بن حسین بن هبةالله بن عبدالله دمشقی شافعی ابن عساکر اخوالحافظ ابن عساکر(متوفی 563ق)؛
- ابوطاهر احمد بن محمد بن احمد اصفهانی جروانی سلفی(متوفی576ق)؛
- ابوالحجاج یوسف بن معالی اطرابلسی دمشقی کتابی(متوفی 592ق)[۴].
وفات
وی در ششم محرم سال 524ق، دار فانی را وداع گفت[۵].
آثار
تألیفاتی از وی که در مصادر ترجمه به آنها اشاره شده است، عبارتند از:
- الوفیات؛
- تتمه تاریخ داریا و تسمیة من حدث من أهلها؛
- العرضات[۶].
پانویس
منابع مقاله
عبدالله بن احمد بن سلیمان، «ذیل ذیل تاریخ موالد العلماء و وفیاتهم»، تألیف هبةالله بن احمد اکفانی، ریاض، دارالعاصمة، چاپ اول، 1409ق/1989م.