سلسلة التواريخ یا أخبار الصين و الهند
| سلسلة التواریخ یا أخبار الصین و الهند | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سیرافی، سلیمان (نویسنده)
سیرافی، حسن بن یزید (گردآورنده) قرچانلو، حسین (مترجم) |
| عنوان‌های دیگر | اخبار الصین و الهند سلسله التواریخ. فارسی |
| ناشر | اساطير |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1381 ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-331-136-8 |
| موضوع | چین - سیر و سیاحت - متون قدیمی تا قرن 14 هند - سیر و سیاحت - متون قدیمی تا قرن 14 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | DS 409 /س9 س8041 |
سلسله التواریخ یا اخبار الصین و الهند، ترجمه فارسی کتاب عربی أخبار الصین و الهند (237هـ) اثر سلیمان تاجر سیرافی (با اضافات ابوزید حسن سیرافی) است در قالب یک جلد کتاب. کار ترجمه به فارسی را دکتر حسین قرچانلو انجام داده است. اثر در سال 1381 توسط انتشارات اساطیر در تهران چاپ شده است.
این کتاب را به ناخدا و بازرگان ایرانی، سلیمان سیرافی نسبت داده‌اند.[۱] محتوای کتاب نیز سفرنامه‌ای است. این سفرنامه، دانستنی‌های گوناگون فراوانی از کشورهای هند و چین و چگونگی زندگی مردم در این دو سرزمین را در خود دارد.[۲]
مترجم در مقدمه‌اش در توضیح کتاب می‌نویسد: یک نسخه خطی منحصربه‌فرد از متن ابوزید سیرافی در کتابخانه ملی پاریس موجود است، که نسخه‌برداران مقدمه‌ای بر آن افزوده‌اند که به محتویات کتاب مربوط نیست. مشکل پیچیده‌تر آن‌که عنوان (سلسلة التواریخ) به نسخه خطی داده‌اند که مطلقاً با آن مناسبت ندارد. اثر مذکور، مدت‌ها پیش، نظر دانشوران را جلب کرد و در سال 1718م مطابق با 1131ق ترجمه آن به فرانسه منتشر شد و خیلی زود بعضی درباره آن تردید کردند و بعضی دیگر آن را مجعول شمردند. تحقیق درباره این مجموعه قصه، به‌وسیله رینو انجام شد. سپس در سال 1922م، گابریل فراند فرانسوی این کتاب را از روی متن ناقص عربی موجود «کتابخانه پاریس» به فرانسه ترجمه کرد و از روی این کتاب است که ما امروز می‌توانیم خط سیر کشتی‌های بازرگانی و دریانوردی قدیم را از دریای پارس تا دریای چین بازشناسیم. ولی در سال‌های اخیر، کتاب‌شناس معروف ترک، سزگین ضمن تحقیقات خود نسخه کامل‌تری از این کتاب را پیدا کرد و جزء متون کمیاب عربی به چاپ رساند. ترجمه فرانسه کتاب که توسط فراند انجام شده بود در سال 1334ش توسط محمد لوی عباسی با اضافات و عوض کردن عنوان کتاب به «شگفتی‌های جهان باستان» ترجمه شد. مترجم، ترجمه کتاب را در بعضی قسمت‌ها نزدیک به مفهوم مطالب کتاب نوشته است. ترجمه فرانسه کتاب نیز با متن پیدا شده توسط سزگین تا حدود زیادی اختلاف دارد، فراند قسمت‌هایی را درباره خلیج‌فارس و دریای عمان بر کتاب افزوده که در متن عربی کتاب وجود ندارد و گه‌گاهی نیز در بعضی قسمت‌های کتاب بر اساس مراجعه به یعقوبی و مسعودی به ترجمه فرانسه کتاب افزوده است که در نسخه سزگین دیده نمی‌شود. در پایان نسخه عربی (چاپ شده به دست سزگین)، ضمائم چندی اضافه شده که در نسخه ناقص کتابخانه ملی پاریس دیده نمی‌شود، ولی فراند مفهوم بعضی از آن ضمائم را در داخل متن فرانسه کتاب وارد کرده است. مترجم، کتاب را بر اساس نسخه پیدا شده توسط سزگین ترجمه کرده و افزوده‌های فراند را به‌صورت پاورقی در کتاب آورده است و سعی شده مآخذ مورداستفاده کتاب و مآخذی که از کتاب برداشت دارند، در پاورقی‌ها داده شود.[۳]
تصاويرى چند اين كتاب را زينت داده است كه به درك مطالب كمك مى‌كند. نقشه‌هاى به كار رفته در كتاب به خواننده در فهم بهتر جغرافياى تاريخى مناطق مختلف كمك مى‌كند. در اين كتاب گاهى مؤلف براى زينت دادن كلام، از آيات فراوانى بهره برده است. اين كتاب با نثرى روان و سليس توسط آقاى حسين قره چانلو از عربى به فارسى برگردانده شده است. مترجم تلفظ صحيح كلمات دشوار را به زبان انگليسى در پاورقى آورده است و جهت تسهيل درك مطلب در خصوص برخى كلمات توضيحاتى را در پاورقى مى‌آورد. مترجم برخى مطالب را با منابع مشابه از جمله فتوح البلدان، مراصد الاطلاع، اخبار الزمان، سرزمين‌هاى خلافت شرقى نوشته لسترنج، تاريخ مسعودى و مختصر كتاب البلدان مقايسه و تطبيق داده است. وى همچنين اضافات گابريل فراند فرانسوى را كه كتاب را از روى متن ناقص عربى به فرانسه ترجمه كرده، در زير نويس آورده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه مترجم کتاب.