شبر، سید عبدالله
| نام | شبر، عبدالله |
|---|---|
| نام های دیگر | آل‌‌ش‍ب‍ر، عبدالله
شبر، عبدالله بن م‍ح‍م‍درض‍ا عبدالله شبر م‍ج‍ل‍س‍ی س‍وم |
| نام پدر | |
| متولد | 1774 م |
| محل تولد | نجف اشرف |
| رحلت | 1205 هـ.ش یا 1242 هـ.ق یا 1826 م |
| اساتید | |
| برخی آثار | تسلیة الفؤاد في بیان الموت و المعاد / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
حق الیقین في معرفة أصول الدین / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده |
| کد مولف | 1789 |
ولادت
علامه سيد عبد الله شبر حسينى كاظمى در سال 1192 هجرى قمرى در نجف اشرف ديده به جهان گشود.
او يكى از پر بارترين درختان گسترۀ دانش و ادب است. دانشوران نسبت ايشان را به امام زين العابدين عليه السلام رسانده‌اند.
پدرش سيد محمد رضا را بواسطۀ نماز استسقاى معروفى كه در زمان سعيد پاشا يكى از سلاطين عثمانى خواند «صاحب الدعوة المستجابة» مى‌خواندند.
يكى از شاگردان سيد عبد الله، سيماى استاد بزرگ خود را چنين ترسيم كرده است:
«... او مردى ميان قامت و فربه بوده چهره‌اى مه‌سا و نورانى داشت كه با محاسنى مشكى زينت مى‌يافت. هنگامى كه بيننده‌اى به چهره‌اش مى‌نگريست و گفتار دل انگيزش را مى‌شنيد، ديگر نمى‌توانست از او جدا شود...»
فرزندان
ثمرۀ زندگى ايشان در محدودۀ خانواده‌اش بنابر آنچه در دست است شش فرزند پسر بوده كه از آن جمله‌اند:
1 - سيد حسين شبر، كه مدّتها در شبه قارۀ هند به تبليغ آئين اسلام مشغول بود.
2 - سيد جعفر شبر كه سالها در اصفهان زيسته و شرحى متين بر كتاب شرائع الإسلام از خويش به يادگار گذاشته است.
ارتباط با فرزانگان
از جمله افرادى كه سيد عبد الله شبر ارتباط بسيار نزديك با آنان داشت، جناب سيد محسن بن حسن بن مرتضى كاظمى اعرجى بود.
سيد عبد الله بعد از فوت پدر فرزانه‌اش سيد محمد رضا، ارتباط خود را با علامه، سيد محسن اعرجى بيشتر كرد. گرچه سابقۀ آشنايى سيد عبد الله با جناب اعرجى به ايام حيات پدر مرحومش برمى‌گردد، اما مكارم اخلاقى فراوان أعرجى و كتابهاى گرانسنگى چون «المحصول في الأصول» و «الوافي في شرح الوافية» و «سلالة الاجتهاد» كه سيد عبد الله از وى مطالعه كرده بود، هر يك به گونه‌اى در ارتباط بيشتر او با سيد محسن أعرجى مؤثر افتاد.
تبحّر در تأليف
علاقه و پشتكار بسيار در تأليف و تصنيف كتب در زمينه‌هاى مختلف علوم اسلامى سبب گشته بود وى در عصر خود به مجلسى ثانى مشهور شود. خود ايشان نقل فرموده است كه:
«همانا زيادى تأليفاتم از توجه و عنايت امام موسى بن جعفر عليه السلام است، آنگاه كه آن امام همام را در خواب ديدم، پس او قلمى به من عطا كرد و فرمود:بنويس! و از آن زمان بود كه در نوشتن موفقيت‌هائى بدست آوردم و هر آنچه از من بروز كند از بركت اين قلم است.»
مرجعيت
با مرگ فقيه بزرگ، سيد محسن أعرجى در سال 1227 هجرى قمرى، و در پى آن، رحلت مرجع نامور شيعه، شيخ محمد جعفر كاشف الغطاء در سال 1228 هجرى قمرى، دلهاى پيروان خاندان پيامبر در عراق بسوى سيد عبد الله متوجّه شد.
پس از اين دو واقعۀ اسف بار، كم كم شهرت سيد عبد الله شبر عراق را فرا گرفت تا آنجا كه او در 43 سالگى مرجعيتى فراگير يافت.
ايشان علاوه بر تصدى مرجعيت و صدور فتوا و ديدار مريدان، از انجام رسالت سنگينش كه همان تأليف بود غافل نگشت.
بارها ديده مى‌شد كه ايشان كنار پيروانش نشسته و سخنان آنان را گوش مى‌داد و در همان زمان قلم بر كاغذ كشانده و مطالب ژرف فقهى، اخلاقى، قرآنى و اعتقادى را با استدلالهايى متين مرقوم مى‌فرمود.
شتاب وى در نگاشتن به اندازه‌اى بود كه نويسندگان استخدام شده براى پاكنويس آثارش به او نمى‌رسيدند. ايشان خود در آخر بعضى از مصنفاتش چنين مى‌نگارد:
«هنگام عشاء شروع كردم به كتابت و در نيمه‌هاى شب بپايان رسانيدم.»
كلام بزرگان
صاحبان بصيرت او را عالمى مؤيد و سيدى نجيب و معتمد، محدثى سترگ، فقيهى متبحر و آگاه، عالمى ربّانى و از أعيان فضلاء دانسته‌اند.
علامه محمد جعفر نجفى (مشهور به كاشف الغطاء) علاوه بر نوشتن اجازه‌اى در تأييد صلاحيت علمى و معنوى سيد عبد الله، زمانى كه كتاب گرانمايۀ حق اليقين را مشاهده كرد در مقدمه‌اش به عنوان تقريظ چنين نگاشت:
«... بى ترديد چيزى پديد آورده‌اى كه فرزانگان را در شگفتى فرو خواهد برد و دانشوران علوم عقلى و نقلى در برابرش فروتنى خواهند كرد. كتابى پديد آورده‌اى كه مشكلات مسائل را مى‌گشايد و حقيقت را با استدلالها و گواهان درست ثابت مى‌كند.
شتاب مكن كه بى‌ترديد تا بلندترين پله‌هاى پيشرفت بالا رفته‌اى. آرامتر گام بردار كه از مطالب مهم چيزى ناگشوده باقى نمانده است. تو براى دانش شهرى بنياد نهاده‌اى، ساختمانش را چنان پى افكنده، بالا بردى كه به سينۀ سپهر رساندى. البته هيچ جاى شگفتى نيست، زيرا تو از خاندانى هستى كه بر هفت آسمان فراز آمدند. فرزند بزرگمردى هستى كه به جايگاه تجلّى سرزمين‌هايى كه فراوان از خير بهره مى‌برند نزديك شده، به گونه‌اى كه ميان او و آن تجليگاه تنها به اندازۀ فاصلۀ دو كمان يا كمتر، از نظر معنوى فاصله بود.
پس اينك بى‌آنكه پرهيزگارى تو را باز دارد، در حالى كه حق دارى و راست مى‌گويى، بگو: من هر چند در روزگار خويش ديرتر از ديگران پاى به گيتى نهاده‌ام، ولى گوهرى آورده‌ام كه هيچ يك از مردم نتوانستند مانند آن پديد آورند.»
اساتيد و مشايخ روايى
سيد عبد الله از محضر بزرگان فراوانى بهره برده كه از آن جمله‌اند:
1 - اولين استاد سيد عبد الله شبر پدرش سيد محمد رضا شبر بود كه در كاظمين از ايشان درس مى‌آموخت.
2 - علامه سيد محسن أعرجى
3 - شيخ جعفر نجفى، كاشف الغطاء
4 - امير سيد على طباطبائى، صاحب الرياض
5 - شيخ احمد بن زين الدين أحسائى
6 - شيخ اسد الله كاظمى
7 - ميرزا محمد مهدى شهرستانى
8 - ميرزا ابو القاسم قمى، صاحب قوانين
شاگردان
از جمله پرورش يافتگان محضر پر بركت علامۀ شبر مى‌توان به:
1 - شيخ عبد النبى كاظمى، صاحب تكملة الرجال
2 - سيد على بن سيد محمد أمين
3 - ملا محمد على تبريزى
4 - شيخ محمد رضا زين العابدين بن شيخ بهاء الدين
5 - ملا محمود خويى
6 - شيخ احمد بن محمد على بن عباس بلاغى
7 - شيخ محمد اسماعيل خالصى
8 - شيخ مهدى و شيخ اسماعيل پسران شيخ اسد الله تسترى
9 - شيخ محمد جعفر رجيلى
10 - سيد محمد على بن سيد كاظم بن سيد محسن، صاحب المحصول
11 - شيخ حسن بن محفوظ عاملى
12 - سيد هاشم بن سيد راضى بن سيد حسن أعرجى حسينى كاظمى، اشاره كرد.
تأليفات
آيت الله شبر در اثر كثرت تأليفات به مجلسى ثانى مشهور شده است.
برخى تأليفات آن بزرگوار عبارتند از:
1 - الأصول الأصلية (القواعد المستنبطة من الآيات و الأخبار)
2 - أنيس الزائر
3 - تفسير قرآن كريم
4 - أدب سلوك الدين و الدنيا
5 - البرهان المبين
6 - الحق اليقين في أصول الدين
7 - الأربعون حديثاً
8 - تحفة الزائر
9 - كشف الحجاب عن الدعاء المستجات (شرح دعاى سمات)
10 - إرشاد المستبصر
11 - الجوهرة المضيئة
12 - شرح الزيارة الجامعة
13 - الاستخارات
14 - زاد العارفين
15 - شرح طب الرضا عليه السلام
16 - أسرار العبادات
17 - زبدة الدليل
18 - مصابيح الظلام في شرح مفاتيح شرائع الإسلام
19 - أخلاق
20 - صفوة التفاسير
21 - أصول الدين
22 - صلاح العابدين
23 - أعمال الشهور و السنين
24 - طب الأئمة عليهم السلام
25 - أعمال اليوم و الليلة و الأسبوع و بعض أدعية الحوادث و العادات
26 - نخبة الشرحين (شرح نهج البلاغه)
27 - الانفتاحية (در علم اصول)
28 - الوجيز (در تفسير)
29 - الأنوار الساطعة في العلوم الأربعة (معارف، أخلاق، عجائب مخلوقات، فقه)
30 - رسالة في الطهارة و الصلوة
32 - أنيس الذاكرين
33 - رسالة في عمل اليوم و الليلة
وفات
علامۀ بزرگوار، آيت الله سيد عبد الله شبر در مشهد كاظمين، در ماه رجب سال 1242 هجرى قمرى وفات نمود و جهانى را در ماتم خويش فرو برد.
وابسته‌ها
الأصول الأصلیة و القواعد الشرعیة / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
تسلیة الفؤاد في بیان الموت و المعاد / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
حق الیقین في معرفة أصول الدین / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
اخلاق / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
الأخلاق / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
الجوهر الثمين في تفسير الكتاب المبين / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
تفسیر القرآن الکریم / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
سواطع الألهام في تفسیر کلام الملک العلام / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
طب الأئمة علیهم السلام / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
مصابیح الانوار فی حل مشکلات الاخبار / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
جلاء العیون (للشبر) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
بنیاد های اخلاق اسلامی (ترجمه الاخلاق ) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
الاخلاق (چاپ بیروت) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
مصابيح الأنوار في حل مشکلات الأخبار / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
طب الائمة علیهم السلام / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
الأنوار اللامعة في شرح الزيارة الجامعة / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
طب الأئمة علیهم السلام (ترجمه پسنديده) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
إرشاد المستبصر في الإستخارات / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
حق الیقین في معرفة أصول الدین / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
طب الأئمة / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده