آشنایی با علوم قرآنی (رکنی یزدی)
| نام کتاب | آشنایی با علوم قرآنی |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | رکنی یزدی، محمد مهدی (نويسنده) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 69/5 /ر8آ5 |
| موضوع | قرآن - علوم قرآنی |
| ناشر | سازمان مطالعه و تدوين کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت)، مرکز تحقيق و توسعه علوم انسانی |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1379 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | 2894 |
معرفى كتاب
آشنايى با علوم قرآنى تألیف محمد مهدى ركنى يزدى پيرامون برخى از مسائل علوم قرآنى نوشته شده است و از آنجا كه كتاب براى دانشجويان دانشگاهها تهيه شده مطالب آن به صورت خلاصه و گذرا بيان شده و از همين جهت نام آن آشنايى با علوم قرآن گذاشته شده است.وى مطالب را در ده فصل ارائه نموده است: در فصل اول پيرامون معناى وحى و تفاوت آن با الهام سخن گفته،در فصل دوم نزول قرآن را در دو بحث:اسباب نزول و گستردگى معنى آيات قرآن بررسى كرده است در فصل سوم دربارۀ قرائت قرآن و قاريان مشهور بحث نموده آنگاه عوامل اختلاف قرائت‌هارا بيان و در ادامه آداب تلاوت قرائت قرآن را ذكر مى‌كند مسالۀ كتابت قرآن را در فصل چهارم مورد بررسى قرار داده و در اين رابطه ابتدا وضعيت خط در عربستان تجزيه و تحليل شده،سپس نوشت افزارهايى را كه در آن زمان بر روى آن كتابت مى‌كردند نام مى‌برد،و در ادامه كاتبان وحى در زمان پيامبر(ص)را نام برده و شخصيت‌هايى كه داراى مصحف مى‌باشند معرفى و پيرامون مصحف آنها نكاتى را متذكر مى‌شود در پايان اين فصل‌سرگذشت مصحف عثمانى كه معروف به مصحف امام است بيان شده است. در فصل پنجم دربارۀ متواتر بودن قرآن و در فصل ششم اسامى و اوصاف آن را توضيح مى‌دهد. در فصل هفتم مسالۀ ترتيب آيات و سوره‌ها را بحث مى‌كند كه آيا اين دو توقيفى هستند و يا اينكه به اجتهاد صحابه انجام شده است. در فصل هشتم،موضوع محكم و متشابه را با استفاده از آيات قرآنى بيان مى‌كند و پس از تعريف محكم و متشابه،فايدۀ وجود آيات متشابه را ذكر نموده است. از آنجا كه قرآن نيازمند به تفسير مى‌باشد در فصل نهم ضرورت آن مورد بحث قرار گرفته و وضعيت آن را در برخى از زمانها بررسى و بعضى از تفاسير را همراه با روش آن معرفى مى‌كند. در فصل آخر(فصل دهم)به مسالۀ اعجاز قرآن پرداخته و برخى از وجوه اعجاز قرآن همچون فصاحت و بلاغت،اشارات علمى،اعجاز عددى...مورد بحث قرار گرفته است.
ويژگى‌ها
- مطالب كتاب به صورت روان بيان شده به گونه‌ايى كه براى عموم مردم قابل فهم مى‌باشد.
- از آنجا كه مطالب كتاب براى تدريس در دانشگاهها تهيه شده،مباحث به صورت خلاصه همراه با ذكر مثال،بيان شده است.
- در اين كتاب سعى شده،مباحث اتفاقى بيان و از مواردى كه مورداختلاف است همچون حادث و قديم بودن قرآن،پرهيز شود.
- برخى از واژه‌ها كه نيازمند به توضيح بيشترى مى‌باشند در پاورقى توضيحاتى دربارۀ آنها ارائه شده است.
- در پايان كتاب،كليۀ مباحث مطرح شده به صورت جزئى فهرست‌بندى شده و با عنوان فهرست موضوعى آمده است تا مراجعه كنندگان به راحتى بتوانند به موضوعات مطرح شده در كتاب دسترسى پيدا كنند.
- مطالب به صورت مرتب بيان شده و داراى سير منطقى مى‌باشند.
اشكالات
1-در اين كتاب از منابع اوليه كمتر استفاده شده است و منابع استفاده شده بيشتر از كتابهاى معاصرين مى‌باشد.
2-لازم بود پيرامون «نسخ» نيز -همانگونه كه دربارۀ محكم و متشابه بحث شده است- در فصل جداگانه‌ای بحث شود.
نسخه شناسى
كتاب يك جلد،متن آن فارسى و داراى 223 صفحه مى‌باشد و مشخصات آن به قرار زير است:
1-نوع كاغذ:معمولى
2-جلد:شوميز
3-نوبت چاپ:اول
4-تاريخ انتشار:سال 1379
5-ناشر:سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انسانى دانشگاهها(سَمْت)و بنياد
پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى
6-تيراژ:پنج هزار نسخه
7-داراى گفتارى از مؤلف در مقدمه با عنوان«درآمد»
8-داراى فهرست:
الف:مطالب كتاب
ب:آيات استفاده شده در متن كتاب
ج:اسامى و اشخاص
د:كتابنامه
پیوندها
مطالعه کتاب آشنایی با علوم قرآنی در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور